امیر سرتیپ دوم بازنشسته «رضا رمضانی» که امروز در کسوت بازنشستگی و استادی دانشگاه نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به سر میبرد پیرامون آزادسازی شهر استراتژیک سوسنگرد در سال 59 به سؤالات جام جم آنلاین پاسخ داد که در این متن میخوانیم:
شما یکی از مدعوین به عملیات آزادسازی سوسنگرد بودید.در خصوص مختصات عملیات توضیح دهید و اینکه چگونه شد حضرت امام(ره) امر فرمودند که ۱ روزه باید این منطقه از لوث وجود دشمن پاکسازی شود؟
هر مرحله یا هر زمان جنگ یک داستان و یک شرح ماوقع و یک مقدمه و یک مؤخره دارد؛ در مورد سوسنگرد هم همینطور است. فتح سوسنگرد بهنوعی روی مختصات منطقه عملیاتی بستان- سوسنگرد و اهواز قابلبررسی است . در اصل سه محور فوق یکی از جبهههایی بود که عراق برای محاصره یا ورود به شهرهای بزرگ خوزستان بازکرده بود.
در این مناطق از طریق گردانهای جنگهای نامنظم به فرماندهی شهید والامقام چمران و نیروهای مردمی مقاومتهای خوبی میشد. از هر قشری، ارتشی، نیروی هوایی،زرهی که حتی در بخشهای اداری یا فنی بودند داوطلب میشدند.
جبهه بهقدری وسیع بود که نیروهای مسلح ما در مقابل نیروهای آفندی عراق معمولاً نسبت ۱ به ۳ داشت یعنی شدت تهاجم عراق در ابتدای جنگ بهقدری گسترده بود که آنها با 3 لشکر حمله میکردند ما باید با یک لشکر از خود دفاع میکردیم. بااینوجود ضربات فراموشنشدنی به آنها وارد آوردیم.
رژیم بعث از کدام طرف سوسنگرد را محاصره کرد و اهمیت راهبردی این شهر برای صدام چه بود؟
در آن مقطع تیپ زرهی ارتش روی زمین در کنار سایر قوا مأموریت داشت از محور اهواز- سوسنگرد محافظت کند. چون نیروهای بعثی تا بخشهایی از اطراف سوسنگرد را گرفته بودند و از نزدیکی منطقه نفتخیز در 50 کیلومتری غرب اهواز بهنوعی منطقه سوسنگرد را محاصره کردند.
این منطقه یک ویژگی خاصی دارد و آن حضور اکثریت عزیزان عربزبان ما در آنجاست که بهصورت قومی اسکان دارند. صدام با سوءاستفاده از این ویژگی با شعار حمایت از عربها منطقه را اشغال کرد درحالیکه بیشترین شهدای خوزستان در همان نقطه تقدیم انقلاب و دفاع از کشور شد. گورهای دستهجمعی در آن منطقه سندی آشکار بر این مدعاست.
ما در همان منطقه جوفیر یک خلبانی به نام عبدالحسین حاتمی داشتیم که هواپیمای ایشان ساقط میشود و ظاهراً خلبان نیمهجان در آنجا میافتد که اهل آن دهکده او را مییابند و از او پرستاری میکنند؛ در این زمان عراقیها میرسند و به جستجوی جنازه او میپردازند ولی اهل روستا مقاومت میکنند و پنهان میکنند. گورهای دستهجمعی از افرادی که مقاومت کردند و نگفتند که این خلبان کجا است نشاندهنده غیرت قوم عرب ایرانی در دفاع از کیان این سرزمین است.
پس در اصل اشغال طولانیمدت سوسنگرد بهمنزله دسترسی کامل به مرکز استان یعنی اهواز بود؟
بله شرایط ویژهای در آنجا بود، چون دروازه ورود به اهواز محسوب میشد. اهمیت راهبردی سوسنگرد در آن مقطع موجب شد حضرت آقا (مقام معظم رهبری) بهعنوان نماینده امام در شورای عالی دفاع دائماً در منطقه حضور میدانی داشتند و مرحوم امیر سلیمی به ایشان از آخرین تحولات شهر گزارش میدادند. در چنین وضعیتی حضرت امام با هوشمندی و اطلاع جامع از شرایط سیاسی نظامی منطقه دستور دادند سوسنگرد باید آزاد شود.
آیا در آزادسازی سوسنگرد از خلبانهای تیزپرواز جمهوری اسلامی به شهادت نائل آمدند؟
بله در جریان این عملیات همکاران عزیز من مثل خلبان شهید یونس خوشبین، کام بخش ضیایی و اکبر سامانی به مدال افتخار دفاع و جان فدایی درراه وطن دست پیدا کردند.
نیروی پشتیبانی هوایی بسیار قوی در این مقطع عمل کرده است و جنگ بهنوعی از نبرد نامتقارن و نامنظم وارد دورههای کلاسیک منطقی خود میشد. یعنی نیروهای زمینی ما در ابتدای آزادسازی درخواست بمباران مواضع دشمن را داشتند ما خودمان مراکز دشمن را شناسایی میکردیم، در روزهای بعد گرای دشمن را آنها به ما میدادند.
در اصل عملیات آزادسازی سوسنگرد بهنوعی سازمان آفندی ما را در ادامه سامان بخشید؟
دقیقاً، در مراحل بعدی جنگ تحمیلی مانند عملیات نصر که در دیماه همان سال انجام شد، بیشتر نیروهای رزمی زمینی بودند که تشخیص میدادند کجا لازم هست و درخواست نیروی هوایی میکردند و آن بخش را ما بمباران میکردیم.
در بخشهای دیگر هم نیروی هوایی رزمندگان را پشتیبانی میکرد؛ واردکردن نیروهای تازهنفس به جبهه یا تخلیه نیروهای مجروح توسط نیروی ترابری هوایی انجام از اهم این وظایف بود درمجموع در کنار سایر نیروهای مردمی و جایجای اهواز و خوزستان و مردم بومی مقاومتهایی انجام دادند و از سقوط منطقه بهطور کامل از ایرانشان دفاع کردند و این مسئله اصلاً وصفناشدنی است.
محمدرضا شجاعیان/جام جم آنلاین
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد