نکته قابل تامل اینکه در کنار این رهنمود، قرآن به دلایل شکل گیری و عدم شکل گیری وحدت در میان جوامع اسلامی نیز پرداخته است.
خداوند در سوره آلعمران آیه 103 میفرماید: «وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا» در این آیه، کلام الهی مبتنی بر این موضوع است که مسلمانان متفرق نشوند. چون تفرقه میان مسلمانان باعث از بین رفتن قدرت و آبروی آنان خواهد شد.
در همین آیه به این مسلمانان توصیه شده که همه به یک ریسمان الهی چنگ بزنند و از آن متفرق نشوند. شاید در بیش از 10 آیه قرآن به صراحت از ضرورت وحدت در بین مسلمانان و تفرقه نداشتن آنها سخن به میان آورده است. حتی فراتر از آن قرآن نسبت به کسانی که در جامعه ایجاد تفرقه میکنند و باعث دوری مسلمانان میشوند هشدارهای شدیدی داده و احکام غلاظ و شدادی صادر کرده است.
توصیه قرآنی این است که با کسانی که عامل تفرقه میان مسلمانان هستند برخورد شود و توطئهکنندگان میان جمعیت مسلمین باید تنبیه شوند و حتی اگر کسانی در بین آنان وجود دارند که در مبنای کفر حرکت میکنند و قصد نابودی اسلام را دارند باید با آنان مقابله و مقاتله کرد. دلیل این تاکید مستمر بر حفظ وحدت این است که نداشتن وحدت در جامعه اسلامی باعث تزلزل در میان مسلمانان میشود.
در واقع از جماعتهای صدها یا هزاران نفری کاری ساخته نیست و باید تجمع میلیونی اسلام شکل بگیرد تا آنان بتوانند مشکلات را از سر راه خود بردارند و توطئهها هم برای پراکندگی آنان بهکار نیاید. در شرایط کنونی جوامع اسلامی با مشکلات زیادی بخصوص در منطقه روبهرو هستند و از هر سو بوی فتنه و توطئه میآید. تردیدی نیست که تنها راه چاره برای برونرفت از این مشکلات تحقق وحدت در میان جوامع اسلامی است.
آیتالله حسن ممدوحی - عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد