همه از یک چیز حرف میزدند ولی با روایتهای جور به جور. همه اشارهشان به دستمال بود، مخدری صنعتی و گمنام که کسی نه میدانست از کجا آمده و نه خبر داشت که فرمول و عوارضش دقیقا چیست. اما حالا دو مرجع رسمی، ورود دستمال به بازار مصرف ایران را تائید کردهاند، اولی پرویز افشار، سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر و دومی منبعی مطلع در پلیس بدون ذکر نام.
افشار به ایسنا گفت که دستمال، روانگردانی جدید در گروه انپیاسها یا نیوسایکو اسیدهاست به زبانی دیگر، از دسته کانابینوئیدهای صنعتی و آن منبع مطلع به تسنیم گفت که دستمال در زمره کانابینوئیدهای سنتزی است که به زبان سادهتر میشود مادهای با ساختاری شبیه حشیش و ماریجوانا که کاشتنی نیست بلکه ساختنی است.
افشار میگوید این ماده آزمایشگاهی از محرکهای قدیمیتر مثل آمفتامینها و متافتامینها قویتر و مخربتر است و منبع مطلع پلیس اضافه میکند که اثرات مخرب دستمال از صد تا 800 برابر حشیش است.
این حجم از ویرانگری یعنی مافیای مواد مخدر باز هم دست به کار شده تا با مادهای قوی، دل از بازار مصرف ببرد اما دکتر سعید صفاتیان، رئیس کارگروه کاهش تقاضای موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام به ما میگوید: نمیتواند عدد 800 را باور کند. او البته تا به حال مخدر صنعتی دستمال را از نزدیک ندیده ولی میگوید مادهای است مایع که روی دستمال میمالند و مصرف میکنند و نهایت اثرش مثل روانگردانهای سبک است یعنی حشیش و گل و شیشه.
این گفته او بسیار شبیه است به گفتههای دکتر محمدرضا قدیرزاده، عضو گروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات پزشکی قانونی کشور که به جامجم گفت این مخدر صناعی، مایعی است که روی دستمال و کاغذ میمالند و حالتی شبیه مصرف حشیش و گل ایجاد میکند.
او گفت یک بار هم نمونهای را که یکی از درمانگران اعتیاد از یکی از بیمارانش گرفته بود، در مرکز تحقیقات پزشکی قانونی آزمایش کردهاند و دیدهاند مخدر دستمال فقط یک تکه کاغذ است که رویش کلو... مالیدهاند، یک داروی اعصاب و روان.
با این حال آن منبع مطلع در نیروی انتظامی گفته است که دستمال مخدری صنعتی است شبیه پارچه یا کاغذخشککن که آن را در تکههای نیم در نیم سانتیمتری میفروشند و در سیگار بارش میزنند.
این گفتههای ضدونقیض یعنی مخدری جدید چه کم و چه زیاد وارد کشور شده اما روایتها حتی از شکل و شمایل و نحوه مصرفش متفاوت است چه برسد به عوارضی که به بار میآورد و نحوه درمانش که بماند چه چالشی است.
روایت یک ساقی
حوالی ظهر بود و «م» نشئه به نظر میرسید، از پشت تلفن در هپروت بود و صدایش خشدار. «م» ساقی محله خاوران است که به ما خوکرده و برای همین راستش را میگوید، بیغل و غش.
او دستمال نمیفروشد ولی دستمال مصرف کرده، تست اول را خودش زده تا اگر خوب بود در محله پخش کند، اما دستمال با همان یک بار به دلش ننشسته. او گفت قیافهاش شبیه دستمال نمدار است، از اکس هم بدتر بود، وقتی کشیدم تا چند ساعت سرم را گذاشتم روی داشبورد، انگار خون به مغزم نمیرسید، به همه گفتم کسی طرفم نیاید. «م» آن روز به اندازه دو تا سرِ کبریت دستمال کشید که برایش شد 50 هزار تومان، قیمتی که به هیچ وجه ربطی به روایتها از دستمالهای هزار تومانی ندارد. البته نه پلیس و نه ستاد مبارزه با موادمخدر از دستمال قیمتی ندارند که به رسانهها بدهند فقط آن منبع مطلع در ناجا به تسنیم گفته است که نشئگی آن بیشتر شبیه مستی است و میتواند آنقدر زیاد شود که مصرفکننده از هوش برود؛ این تکه از حرفهای او شبیه حالی است که ساقی گزارش ما داشته است.
دستمالی علیه سیستم اعصاب
شامورتی بازی مافیای موادمخدر همیشگی است. آنها بازار را که از محصولاتشان اشباع ببینند، برگی جدید رومیکنند که بازارپسند است. اینها بیشتر از آنکه ترکیبات مواد را تغییر دهند، اسمهای جدید خلق میکنند که هم بیخطر به نظر میرسند و هم جذاب، مثل دو ماده کمیکال و بونسای که کارشناسان اعتیاد به اتفاق چیزی دربارهاش نمیدانند، ولی دکتر قدیرزاده در کانال شخصیاش از این دو یاد کرده است.
داستان دستمال هم همین است و دکتر مرتضی خوشگفتار، کارشناس درمان اعتیاد به ما میگوید، بعد از هجمه زیاد نسبت به شیشه و حشیش و شفافسازی عوارض آنها، مافیای موادمخدر، دستمال را علم کرده که به نظر بیخطر میآید. او اما میگوید عوارض مصرف مواد صنعتی از خانواده ان.پی.اسها و کانابینوئیدهای صنعتی کاملا روشن است که اینچنین خلاصه میشود: مختل کردن بخش تفکر و پردازش اطلاعات در مغز، از دست رفتن قدرت تصمیمگیری، ایجاد مشکل در یادگیری، مختل شدن حافظه کوتاهمدت، اختلال در درک احساسات، ایجاد ناهماهنگی حسی عصبی و از دست رفتن توان سیستم عصبی مرکزی در ایجاد واکنش نسبت به استرسها، انگیزهها و پاداشها.
مصرفکننده مواد مخدر صنعتی حتی با زیباترین و لطیفترین اسامی در واقع از هستی ساقط میشود و میشود پوسته یک انسان با تفکرات و احساسات و واکنشهای مختل شده، مصرفکنندههایی که کمتر اینها را باور میکنند.
مریم خباز - جامعه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
ابراهیم قاسمپور در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛
ضرورت اصلاح سهمیههای کنکور در گفتوگوی «جامجم»با دبیر کمیسیون آموزش دیدبان شفافیت و عدالت