عبور برجام از شکاف اختلافات آمریکا/ خاک خوردن گزینه کاخ سفید روی میز کنگره

به گزارش جام جم آنلاین؛ شامگاه جمعه هفته گذشته بود دونالد ترامپ، شوی برجامی خود را اجرا کرد و همچنان تا امروز در تایید سخنانش صفحه دیگری از نابخردی خود را به نمایش گذاشته است. مواضع او گرچه با لحنی تند و همراه با جعل تاریخ و جهل در ادبیات دیپلماتیک بیان شد، اما قابل پیش بینی هم نبود و ناظران سیاسی را به تعبیری« آچ مز» نکرد.

رییس جمهور طغیان گر آمریکا طبق پیش‌بینی‌ها پایبندی ایران به برجام را تایید نکرد، اما به صراحت سخنی دال بر خروج از توافق هسته‌ای نگفت. ترامپ همچنین در سخنرانی خود اتهامات بی‌پایه و اساسی علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مطرح کرد.

اما در تازه ترین اظهارات ترامپ در نشست کابینه خود پیرامون برجام آمده است: «از کاری که کردم بسیار خوشحالم». اما در عین حال به یک نکته مهم اعتراف کرده است؛ «ایرانی‌ها مذاکره‌کنندگان بزرگی هستند و موفق شدند به توافقی فوق‌العاده برای خودشان و وحشتناک برای آمریکا دست پیدا کنند»!

در همین ارتباط، «دکتر امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسایل آمریکا» در خصوص موضع گیری رسمی دونالد ترامپ درباره توافق هسته ای در گفت وگو با جام جم آنلاین اظهار داشت: علی رغم سخنان توهین آمیز و بی ادبانه ترامپ درباره برجام که با جعل تاریخ و جغرافیا همراه بود، اما این بیانات با خود اقدام عملی چندانی به بار نیاورد.

وی افزود: رکس تیلرسون وزیر خارجه کاخ سفید اعلام کرده است ما(آمریکا) همچنان متعهد به برجام هستیم. لذا از منظر حقوق سیاسی ایالات متحده هنوز از برجام خارج نشده و تنها بررسی طرح خروج یا ماندن به کنگره ارجاع داده شده است.

کارشناس مسایل آمریکا بحث ماندن یا خروج واشنگتن از برجام را در راستای قوانین داخلی ایالات متحده دانست و گفت: علم رغم برخی گمانه زنی ها هوز مشخص نیست کنگره چه تصمیمی در رابطه با توافق هسته ای آمریکا با گروه 1+5 بگیرد و تا کنون مواضع ترامپ هیچ جنبه عملی در بر نداشته است و فقط اعلام موضع توسط رییس جمهور آمریکا بوده که اتفاقا از مدت ها قبل هم جامعه جهانی آن را شنیده بود.

ابوالفتح خاطر نشان کرد: به دلیل تکراری بودن مواضع ترامپ، در روزهای آینده سخنان وی هیچ تاثیر منفی در اقتصاد ایران نخواهد گذاشت چرا که تحریم های هسته ای همچنان در چارچوب برجام تعلیق و در برخی موارد ملغی شده است. از سویی دیگر همکاری های تجاری با طرف های خارجی برقرار است و همچنان ایالات متحده، متعهد به اجرای بند بند توافق هسته ای است.

وی هدف ترامپ از تعیین روز و تاریخ برای اعلام مواضع رسمی دولت آمریکا در مورد اجرای برجام را راه اندازی نوعی موج رسانه ای و شانتاژ خبری از سوی وی بشمار آورد و تصریح کرد: رسانه های جهانی از جمله رسانه های داخلی آمریکا بشدت مخالف مواضع ملی گرایانه افراطی هستند که در حال حاضر ترامپ آن را نمایندگی می کند از این رو زاویه بندی منفی نسبت به سخنان وی دارند.

کارشناس مسایل آمریکا ادامه داد: این مسئله تنها به برجام ختم نمی شود و سایر تصمیمات رییس جمهور آمریکا در خصوص قراردادهای خارجی را نیز در بر می گیرد.

ابوالفتح درباره تصمیم نهایی کنگره آمریکا پس از فرصت 60 روزه خود در خصوص ماندن و یا خروج از برجام، خاطر نشان کرد: بر اساس اظهار نظر تحلیگران و شواهد موجود، کنگره ایالات متحده مبتکر خروج آمریکا از برجام نخواهد بود. در عین حال باید گفت، خود ترامپ هم مبتکر این امر نیست. بلکه او خواهان تقویت نظارت بر اجرای برجام از سوی ایران و رفع به گفته وی نواقص موجود در همین ارتباط است.

وی در این زمینه افزود: در نهایت کنگره نسبت به رفع برخی عیوب موجود در قوانین داخلی آمریکا نسبت به برجام اقدام خواهد کرد. از جمله اینکه احتمال می رود مهلت 90 روزه بررسی و اعلام پایبندی ایران به برجام از سوی رییس جمهور آمریکا به 180 روز برسد و یا ممکن است اصلا این قانون لغو گردد.

این کارشناس سیاسی در تشریح دیگر گمانه زنی ها پیرامون تصمیم کنگره درباره پایبندی آمریکا به برجام ابراز داشت: ترامپ کنگره را موظف به رفع نواقص و تغییر چند بند از برجام نموده است. حال اینکه با وجود شکافی که بین نمایندگان، جمهوری خواه و دموکرات بطور کلی نخبگان سیاسی آمریکا در مورد توافق هسته ای وجود دارد باید دید این نهاد نظارتی در خصوص مصوبات ضد برجامی به چه جمع بندی خواهد رسید.

ابوالفتح تاکید کرد: با توجه به اینکه برجام یک توافق چند جانبه است و امضای تعهد دیگر اعضا از جمله اروپا بعلاوه چین و روسیه ذیل برنامه جامع اقدام مشترک زده شده است، بحث تغییر قوانین برجامی به دیگر اعضای مذاکره کننده ارجاع داده می شود و اساسا باید همه طرف ها از جمله جمهوری اسلامی ایران اعمال تغییرات برجام را بپذیرد که البته این امر بسیار دور از ذهن است.

وی خاطر نشان کرد: حتی تصویب احتمالی قوانین ضد برجامی پایان کار نیست و موضوع حتما باید با شش تیم مذاکره کننده مورد بررسی دقیق قرار گیرد. البته در چنین شرایطی قرار نخواهد بود که فقط مصوبات کنگره آمریکا بررسی شود و بدون تردید مواضع و درخواست های جدید جمهوری اسلامی ایران نیز مطرح می شود.

ابوالفتح تصریح کرد: چنانچه قرار باشد بر فرض محال مذاکراتی درباره برجام صورت پذیرد، مطالبات و خواسته های ایران هم مطرح می شود و در هر صورت باید فرآیند برد- برد در مذاکره طی شود و اگر آمریکا بدنبال مذاکره برد و باخت باشد، عملا هیچ توافقی حاصل نمی شود.

وی در همین ارتباط خاطر نشان کرد: مصوبات کنگره به قوانین داخلی آمریکا مربوط می شود و ابدا در خارج آمریکا برای هیچ کشوری الزام آور نیست و حتی باز اگر هم بر فرض محال موضوعی در مورد برجام مورد قبول قرار گیرد در مقابل آن، ایران ما به ازای چند برابری نسبت به گذشته را با جدیت مطالبه می نماید. بنابراین امکان ندارد جمهوری اسلامی ایران مصوبات روی میز کنگره آمریکا را بپذیرد.

محمدرضاشجاعیان/ جام جم آنلاین