رسانه ملی، مرجع نخست مورد اعتماد مردم

آقای دکتر تعامل رسانه ملی با قوه قضاییه منجر به آزاد شدن هزار زندانی شده است. درباره شکل‌گیری این تعامل و همکاری بگویید و این امر خداپسندانه را که صداوسیما و بویژه برنامه ماه عسل بانی آن بوده، چطور ارزیابی می‌کنید؟

این اقدام بسیار مثبت و ارزشمند نتیجه کار مشترک بین سازمان زندان‌ها و رسانه ملی بویژه برنامه ماه عسل است. این ایده از ماه گذشته پرورانده شد که چطور به مشکل بخشی از زندانیان کمک شود که به دلیل جرم‌های سبک به زندان افتاده‌اند و مجازات حبسشان را تحمل کرده‌اند، اما به دلیل نداری و نداشتن توانایی مالی قدرت پرداخت رد مال را ندارند و به دلیل محکومیت مالی در زندان هستند. الحمدلله با همراهی و همدلی بسیار ارزشمندی که توسط آحاد مردم صورت گرفت، این اتفاق خداپسندانه رخ داد. این مهم نشان می‌دهد مردم به رسانه ملی اعتماد بسیار زیادی دارند و از طرف دیگر، خودشان هم این مساله را اثبات کرده‌اند که هر زمان احساس کنند جامعه و هم‌نوعشان نیاز به کمک دارند، پیشقدم می‌شوند و نتایج ارزشمندی را برای جامعه خلق می‌کنند. رسانه ملی رکورد بسیار خوبی خلق کرد و مردم در این امر خداپسندانه شرکت کردند و به فراخوان صداوسیما پاسخ مثبت دادند. جا دارد از صداوسیما و مردم غیور کشورمان تشکر کنم. همچنین تشکر ویژه هم از قوه قضاییه و شخص ریاست محترم این قوه دارم که ایشان همیشه بر حل مشکلات زندانیان تاکید کرده‌اند و بعد از تائید ایشان این تعامل خوب میان رسانه ملی و قوه قضاییه شکل گرفت.

کمک خیرخواهانه مردم هزار زندانی را آزاد کرده است. کدام دسته از زندانیان شامل این موضوع شده‌اند؟

ما تعدادی زندانی داریم که به دلیل جرایم سبک محکوم می‌شوند و به زندان می‌آیند. این افراد دوران حبس را تحمل می‌کنند، ولی به دلیل نداری و نداشتن پول به خاطر رد مال یا محکومیت مالی در زندان می‌مانند؛ زیرا نهاد و سازمانی که آنها را پوشش بدهد، نیست و از سوی دیگر مشمول عفو نمی‌شوند، چراکه بحث حق‌الناس است و تا رد مال نکنند، آزاد نمی‌شوند. از سوی دیگر معمولا مشمول مرخصی نیز نمی‌شوند، زیرا توانایی گذاشتن وثیقه را هم ندارند. لذا این افراد در زندان می‌مانند. به عنوان مثال، فردی را در نظر بگیرید که به دلیل عصبانیت آنی، خودروی یک راننده را تخریب می‌کند. قانونگذار برای این فرد مجازات حبس می‌گذارد و زندانی هم این حبس را سپری می‌کند، اما بعد از تمام شدن دوران حبس باید جبران خسارت کند که به دلیل نداشتن پول، چند سال در زندان می‌ماند. گاهی این افراد به خاطر مبالغ کم (دو تا چهار میلیون تومان) در زندان می‌مانند و چون نمی‌توانند پرداخت کنند، باید در زندان باشند. از سوی دیگر نهادی برای تحت پوشش قرار دادن این افراد نیست.

حال در نظر بگیرید وقتی این افراد بالای سر خانواده‌شان نیستند، منجر به چه آسیب‌های اجتماعی زیادی می‌شود. این درحالی است که مقام معظم رهبری همیشه به سه قوه تاکید کرده‌اند که برای کاهش آسیب‌های اجتماعی، طرح‌هایی داشته باشند تا به حل مشکلات خانواده‌ها کمک کند. فضای زندان باید برای کسانی باشد که حقشان است. مثلا کسانی که سارق و کلاهبردار حرفه‌ای هستند، جاعلند یا مزاحم نوامیس مردم می‌شوند. قوه قضاییه با اقتدار با این نوع زندانیان برخورد می‌کند و کوتاه هم نمی‌آید، اما باید برای کسانی که جرم‌شان سبک است و حبس را گذرانده‌اند، فکری شود که خوشبختانه این اتفاق فرهنگی از سوی رسانه ملی و برنامه ماه عسل رخ داد. این اقدام خداپسندانه باعث شد تا زندانیان به خانواده‌هایشان برگردند.

اما شایعه شده که زندانیان جرایم عمدی آزاد شده‌اند؟

تعریف جرم عمدی را برایتان گفتم و این‌که جرایم عمدی سبکی داریم که طرف حبس را سپری می‌کند، اما به خاطر بی‌پولی نمی‌تواند جبران مالی کند و به همین دلیل در زندان می‌ماند. این افراد مجازاتشان را کشیده‌اند، ضمن این‌که ضرب و جرح ساده داشته‌اند. مثلا به خاطر عصبانیت در خانواده که ناشی از بی‌پولی، بیماری، نداشتن شغل و... بوده ناخواسته منجر به یک اتفاق شده‌اند. ضمن این‌که پرونده همه این افراد هم بارها بررسی شده که باید دوران حبس را کامل گذرانده باشند، در فعالیت‌های فرهنگی زندان شرکت مثبت و مستمر کنند، حسن رفتار داشته باشند و... این‌طور نیست که زندانیان بدون بررسی آزاد شوند. جرم عمد می‌تواند در حد اعلا یعنی قتل عمد و در حد خفیف یعنی جرایم سبک باشد.

به نظر شما رسانه ملی چقدر می‌تواند با انجام حرکات اینچنینی و پخش برنامه‌هایی چون ماه عسل و جشن رمضان، در جریان‌سازی‌های اجتماعی برای مردم موفق و موثر عمل کند؟

از حرکتی که صدا و سیما در خصوص آزادی زندانیان آغاز کرد، می‌توان به عنوان یک سرمایه اجتماعی بزرگ یاد نمود. از طرفی دیگر اعتماد مردم به نظام و مسئولین و صدا و سیما با این حرکت تائید شد. وقتی در تلویزیون این‌طور مطرح می‌شود که بخشی از آحاد مردم گرچه مقصر بوده‌اند، اما جرایمی خرد و سبک داشته‌اند و اکنون گرفتارند و به جایی رسیده‌اند که می‌خواهند اشتباهات گذشته‌شان را جبران کنند و مردم هم وقتی این گرفتاری‌ها را می‌بینند دلشان می‌خواهد کمک بکنند، این جریان‌سازی بزرگی است که در حوزه فرهنگی به وقوع پیوسته است. باید بدانیم مردم ما به این برنامه به لحاظ صداقتی که داشت، نمره قبولی دادند و توبه و اشتباه این افراد را پذیرفتند. کمک به همنوع و ایثار، از ارزش‌های اسلامی است و ما این ارزش‌ها را در قالب این برنامه شاهد بودیم. این‌طور که به من اطلاع داده‌اند، رکورد خوبی هم رقم خورده و نزدیک به نیم میلیون نفر در این حرکت خداپسندانه شرکت کرده‌اند.

این ماجرا تا چه حد می‌تواند مرجعیت رسانه ملی را نزد مخاطبان به اثبات برساند؟

مردم با شرکت در همین طرح و فراخوانی که از طریق برنامه ماه عسل صورت گرفت، اعتمادشان را به رسانه ملی نشان داده‌اند. شرکت تک‌تک این افراد، گواهی اعتمادشان است و ثابت می‌کند که مردم هنوز رسانه ملی‌ را به عنوان مرجع اول مورد اعتماد خود می‌شناسند. رسانه ملی هم ثابت کرده هر جا که مورد اعتماد مخاطبان بوده، حرکاتی بزرگ و حماسی را رقم زده است.

به نظر شما این تعامل چطور می‌تواند در آینده هم ادامه داشته باشد؟ چه پیشنهاداتی دارید تا این طرح فقط محدود به ماه رمضان نباشد؟

فکر می‌کنم با توجه به این‌که دستگاه قضایی کشور خدمات بسیار زیاد و متنوعی را انجام می‌دهد، با این حال باز بخشی از این خدمات مغفول مانده و مردم خیلی اطلاعی از آن ندارند. یعنی اگر امروز امنیت فراگیر و مستمری را در جامعه شاهدیم، این حاصل فعالیت بخش‌های مختلف جامعه اعم از دستگاه‌های امنیتی، نظامی و قضایی است که کمک کرده‌اند این امنیت ایجاد شود. کارهای بسیار زیادی هست که می‌توان در تعامل با صدا و سیما به نمایش‌ گذاشت. مردم وقتی شاهد این خدمات باشند، قدردان این زحمات خواهند بود.

همت مردمی در کمپین آزادی زندانیان به 12 میلیارد رسید

احسان علیخانی در ابتدای برنامه بیستم ماه عسل 96 توضیحات مفصلی درباره ابهامات موجود و ادعاهای مطرح شده درباره کمپین کمک به زندانیان عنوان کرد. او گفت: روز شنبه کسانی در برنامه ما حضور داشتند که با رضایت و خواست قلبی به ماه عسل آمدند. مردم شما کسانی را آزاد کردید که به دلیل اشتباه یا حتی اتهامی برای آنها شکایتی طرح شده و قاضی قرار گذاشته که آن آدم پول را پرداخت کند.

وی در ادامه گفت: کارهای درخشانی در حوزه دیه و مهریه اتفاق افتاده اما در این حوزه رخدادی که شاهدش هستیم برای اولین بار صورت گرفته است. این اتفاق بسیار بزرگ بود که نزدیک به 70 نفر برای این آزادی تلاش و دوندگی کرده‌اند. حالا أما با افتخار اعلام می‌کنم که حجم عاطفه شما از عدد 12 میلیارد هم گذشته است.

فاطمه عودباشی ـ زهرا غفاری

رادیو و تلویزیون