مراقب دندان‌های شیری باشید

بر این اساس، عواملی چون تغذیه نامناسب مادر طی بارداری، ابتلای مادر به بیماری عفونی،وارد شدن ضربه به شکم و مصرف برخی دارو‌ها ممکن است در ساختمان دندان شیری تأثیر بگذارد .

این بررسی‌ها بر اهمیت دندان‌های شیری از دوران جنینی، نوزادی و کودکی تاکید دارند؛ دندان‌هایی که از حدود شش - هفت ماهگی در دهان کودک رویش می‌یابند و تا حدود دو سالگی به طور طبیعی به 20 عدد می‌رسند. مشکل این جاست که در بسیاری مواقع، این دندان‌های شیری دچار پوسیدگی زودرس می‌شوند. پس چگونه می‌شود این دندان‌ها را تا زمان رویش دندان‌های دائمی سلامت نگه داشت‌؟

دکتر مهکامه میر‌کریمی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر این که از بدو رویش اولین دندان شیری باید مراقبت بهداشتی دهان و دندان را شروع کرد، به جام‌جم می‌گوید: والدین باید با یک قطعه گاز مرطوب، دندان‌های شیری کودک را تمیز کنند و با ادامه رویش دندان‌ها از مسواک‌های مخصوص رده سنی کودکان استفاده کنند.

دندان شیری نباید پوسیده بماند

تصور نکنید، پوسیدگی دندان شیری به علت موقت بودن این دندان، کم‌اهمیت است.

به گفته این دندانپزشک متخصص کودک در صورت وجود پوسیدگی یا از دست رفتن دندان‌های شیری، توانایی جویدن کودک و تمایل او به استفاده از مواد غذایی متنوع کاهش پیدا می‌کند که گاهی والدین آن را به عنوان بی اشتهایی کودک تلقی می‌کنند.

در صورت وجود اشکال در تغذیه، عوارض مختلفی از جمله کاهش رشد، یبوست، کج خلقی و بسیاری از اختلالات دیگر می‌تواند در کودک بروز کند.

وی می‌افزاید: اگر دندان شیری زودتر از زمان مقرر از دست برود، منجر به از دست رفتن فضای مورد نیاز برای رویش دندان دائمی می‌شود به‌طوری که برای اصلاح وضعیت، کودک نیاز به درمان‌های ارتودنسی پیچیده خواهد داشت. در چنین شرایطی، دندان‌های دائمی به دلیل کمبود فضای ایجادشده به صورت کج و درهم رویش خواهند کرد یا حتی به صورت نهفته باقی می‌مانند. همچنین وجود پوسیدگی در دندان‌های شیری، احتمال ابتلا به پوسیدگی را در سایر دندان‌ها افزایش می‌دهد.

این متخصص با تاکید بر ایجاد بوی بد دهان بر اثر پوسیدگی دندان شیری توضیح می‌دهد: در صورت وجود حفرات پوسیدگی متعدد، تجمع مواد غذایی بین دندان‌ها افزایش می‌یابد و به مرور زمان فاسد می‌شود و با ایجاد التهاب در لثه و عفونت دندان ها، کودک دچار بوی بد دهان خواهد شد.

درمان پوسیدگی دندان شیری سخت نیست

پوسیدگی دندان شیری در صورت مراجعه بموقع قابل درمان است. پوسیدگی این دندان‌ها با مواد ترمیمی مختلف یا روکش مخصوص دندان شیری برطرف می‌شود و کارآیی دندان به طور کامل بازگردانده خواهد شد.

دکتر میر‌کریمی با بیان این مطالب اظهار می‌کند: پوسیدگی عمیق دندان شیری با درمان عصب کشی برطرف می‌شود . با درمان مناسب، این دندان‌ها می‌توانند تا زمان مقرر داخل دهان باقی بمانند. می‌توان نتیجه گرفت که باید تا حد امکان از خارج کردن زودهنگام دندان‌های شیری جلوگیری کرد، ولی اگر پوسیدگی دندان به حدی پیشرفت کرده باشد که دندان شیری قابل درمان نباشد، به تشخیص دندانپزشک باید دندان شیری را خارج کرد‌. البته برای حفظ فضای دندان تا رویش دندان دائمی جایگزین باید از وسایلی به نام فضا نگه‌دار استفاده کرد.

معاینه دندانپزشکی در سال اول زندگی

اولین مراجعه کودک به دندانپزشک باید بین شش ماهگی تا یک‌سالگی انجام شود‌. پس از آن، مراجعه منظم با فواصل هر شش ماه یکبار و البته رعایت بهداشت دهان و دندان در منزل با نظارت والدین ضروری است.

در این زمان، دندانپزشک با معاینه دهان کودک و بررسی وضعیت لثه‌ها و دندان‌های تازه روییده، توضیحات لازم را برای پیشگیری از پوسیدگی با توجه به وضعیت دهانی کودک به والدین خواهد داد.

مراجعه به دندانپزشکی علاوه بر معاینه با دید تخصصی، این امکان را می‌دهد که دندانپزشک در باره رویش دندان و فلورایدتراپی برای دندان‌های سالم اطلاع دهد، چرا که فلورایدتراپی می‌تواند روند پوسیدگی دندان را 60 تا 70 درصد کاهش دهد.

اصول مراقبت از دندان‌های شیری کودکان

نوشیدن آب میوه با شیشه شیر، باعث افزایش پوسیدگی دندان کودکان خواهد شد. این نوشیدنی‌های شیرین به طور مستقیم روی دندان‌ها اثر می‌گذارند و تولید اسید می‌کنند که باعث پوسیدگی زودرس و از بین رفتن مینای دندان
می‌شوند.

شیر خوردن شبانه مکرر کودک، دندان‌ها را مستعد پوسیدگی وسیع می‌کند‌. به همین منظور باید دندان‌های کودک با گاز مرطوب تمیز شود. بعد از شیر خوردن بهتر است به کودک آب داده شود و پس از دو سالگی نیز شیر‌خوردن شبانه ادامه نیابد.

مصرف پستانک پس از دوسالگی باید متوقف شود.

والدین فکر می‌کنند، دندان‌های شیری در حال افتادن هستند و به آنها اهمیت نمی‌دهند در صورتی که نگه داشتن این دندان‌ها بسیار اهمیت دارد. بهتر است به کودکان خود به جای آب میوه شیرین، میوه‌ها و سبزیجات را مخلوط کنند و به شکل آب میوه هر روز به کودکان بدهند.

از دو سالگی مسواک زده شود؛ دوبار در روز و هر بار به مدت دو دقیقه.

در صورت تغییر رنگ دندان‌ها به دندانپزشک مراجعه و مشورت شود.

پونه شیرازی

دانش و سلامت