درمان قاعدگی‌های دردناک با قرص ضدبارداری؟!

قاعدگی‌های دردناک در علم پزشکی «دیسمنوره» نامیده می‌شود که واژه‌ای است یونانی و همه ناراحتی‌های دوران قاعدگی شامل استفراغ، اسهال، ضعف و بی‌حالی، تنش، احتباس مایعات در بدن، دردهای شکمی و درد پا، خستگی‌های مزمن، افسردگی و... را در بر می‌گیرد.

قاعدگی دردناک به چه علت به وجود می‌آید؟

رحم یک عضله است و مانند هر عضله‌ای به انقباض و استراحت در می‌آید. بیشتر انقباضات رحم هرگز احساس نمی‌شوند ولی انقباضات قوی رحم، دردناک هستند. البته به نظر می‌‌رسد علت بروز این انقباضات، افزایش تولید ماده‌ای به نام پروستاگلاندین در دوران خونریزی قاعدگی باشد و میزان تولید بالای آن دردهای دوران قاعدگی را تشدید می‌‌کند.

قاعدگی دردناک به دو دسته دیسمنوره اولیه و ثانویه تقسیم می‌‌شود. در دیسمنوره اولیه، دردهای دوران قاعدگی از ابتدای شروع قاعدگی در سن بلوغ شروع شده و تا آخر دوران باروری ادامه می‌یابد. البته در صورتی که دردها سه تا چهار سال بعد از اولین قاعدگی ‌شروع شود یا اگر دیسمنوره همراه با دوره‌های بدون تخمک‌گذاری باشد، باید به فکر علل ثانویه بود. در این نوع دیسمنوره معمولا درد چند ساعت قبل یا همزمان با خونریزی قاعدگی شروع شده و حداکثر دو تا سه روز طول می‌کشد. دردها بیشتر در ناحیه زیر شکم است و گاهی به کمر و ران‌ها هم انتشار می‌یابد.

از دیگر علائم قاعدگی دردناک می‌توان به تهوع، همراه یا بدون استفراغ، بی‌اشتهایی،‌ اسهال، خستگی و گاهی سردرد اشاره کرد. دیسمنوره اولیه در زنانی که مادران آنها نیز دچار این ناراحتی بوده‌اند شایع‌تر است که با افزایش سن و زایمان طبیعی درمان می‌شود. در حالی که در دیسمنوره ثانویه فرد پس از مدت‌‌ها قاعدگی عادی و بدون درد، دچار قاعدگی‌های دردناک می‌شود.

همچنین قاعدگی‌های دردناک بیشتر در دختران جوان دیده می‌شود. حتی برخلاف باور عموم، درد از ناحیه تخمدان نیست بلکه به خاطر انقباضات شدید رحمی و قطع موقت خونریزی است. در کنار درمان‌های اصلی یک سری درمان‌های کمکی وجود دارند که ازجمله آنها می‌توان به مصرف قرص‌های ضدبارداری اشاره کرد. به عنوان مثال وقتی خانم جوانی به مطب مراجعه می‌کند که دچار بیماری خاصی نیست، قصد پیشگیری از بارداری دارد و در عین حال در دوران قاعدگی دچار درد و خونریزی شدید می‌شود، پزشک زنان معمولا به او مصرف قرص‌های ضد بارداری را توصیه می‌کند چراکه در 90 درصد موارد، قرص‌های ضدبارداری استروژنی (البته به شرطی که منظم و طبق تجویز پزشک مصرف شوند) پایانی قطعی بر دردهای قاعدگی هستند. 10 درصد باقیمانده دردهای دوران قاعدگی را هم می‌توان با مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن و مفنامیک اسید درمان کرد.

دکتر سولماز توانگر

متخصص زنان و زایمان