ادامه حیات رسانه‌های سنتی

رسانه هم همپای دیگر تحولات در طول این سال‌ها متحول شده و توانسته نظر مردم را به خودش جلب کند بنابراین نمی‌توان منکر نفوذ رسانه و تغییرات آن شد.

شما در رسانه با انواع برنامه‌های خبری، علمی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، ورزشی و... روبه‌رو می‌شوید و هر کس با توجه به نوع سلیقه‌ای که دارد، می‌تواند وارد هر یک از شبکه‌ها شود و برنامه مورد علاقه خود را ببیند. بنابراین ما امروز در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که پیشرفت‌های علمی آن قابل مقایسه با دوره‌های قبلی تاریخ نیست.

انسان در هر دوره با توجه به امکانات و شرایط زندگی کرده و سلایق خودش را بر آن اساس هماهنگ کرده است. شرایط مخاطب امروز با مخاطب دیروز کاملا متفاوت است و ما نمی‌توانیم آنها را با یکدیگر مقایسه کنیم. من درباره خوب یا بد بودن اظهار نظر نمی‌کنم، بلکه منظور این است که نمی‌توان قیاس کرد.

در گذشته نیازها و خواسته‌های مخاطبان کمتر بود، اما امروز با توجه به دسترسی‌شان به فناوری‌های جدید، توقعات و انتظاراتشان هم افزایش یافته است. بنابراین رسانه هم باید متناسب با این نیازها حرکت کند.

مثلا چند نفر امروز حال و هوای دعا و نیایش دارند، یکی نیاز به تفریح دارد و دیگری به‌دنبال کسب اطلاعات دقیق در حوزه سلامت است. بعضی‌ها می‌خواهند خبر گوش بدهند و برخی که اهل ورزش هستند، می‌خواهند نتیجه مسابقات ورزشی را پیگیری کنند. به همین دلیل رسانه باید همه این توقعات را پاسخگو باشد تا به قول معروف بتواند حال مردم را خوب کند.

این ویژگی و تغییر در روحیه و نیاز مخاطبان باعث شده تا در رسانه‌های سنتی تکثر و تنوع اتفاق بیفتد. به عنوان نمونه اگر قبلا چهار پنج کانال تلویزیونی و رادیویی وجود داشت، اما الان این طور نیست و تعداد کانال‌ها افزایش یافته و پاسخگوی نیازهای مخاطبان است. یعنی اگر کسی می‌خواهد مسابقات ورزشی را دنبال کند، کانال ورزشی را می‌بیند. یکی کانال معارف را پیگیری می‌کند و دیگری کانال سلامت را.

البته من در این نوشتار درباره خوب یا بد بودن کانال‌ها و این‌که می‌توانند نیاز مخاطب را تامین کنند، صحبت نمی‌کنم، بلکه هدف، تکثر و تنوع رسانه‌های سنتی نسبت به گذشته است. رسانه‌های سنتی متوجه شده اند برای ادامه حیات نیازمند تغییر شیوه هستند تا بتوانند از این طریق ضرورت‌های اجتماعی مخاطبان را برطرف کنند.

با توجه به این‌که رسانه‌های سنتی شیوه خودشان را تغییر داده‌اند، بنابراین پابرجا هستند و حیاتشان ادامه خواهد یافت و از بین نمی‌روند، زیرا شیوه‌های کارشان را تغییر داده‌اند. بگذارید برایتان مثالی دیگر بزنم. روزنامه چاپی هم جزو رسانه‌های سنتی محسوب می‌شود، اما هرگز این روزنامه از بین نمی‌رود. ممکن است کارکرد ذاتی‌اش را تغییر بدهد یا تیراژش را محدود کند، اما در کنارش روزنامه را به شکل آنلاین هم درمی‌آورد تا مخاطبانی که اهل روزنامه چاپی نیستند و علاقه‌مند به خواندن روزنامه به شکل آنلاین هستند، آن را به این صورت دریافت کنند. این یعنی استفاده بردن از شیوه‌های نوین در کنار راهکارهای سنتی. در این صورت هم نیاز مخاطبان بر طرف می‌شود و هم این‌که روزنامه‌های چاپی از بین نخواهند رفت.

دکتر حسن خجسته - استاد دانشگاه