نفت، سدشکن تحریم‌ها

اقداماتی نظیر جلوگیری از خرید نفت ایران توسط کشورها، جلوگیری از بیمه کشتی‌ها به مقصد ایران، جریمه شرکت‌های دست چندم خارجی و به زندان انداختن افراد به جرم تجارت با ایران، جریمه‌های سنگین بانک‌های بزرگ دنیا به جرم همکاری با ایران، مصادره اموال کشورمان در آمریکا، تحریم بسیاری از بانک‌ها، اشخاص، شرکت‌های ایرانی و... .

با تمام فشارها و مشکلاتی که با این سنگ‌اندازی‌ها در مسیر ملت ایران ایجاد کردند، اما نتوانستند ما را به زانو درآورند و تغییری در مسیر سیاست‌های اصولی کشورمان ایجاد کنند.

مرور گذشته و مقایسه آن با وضعیت کنونی کشور، روشن می‌کند امروز با گذشت بیش از یک سال و نیم از توافق هسته‌ای، تولید نفت جمهوری اسلامی دوباره به سطح قبلی پیش از تحریم‌ها بازگشته، شرکت‌های بزرگ بین‌المللی از کشورهای مختلف تعاملات تجاری خود را با ایران از سر گرفته‌اند، بسیاری از بانک‌ها و شرکت‌های بیمه بین‌المللی مراودات خود را با ایران آغاز کرده‌اند، شرکت‌های بین‌المللی نفتی درصدد کسب سهم بیشتری از قراردادهای نفتی برای خود هستند. علاوه بر عقد قراردادهای جدید پتروشیمی برای مطالعات طرح‌های جدید، بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی سرمایه‌گذاری در این صنعت را آغاز کرده‌اند. البته ما منکر دشمنی و اقدامات آمریکا برخلاف برجام نیستیم که از ابتدای اجرای برجام تاکنون اقدامات زیادی برخلاف تعهداتش انجام داده و مانع اصلی ارتباط بانک‌های بزرگ با ایران هم این اقدامات آمریکاست. اقدام جدید آمریکا هم برای تمدید ده ساله تحریم‌های ضدایرانی موسوم به داماتو هم در همان چارچوب است؛ ولی با نمونه‌هایی که در بالا اشاره کردیم، این دشمنی‌ها راه به جایی نبرده و برای دنیا مسجل شده که اولا اقدامات هر کشوری باید در چارچوب منافعش باشد و کشورها به دنبال منافعشان به سمت ایران حرکت می‌کنند. ثانیا دنیای امروز دیگر این یکجانبه‌گرایی‌ها را نمی‌پذیرد و ثالثا در این توافق، ایران به تمام تعهداتش عمل کرده است و دلیلی برای عدم همکاری با آن وجود ندارد. به طور مشخص در حوزه نفت و گاز بنا به دلایلی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنم، تحولات به سمت بهبود وضعیت ایران در حال حرکت است و آینده روشنی را نمایان می‌کند.

ابتدا این که تولید نفت ایران از کمتر از 6/2 میلیون بشکه در روز به 8/3 میلیون بشکه در روز رسیده است و این افزایش تولید ادامه دارد. به طوری که در توافق جدید اوپک در شرایطی که سهم کشورها از کاهش تولید مشخص شد، کشور ما مجاز به افزایش تولید خواهد بود. البته این اتفاق هم یکی دیگر از موفقیت‌های ایران در عرصه بین‌المللی است و هیچ کس منکر نقش برجسته ایران در ارائه استدلال قوی و دفاع منطقی برای افزایش تولید نفت کشور و همراه کردن روسیه و ایجاد اجماع بین اوپک و غیراوپک در رسیدن به توافق نیست.

در مسیری که کشور در حال افزایش تولید نفت است، در بخش بازرگانی و فروش نفت نیز کشور ما از فروش تک محموله‌ای به سمت عقد قراردادهای بلندمدت در حال حرکت است و این یعنی تحقق بند 13 سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغی رهبر معظم انقلاب که در آن به مقابله با ضربه‌پذیری درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز از طریق انتخاب مشتریان راهبردی توصیه شده است. در بخش پتروشیمی، شرکت‌های مطرح دنیا وارد این بخش شده‌اند و در سطوح مختلف در حال فعالیت هستند. از ارائه پروانه بهره‌برداری و طراحی مهندسی مجتمع‌های جدید تا سرمایه‌گذاری و مشارکت در ساخت مجتمع‌های پتروشیمی در حال فعالیت هستند.

اتفاق دیگری که در حوزه نفت و گاز کشور در حال وقوع است، حضور شرکت‌های بزرگ نفتی در کشور و انعقاد قراردادهای مقدماتی برای بررسی میادین نفت و گاز کشور به منظور سرمایه‌گذاری و فعالیت در صنایع بالادستی نفت و گاز ایران است. این امیدواری وجود دارد که از ابتدای سال آینده عقد قراردادهای نهایی آغاز شود. این موضوع از دو جهت قابل بررسی است. یکی این که میادین مشترک ما نیازمند سرمایه‌گذاری است و این توان مالی در کشور وجود ندارد. دیگر هم این که کنار هر کدام از این شرکت‌های بین‌المللی یک شرکت داخلی قرار خواهد گرفت که هم نیروی انسانی ما فعال شود و هم انتقال تکنولوژی اتفاق بیفتد.

به این ترتیب شاهد کم‌اثر شدن کارشکنی‌ها در این مسیر هستیم و امیدواریم با پیگیری‌ها و اقدامات مسئولان، این کارشکنی‌ها به طور کامل برطرف شود.

دکتر علی مروی

رئیس هیأت مدیره شرکت پتروپارس