در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
درحالی که امریکا در جهان خود را سردمدار دفاع از حقوق انسانها می داند و دولتمردان این کشور بنا بر این ادعا به خود اجازه می دهند تا در امور داخلی سایر کشورها دخالت و برای مردم جهان تعیین تکلیف نمایند
بی توجهی امریکا به این مباحث توجه افکار عمومی را به خود معطوف داشته است. اینک آنچه که بر همگان مسلم گشته است آن است که این روزها حقوق بشر تنها به ابزاری جهت اعمال فشار بر کشورهای جهان سوم و به خصوص مسلمانان تبدیل شده است.
عدم تعریف دقیق از تروریسم منجر به سو استفاده از آزادی در راستای تامین امنیت شده است و از طرف دیگر استفاده از خشونت سیاسی - نظامی توسط دولت ها عمدتا در چارچوب تامین امنیت ملی توجیه می گردد.
دولت امریکا با شعار به خطر افتادن امنیت جهانی هر اقدامی را در جهت مبارزه با مخاطرات امنیتی توجیه می کند که زندان گوانتانامو نمونه بارز آن محسوب می شود.
در قانون اساسی امریکا حقوق بشرتعریفی مجزا دارد که با آزادی فردی مندرج در سند حقوقی پیوست این قانون برابر دانسته می شود و با مفاهیم گسترده تر مندرج در اسناد بین المللی کاری ندارد.
از این رو، حقوق بشر در سیاست خارجی در درجه اول موضوع فشار واشنگتن به دیگران برای بهبود آزادی فردی است و نه کاربرد استانداردهای جهانی یا منطقه ای برای خود امریکا.
جالب آنجاست که حتی مسائلی چون تاریخ برده داری ، قوانین نژادی مهاجرت ، یهودی ستیزی ، تعصبات مذهبی و تبعیض جنسیتی هم نتوانستند این تصویر را عوض کنند و "آزادی و نیکوکاری استثنایی مردم امریکا" هسته مرکزی فرهنگ سیاسی ایالات متحده است.
به دلیل استثناگرایی و فرهنگ حقوقی امریکا، در واشنگتن گروه های خصوصی بسیاری برای اهداف حقوق بشری در خارج کشور لابی می کنند.
رسانه های ارتباطی ملی نیز معمولا_ به صورت منظم در زمینه حقوق بشری درسطح بین الملل گزارش می دهند. اما نظرسنجی ها نشان می دهد که هیچ جنبش ریشه دار در توده مردم از جنگ پر هزینه برای حقوق بشر حمایت نمی کند.
ایالات متحده کشوری است که به کنوانسیون سازمان ملل در زمینه حقوق کودک نیز نپیوسته است. در حالی که امریکا برحقوق سیاسی و مدنی تاکید می کند، اما حتی در همین زمینه نیز هنگام الحاق به میثاق بین المللی حقوق سیاسی و مدنی در سال 1992حق تحفظها و اعلامیه هایی را برای خود در نظر داشت و پروتکل اختیاری این میثاق که به افراد اجازه شکایت در موارد نقض را می دهد را نپذیرفت.
همچنین هر چند واشنگتن در لفظ از توسعه از طریق لیبرال دموکراسی حمایت می کند و گهگاه به دولت های غربی می پیوندد تا اعطای امتیازات را طبق مسائل حقوق بشری و رویه دموکراتیک حکومت ها تنظیم نماید و در دنیای سیاست نیز از خصایص لبیرال بهره می گیرد، اما در بسیاری موارد عملکرد حقوق بشری را با معاملات اقتصادی دوجانبه یا چندجانبه پیوند نداده است.
به عنوان مثال کشورهای کلیدی تولید کننده نفت همچون کویت و عربستان سعودی همواره از فشار ایالات متحده در تعقیب اهداف حقوق بشری مستثنا بوده اند.
امریکا در ایجاد دادگاه های کیفری بین المللی در واکنش به نقض گسترده حقوق بشر در برخی دولت ها پیشرو بود، اما تلاش گسترده ای برای مستثنی کردن سربازانش از قوانین دیوان کیفری بین المللی انجام داد. امریکا هم چنین در گسترش ایده اعمال زور تحت فصل هفتم منشور و حفظ صلح نسل دومی یا پیچیده تحت فصل ششم منشور نقش رهبری را داشته اما مانع از استقرار فراگیر نیروها برای حمایت افراد در روآندا و زئیر شرقی (دموکراتیک کنگو) شد.
آماج سیاست های ضد حقوق بشری
بر اساس گزارشات موجود، نیروهای امریکایی در سال 2004رفتار وحشیانه و توهین آمیزی با اسرای جنگی عراق داشتند، لخت کردن اجباری اسرا، پوشاند سر آنان با زیر پوشهای مردانه و زنان ، بستن افسار بر گردن و کشیدن آنان برروی زمین ، رها کردن سگها برای گاز گرفتن اسرا، شلاق زدن ، وارد کردن شوک با باتوم های الکتریکی ، سوزن کردن به بدن آنان ، ریختن مواد شیمیایی فسفری روی زخم اسرا، وادار کردن آنها به ایجاد هرم انسانی با بدن برهنه ، استعمال لامپ مهتابی و جارو و... از جمله این موارد هستند.
بنا بر گزارش رسانه های امریکایی از جمله نیوزویک و واشنگتن پست در چند سال قبل در زندانهای نیروهای امریکایی در افغانستان ، بازجویان ، انواع وسایل شکنجه را جهت گرفتن اقرار از زندانیان افغان مورد استفاده قرار داده و موجب مرگ تعداد متنابهی شده اند.
حداقل تعداد 107کودک در 7زندان از جمله زندان ابوغریب در حبس به سر می بردند. زندانیان مذکور اجازه تماس با خانواده خود را نداشتند. مدت حبس و زمان محاکمه آنان مشخص نبود.
تعدادی از کودکان مزبور مورد سوئ استفاده قرار گرفته و به تعدادی از دختر بچه ها تجاوز شد. سربازان امریکایی برای ترساندن کودکان مذکور به حدی که خود را خیس کنند، مسابقه گذاشته بودند.
همچنین نیروهای امریکایی با توقیف و زندانی کردن دو دیپلمات فلسطینی در عراق (به مدت یک سال و در کنار 90مرد دیگر) در زندان ابوغریب کنوانسیون وین در رابطه با روابط دیپلماتیک را نقض کردند.
این در حالی است که بر اساس گزارش کمیته بین المللی صلیب سرخ ، سو استفاده از بازداشت شدگان در زندان ابوغریب موارد اتفاقی نبوده و به صورت نظام مند اعمال می شده است.
ایالات متحده به منظور اجتناب از نظارت بین المللی بر بازداشتگاههای مورد استفاده نیروهای آن کشور در سایر کشورها، کوشیده است محل آنها را مخفی نگه دارد.
حداقل 7زندان مخفی تحت کنترل امریکا در افغانستان (که یکی از آنها به "جهنم " معروف شده) در چارچوب قوانین نبوده است. بر اساس گزارش روزنامه نیورک تایمز امریکا هزاران نفر از دستگیر شدگان در سراسر جهان را بدون تفهیم اتهام در چهار سال گذشته به صورت مخفیانه جابجا کرده است.
آزادی های سیاسی ممنوع
آنچه که به نام انتخابات در امریکا صورت می گیرد به مفهوم واقعی رقابت پولی است.
آخرین مبارزات انتخابات ریاست جمهوری و کنگره امریکا 4میلیارد دلار هزینه داشت که نسبت به انتخابات سال 2000یک میلیارد دلار افزایش داشت.
اما در این رقابت پولی ، ایالات متحده تنها کشوری است که حق رای از محکومان به حبس را سلب نموده است در حالی که در امریکا 5میلیون نفر دارای سابقه حبس هستند که 13درصد آنها مردان سیاه پوست را شامل می شوند.
جالب آنجاست که در مهد علم و تکنولوژی موارد زیادی از تخلفات در انتخابات ریاست جمهوری امریکا (شامل اشتباه در شمارش ماشینی آرا، ثبت نادرست آرا، ابهامات حقوقی و بی احترامی به رای دهندگان) در سال 2004ثبت شده است.
در عین حال دست اندرکاران تبلیغات ریاست جمهوری در امریکا مخاطب خود را نادان محسوب کرده اند و این تبلیغات حاوی اطلاعات نادرست زیادی است که برای گمراه کردن رای دهندگان و هدایت آنها در جهت دلخواه کافی است.
آزادی مطبوعات در امریکا نیز خدشه دار است و قدرت و رعب بر آزادی مطبوعات سایه افکنده است.
مقامات امریکایی اگر لازم بدانند چشم پوشی بر خطاهای خود را بر روزنامه نگاران تحمیل می کنند. این مقامات هیچ صبری را در برابر خبرنگاران خارجی ندارند. وزارت خارجه امریکا در 16جولای 2004اعلام کرد که خبرنگاران خارجی مامور در این کشور باید برخلاف عرف موجود در اکثر کشورها تا زمان دریافت پاسخ نسبت به درخواست تمدید ویزایشان امریکا را ترک کنند.
همچنین نمونه هایی دیگر عدم بردباری در مقابل رسانه های خارجی مخالف منافع امریکا تعطیلی یک یک روزنامه وابسته به شیعیان در بغداد بود که از سوی سربازان امریکایی در 28مارس 2004صورت گرفت.
در این راستا ، تعدادی از موسسات انتشاراتی امریکا در 27سپتامبر 2004علیه "دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری امریکا" به علت ممانعت از ورود آثار ادبی نویسندگان ایرانی ، کوبایی ، سودانی به امریکا به دادگاه شکایت کردند و اعلام کردند که تحریم اقتصادی علیه این کشورها به "سیستم سانسور" برای جلوگیری از نشر اطلاعات و ایدئولوژی تبدیل شده است.
در همین سال تعدادی از خبرنگاران امریکایی به دلیل عدم افشای منابع محرمانه خبری خود محکوم شدند. در عین حال در سال های اخیر ده ها خبرنگار در فرودگاه های امریکا توقیف شده اند.
حقوق اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی
فقر، گرسنگی و بی خانمانی در ثروتمندترین کشور جهان فراوان است.
گزارش ها نشان می دهد که از سال 1970تا 2000متوسط متوسط درآمد سالانه 10درصد اقشار مرفه جامعه این کشور 90درصد افزایش یافته است در حالی که درآمد اکثر خانواده های امریکایی روبه کاهش بوده است و درآمد بسیاری از خانواده ها متوسط و کم درآمد به نسبت رشد قیمت ها افزایش نیافته است. همچنین تعداد جمعیت بی خانمان در امریکا در حال افزایش است.
بر اساس بررسی سالانه انجام شده توسط کنفرانس شهرداران در 15دسامبر2004، تعداد افراد متقاضی کمک غذایی اضطراری سالانه 14درصد افزایش می یابد. تعداد افراد متقاضی سرپناه اضطراری نیز سالانه 6درصد افزایش را نشان می دهد.
با این حال ایالات متحده از تصویب پیمان بین المللی حقوق اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی خودداری کرده و مواضع منفی در قبال حقوق اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی کارگران اتخاذ نموده است. بحران بیمه درمانی نیز در امریکا قابل توجه است.
روزنامه واشنگتن پست در گزارش مورخ 28سپتامبر 2004خود نوشت هزینه های بیمه درمانی برای پنجمین سال پیاپی رشد دو رقمی داشته است. طی پنج سال گذشته هزینه های درمانی (با 59درصد رشد) در مقایسه با افزایش دستمزدها و نرخ تورم ، پنج برابر شده است.
تبعیض نژادی
اشکال مختلف تبعیض نژادی در جامعه امریکا عمیقا ریشه دوانده است. رنگین پوستان امریکا عموما فقیر بوده و شرایط زندگی بسار بدتری نسبت به سفیدپوستان دارند.
متوسط دارایی خالص یک خانواده سفید پوست در امریکا در سال 2002، 88هزار دلار بوده که 11برابر خانواده های امریکایی با ریشه لاتین و 15برابر خانواده های با ریشه آفریقایی است.
نرخ مقتولین سیاه پوست پنج برابر سفید پوست هایی است که به قتل رسیده اند. آمار مبتلایان به ایدز در میان سیاه پوستان 10برابر سفید پوستان است. تعداد سیاه پوستان فقیر سه برابر سفید پوستان در امریکاست. نرخ امید به زندگی سیاه پوستان 6سال کمتر از سفید پوستان امریکاست.
اقلیت های نژادی در خصوص کسب شغل در امریکا نیز با تبعیض مواجهه هستند. درسال 2003، 29هزار مورد شکایت در خصوص تبعیض در محل کار از سوی اقلیت های نژادی به کمیسیون فرصت های برابر شغلی امریکا ارائه شده است.
نرخ بیکاری سیاه پوستان درنوامبر 2004، 10.8درصد در برابر4.7درصد برای سفیدپوستان بوده و مهاجرین نوجوان از 38کشور جهان همانند بردگان در امریکا به کار گرفته شده اند.
آپارتاید در مدارس امریکا نیز بیداد می کند. یک نفر از هر 8نفر دانش آموز سیاه پوست در مدرسه ای درس می خواند که 99درصد آن سیاه پوست هستند.
همچنین تبعیض نژادی در دانشگاه های امریکا، نمود قابل توجهی دارد و اشکال مختلفی به خود می گیرد از جمله : شعارهای نژاد پرستانه علیه سیاه پوستان ، انتشار تصاویری دال بر برتری سفیدپوستان ، تهدیدهای کلامی و با سلاح.
تبعیض نژادی در زمینه قضایی نیز فراوان بوده است. نسبت رنگین پوستان محکوم شده و زندانی نسبت به سفید پوستان به صورت قابل توجهی بیشتر بوده است.
براساس گزارش نوامبر 2004وزارت دادگستری امریکا، 70درصد زندانیان آن کشور، رنگین پوست بوده و 29درصد از سیاه پوستان حداقل یک بار زندانی شده اند.
نظارت بر مساجد امریکا
بعد از حملات 11سپتامبر 2001 و تجاوز امریکا به عراق ، 1019مورد اقدام علیه مسلمانان درسال 2003در امریکا رخ داد که 69درصد افزایش داشت. 221حمله علیه مسلمانان در کالیفرنیا در سال 2003صورت گرفت که نسبت به سال قبل از آن 3برابر افزایش داشت.
همچنین اجرای برنامه فوق محرمانه دولت امریکا یک روز پس از حملات یازدهم سپتامبر 2001در خصوص نظارت بر مساجد و مکان های پر رفت و آمد مسلمانان این کشور به منظور یافتن مواد هسته ای احتمالی از دیگر بازیهای مقامات امریکایی علیه مسلمانان بود.
در مجموع بیش از 120مرکز پر رفت و آمد مسلمانان از جمله مکانهای مسکونی در واشنگتن و بیشتر مناطقی چون شیکاگو ، سیاتل ، نیویورک و لاس وگاس زیر نظر قرار گرفتند.
گفتنی است تحقیقات در این برنامه توسط پلیس فدرال امریکا (اف.بی.ای) و گروه های متخصص وزارت انرژی امریکا در امور مواد هسته ای انجام می شد و جالب آنجا بود که تقریبا تمامی افرادی که زیر نظرقرار گرفتند ، شهروندان امریکایی محسوب می شدند.
افشای چهره واقعی
دولت ایالات متحده بدلیل نقض حقوق اولیه انسانی به بهانه مبارزه با تروریسم ، با محکومیت گسترده ای مواجه شده است .شواهد و نمونه های بسیاری وجود دارد که چهره واقعی امریکا را ترسیم می کند.
گزارش های معتبر حاکی از کذب در گفتار و عمل ایالات متحده امریکا در زمینه حمایت از حقوق بشر وجود دارد که از جمله آنها می توان به گزارش های ذیل اشاره نمود:
-1گزارش مورخ سوم مارس 2005دفتر اطلاعات شورای دولتی جمهوری خلق چین در خصوص موارد نقض حقوق مدنی در امریکا؛
-2گزارش سال 2006دیدبان حقوق بشر؛
3-گزارش دایره المعارف آزاد اینترنتیWikipedia
-4 گزارش سال 2005عفو بین الملل
همچنین دولت بوش از سال 2001مجوز استفاده از روش های بازجویی را که بنا به اذعان وزارت خارجه آن کشور (درگزارش سالانه حقوق بشر آن کشور) شکنجه محسوب می شود، صادرکرده است.
تعداد نامعلومی از دستگیرشدگان معروف به "ارواح " تحت هیچ نوع نظارتی (از جمله ازسوی کمیته بین المللی صلیب سرخ ) قرارنداشته اند. دولت بوش بعد از 11سپتامبر با استناد به "قانون میهن پرستی امریکا" و به بهانه مجوز شنود مکالمات تلفنی و بررسی ایمیل های شهروندان امریکایی را صادر کرد که با اعتراضات گسترده مواجه شده است.
گروه های حقوق بشر امریکا از جورج بوش به دلیل شنود مخفیانه مکالمات تلفنی مردم این کشور، به دادگاه های فدرال امریکا شکایت کردند و "مرکز حقوق اساسی " در نیویورک و "اتحادیه آزادی های مدنی امریکا" در دیترویت برای جورج بوش رئیس جمهور این کشور تشکیل پرونده ای دادند.
در این پرونده از شنود مکالمات افراد داخل ایالات متحده توسط سازمان امنیت ملی و بدون مجوز قضایی اشاره شده است.
تفسیر امریکایی
اگرچه در گزارش نمایندگان ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ، اظهارات دبیر کل سازمان ملل و درخواست پارلمان اروپا و واکنش بسیاری از نهادهای مهم بین المللی به اقدامات امریکا در در خصوص زندان گوانتانامو و نقض حقوق بشر اعتراض شده است ، اما دولت امریکا به هیچ وجه حاضر نشد تا پس از یک سال و نیم بررسی موضوع گوانتانامو و مصاحبه با منابع رسمی مختلف امریکایی به بازرسان اجازه بازدید از زندان گوانتانامو را بدهد.
عملکرد امریکا حتی موجب بلند شدن صدای اعتراض هم مسلکان اروپایی اش شد و پارلمان اروپا با صدور قطعنامه ای از امریکا خواست بدون تاخیر زمینه تشکیل دادگاه و محاکمه عادلانه مظنونین در گوانتانامو را فراهم کند.
اما امریکایی ها این درخواست ها را بی پایه و اساس خوانده و رد کردند و این در حالی بود که وزارت امورخارجه امریکا در گزارش سالانه حقوق بشر خود برای نخستین بار به موارد نقض حقوق بشر در امریکا نیز اشاره کرده است.
کتایون مافی 
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
۸۵ درصد مدارس کشور اتاق بهداشت ندارند | جای خالی ۱۶ هزار مربی سلامت در مدارس
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
اسرائیل در ورطه تصمیمات اشتباه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
کوه موش زایید!
گفت و گو
رییس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در گفتگو با جام جم آنلاین:
۳۵ درصد از قانون جوانی جمعیت اجرا شده
گفت‌وگوی «جام‌جم» با سیده عذرا موسوی، نویسنده کتاب «فصل توت‌های سفید»
نق‌نق‌‌نویسی داستان اجتماعی نیست
یک نماینده مجلس:
پیام‌عملیات وعده صادق، قدرت و استقلال ایران بود
علی برکه از رهبران حماس در گفت‌و‌گو با «جام‌جم»: