انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برگزار شد و دونالد ترامپ در عین ناباوری ساکن جدید کاخ سفید نام گرفت. این اتفاق به مثابه شوکی بود وارد آمده بر جامعه جهانی و حتی طیف وسیعی از مردم این کشور. همین اتفاق غیرمنتظره علاوه بر بازتابهای جهانی، واکنشهایی را در میان مردم آمریکا در پی داشت و باعث شد که در مخالفت و از باب اعتراض، به خیابانهای شهرهای مختلف این کشور آمده و مراتب نارضایتی خود را از نتایج انتخابات ابراز کنند. اعتراضی که البته با خشونت درهم آمیخته و به برخی از شهرهای حتی بزرگ آمریکا چهرهای جنگی داده است. نکته قابل تامل در این خصوص، عملکرد رسانههای معاند فارسیزبانی مانند بیبیسی فارسی است که در قبال این اعتراضات موضع منفعلانه گرفته و عامدانه در یک سکوت خبری فرورفتهاند. همه اینها در حالی است که همین رسانهها در قبال اتفاقات و رخدادهای پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال 88 آتش بیار معرکه بودند و از کاه کوه میساختند.
به همین بهانه به سراغ صاحبنظران و کارشناسان رفتیم تا عملکرد رسانههای معاند را در خصوص حوادث پساز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا واکاوی و ارزیابی کنیم.
اطلاع رسانی معکوس
جعفر عبدالملکی، قائم مقام مدیر شبکه سه درباره عملکرد رسانههای معاند فارسی زبان و سکوت معنادار آنها نسبت به اعتراضات مردمی به جامجم گفت: سیاست رسانههای معاند مشخص است و درصدد هستند در راستای منافع خودشان نظام لیبرال دموکراسی را همیشه منزه نشان بدهند و بگویند این نظام بدون نقص و عیب است. در واقع به نوعی اطلاع رسانی معکوس دارند و درصدد القای این مطلب هستند.
وی ادامه داد: اعتراضات مردمی نشاندهنده ناکارآمدی در ارکان انتخابات آمریکاست. از سوی دیگر رسانههای جبهه باطل درصدد توجیه این مساله هستند و نقاط منفی درون حاکمیت و زیرپوستی اجتماعی را به هیچ وجه انعکاس نمیدهند؛ ضمن اینکه سیاستهای آمریکا و انگلیس همیشه سانسور بوده و از تکنیکهای برجستهسازی برای کشورهای در حال توسعه استفاده میکنند و اتفاقات کشور خودشان را عادی جلوه میدهند.
قائم مقام مدیر شبکه سه با تاکید بر عملکرد مثبت رسانه ملی در این چند روز گفت: رسانه ملی خیلی خوب عمل کرده و واقعگرایانه این رویداد را کامل پوشش داده است. در واقع سازمان صداوسیما بههیچ وجه نسبت به انتخابات آمریکا نگاه جانبگرایانه نداشته و با هدف شفاف سازی برای مخاطب رویدادها را انعکاس داده که این قابل قدردانی است. برای مثال، شبکههای سی. ان. ان و بی.بی.سی جانبدارانه حرکت کردند و هنوز هم به این مسیر ادامه میدهند، حتی سی. ان. ان که همسو با برنامه جمهوریخواهی همچون ترامپ نبوده از روش دیگری برای پوشش خبری استفاده کرده است.
وی ادامه داد: همه این موارد ناکارآمدی دولت آمریکا را نشان میدهد و حالا رسانههای معاند به سانسور خبری متوسل شدهاند. اگر شبیه این اتفاق در کشورهای دیگر مثل ایران، جهان سوم یا غرب آسیا میافتاد، حتما رسانههای معاند با بهره بردن از ترفندهای سیاسی، میزگردهای مختلف علیه نظام برگزار میکردند.
عادی جلوه دادن اعتراضات
دکتر محمدصادق کوشکی، کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به این مبحث که رسانههای غربی پس از انتخابات ترامپ، اعتراضات مردمی را عادی و طبیعی جلوه میدهند، عنوان کرد: جالب که استدلال رسانههای غربی این است که آمریکا کشور بزرگی است و اگر چند معترض به خیابان بیایند، اشکالی ندارد و مساله مهمی در جمعیت 290 میلیونی آمریکا نیست؛ بههمین دلیل ماجرا را عادی و پیش پا افتاده توصیف میکنند که ارزش انعکاس ندارد.
وی ادامه داد: آنها معتقدند هیچکس در میان تظاهرکنندگان به دنبال سرنگونی نظام آمریکا نیست و فقط به انتخاب ترامپ معترض هستند؛ در حالی که رسانههای غربی و معاند نسبت به اعتراضات 88 نگاهشان این بود که مردم ایران بهدنبال سرنگونی نظام هستند و حتی مردم را به این سمت هدایت میکردند و الان همین رسانهها اعلام میدارند که اعتراض مردم آمریکا از سوی چند جوان دانشجو و احساسی است و با این استدلال این رویداد را انعکاس نمیدهند.
این کارشناس مسائل سیاسی با تاکید بر عملکرد درست رسانه ملی گفت: سازمان صدا و سیما این رویداد را به خوبی انعکاس داده و به هیچ وجه مبالغه نکرده است. اطلاعرسانی حق مردم است و اگر بیش از حد مانور داده میشد به سمت مبالغه میرفت، اما بازتابهای رسانه ملی منطقی بود.
ترفند رسانههای معاند
بیژن نوباوه، کارشناس مسائل سیاسی نیز در این باره گفت: اساسا یکی از سیاستهای کشورهای غربی علیه کشورهای جهان سوم یا در حال توسعه این است که هر نوع اعتراضات در کشورهای غربی دقیقا عین دموکراسی است، اما این اعتراض اگر در جهان سوم باشد، در راستای براندازی نظام خواهد بود. این ترفندی است که سالهاست رسانههای معاند از آن بهره میگیرند.
غیر از انتخابات اخیر، در این سالها شاهد تظاهرات گسترده در ارتباط با مسائل اقتصادی، بیکاری و دیگر موضوعات اجتماعی بودیم، اما هیچیک از این موارد را پخش نمیکنند.
وی ادامه داد: ضمن اینکه رادیو و تلویزیونهایی که به زبان فارسی فعالیت میکنند و برگرفته از اینها هستند، سکوت معناداری را در ارتباط با اعتراضات مردم آمریکا در پیش گرفتند و این در حالی است که خودشان را آزاد نشان میدهند و سعی میکنند روی مخاطبان جهان سوم یا کشورهای دیگر تاثیرگذار باشند. در واقع این چند روز شاهد هستیم که جریان را بسیار عادی نشان میدهند، در حالی که اگر در کشور دیگری بود حتما سر و صدای زیادی داشتند.
نوباوه اشاره کرد: البته این ماجرای آمریکا هم از سوی جریانی هدایت میشود و صرفنظر از خوب یا بد بودن انتخابات، نشان میدهد که نظام فعلی آمریکا که در دست دموکراتهاست این اعتراض را نسبت به دولت جدید شکل داده است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد