خلق و آفرینش در پیوند با مالکیت فکری

حق مالکیت فکری هم در قالب مالکیت ادبی و هنری و هم در قالب مالکیت صنعتی، برای حمایت از افکار و ایده‌های نو ایجاد شده و زمینه‌ای فراهم می‌کند که افراد صاحب تفکر، ایده و اندیشه که آفرینشگر هستند، از عواید تفکر و اندیشه‌های خود بهره‌مند شوند. به این ترتیب آفرینشگری مورد توجه و تشویق قرار می‌گیرد و افراد به نوآوری و آفرینش توجه نشان می‌دهند.در زمینه مالکیت صنعتی، کم و بیش به جهت این‌که برخی از بسترها در نظام حقوقی کشورمان فراهم شده و به برخی از کنوانسیون‌ها ملحق شده‌ایم، حق مالکیت مولف تا حدی روشن است اما در زمینه مالکیت ادبی و هنری به رغم قوانین موجود، همچنان این نوع مالکیت مورد نقض قرار می‌گیرد.در اهمیت و ضرورت مالکیت فکری همین بس که تشکیل بسیاری از بازارهای آزاد از جمله بازار مشترک اروپا، منوط به پذیرش مالکیت فکری و امضای اسناد مربوطه است. در برخی کشورهای همسایه حتی پخش کردن یک قطعه از آلبوم یک خواننده یا آهنگساز یا قسمتی از سروده یک شاعر یا ترانه‌سرا در یک فضای عمومی نیازمند مجوز است و باید دستمزد صاحب اثر را پرداخت کرده باشند اما در کشور ما هنوز این مقوله جدی گرفته نشده و تلاش‌ها در این باره بسیار بی‌فروغ است، در نتیجه صاحبان آثار، هنرمندان و مولفان هر روز بیش از گذشته انگیزه خلق و آفرینش را از دست می‌دهند. باید ضمانت و راهکارهای اجرایی برای قوانین لازم در این باره فراهم کرد و قوانین موجود را ارتقا داد و اصلاح کرد.

دکتر عباس کریمی - استاد دانشگاه تهران