سایه بدعهدی آمریکا و تروریست‌ها بر‌آتش‌بس سوریه

روز گذشته گروه موسوم به دید‌بان حقوق بشر سوریه که در لندن مستقر است، از درگیری بین نیروهای دولتی و معارضان مسلح در منطقه جوبر در اطراف دمشق خبر داد. در این درگیری‌ها که از شامگاه پنجشنبه میان نیروهای ارتش سوریه و هم‌پیمانان آنان با معارضان مسلح از جمله جبهه فتح‌الشام در محور پروژه‌های مسکونی «1070» در جنوب غرب حلب آغاز شد، تعدادی کشته و زخمی شدند. در همین راستا، منابع سوری از حملات خمپاره‌ای معارضان مسلح به محور «حرش البحوث» در نزدیکی محله «حلب الجدیده» در شهر حلب خبر داده‌اند. دولت سوریه تاکنون موارد نقض آتش‌بس از سوی گروه‌های تروریستی را ثبت کرده است. این موارد به بیش از ده‌ها نمونه طی روزهای گذشته رسیده است. بر مبنای توافقی که روسیه و آمریکا کردند از دوشنبه گذشته در سوریه آتش‌بس برقرار شد. اگر این آتش‌بس یک هفته دوام داشته باشد، ممکن است مذاکرات سیاسی بین مخالفان و دولت سوریه از سرگرفته شود.

اختلاف آمریکا و روسیه

مارک تونر، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با این‌که اعتراف می‌کند گروه‌های میانه‌رو آتش‌بس را در سوریه نقض کرده‌اند، می‌گوید: گزارش‌ها از رخدادهای زنده در سوریه نشان می‌دهد هر دو طرف درگیری‌ در سوریه مفاد آتش‌بس را نقض کرده‌اند. همچنین هیلاری کلینتون، نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا گفته است: «موفقیت توافق آتش‌بس در سوریه بستگی به این خواهد داشت که آیا روسیه می‌خواهد از مفاد این توافق تبعیت کند یا نه». به بیان دیگر طرف‌های آمریکایی تلاش می‌کنند مسئولیت موفقیت یا شکست آتش‌بس را متوجه دولت سوریه یا روسیه کنند.

این درحالی است که ایگور کوناشنکوف، سخنگوی وزارت دفاع روسیه در گزارشی درباره اوضاع سوریه تأکید کرد، تصاویر موجود از اوضاع این کشور که توسط دوربین‌های نصب شده در منطقه و هواپیماهای بدون سرنشین به دست آمده، نشان می‌دهد اگرچه نیروهای دولت سوریه به تعهدات خود ذیل توافق آتش‌بس عمل کرده، اما معارضان به‌اصطلاح میانه‌رو تحت حمایت آمریکا در حال بمباران مناطق مسکونی در سوریه هستند.در همین رابطه امیرعبداللهیان، دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بین‌الملل می‌گوید: آمریکا به تعهداتش در آتش‌بس سوریه پایبند نیست.

وی با تاکید بر این‌که جبهه النصره مورد حمایت آمریکاست، افزود: کاخ سفید هیچ‌گاه این گروه شناخته شده تروریستی را که در لیست سیاه سازمان ملل قرار دارد، مورد هدف قرار نداده است و اکنون نیز نام آن را تغییر داده‌اند تا دوستان تروریست خود را نجات دهند. به گفته امیر عبداللهیان، تنها هدف آمریکا تلاش برای حذف رئیس‌جمهور قانونی سوریه بشار اسد است.

این در حالی است که سوزان رایس مشاور امنیت ملی دولت اوباما اذعان داشت که گروه‌های تروریستی در سوریه توانایی حذف بشار اسد را ندارند.

بازسازی توان تروریست‌ها

از سوی دیگر، حسین کنعانی‌مقدم، کارشناس مسائل غرب آسیا با توجه به تحولات چند روز اخیر در سوریه در مورد چشم‌انداز آتش‌بس توافقی میان آمریکا و روسیه می‌گوید: «از همان ابتدا مشخص بود که آمریکایی‌ها به دنبال آن بودند که بتوانند نیروهایشان داخل سوریه را بازسازی کنند. درواقع آنها سعی کرده‌اند با انتقال تجهیزات و امکانات و ایجاد یک کمربند امنیتی برای حفاظت از گروه‌های تروریستی، از آنها در آینده استفاده کنند. از این‌رو به نظر می‌رسد روس‌ها در این قضیه در دام آمریکایی‌ها افتاده باشند، البته فشار عربستان، قطر و کشورهای عربی هم در این موضوع دخیل است؛ اقدام گروه‌های تروریستی به جابه‌جایی و تجهیزات نیروهای خود حاکی از این است که بیشترین سود از این آتش‌بس را آمریکایی‌ها می‌برند. تجربه نشان می‌دهد آمریکایی‌ها در میدان نبرد صادق نیستند و به دنبال اهداف پنهان خود هستند. روسیه نیز در این خصوص در معاملات سیاسی خود در اوکراین یا دیگر مسائل کوتاه آمده و قطعا این فرصتی که به ترورویست‌ها داده شده است، باعث تقویت آنها در آینده خواهد شد.»

این کارشناس مسائل منطقه معتقد است؛ «سعودی‌ها بیشترین سود را از این آتش‌بس می‌برند و از این فرصت در جهت تقویت نیروهای حامی خود بهره می‌برند که طی چند ماه گذشته پاشیده شده و بسیاری از مناطق را از دست داده بودند. به نظر می‌رسد در این زمینه عربستان، آمریکا را جلو انداخته تا بتواند از طریق فشارهای واشنگتن به روسیه اهداف خود را از نظر سیاسی و نظامی دنبال کند.»