فصل تازه در روابط ایران و آمریکای لاتین

مدت این سفر در مجموع یک هفته است و طبق برنامه، وزیر امور خارجه و هیات همراه هر روز در یک کشور منطقه آمریکای مرکزی و جنوبی خواهند بود.

یکی از نکات مهم در این سفر، اهمیت تعاملات اقتصادی میان ایران و آمریکای لاتین است و به همین دلیل علاوه بر کارشناسان سیاسی، یک هیات اقتصادی 60 نفره نیز وزیر خارجه را در این سفر همراهی می‌کند و قرار است مقام‌های سیاسی هیات، با مسئولان بلندپایه کشورهای میزبان ملاقات کنند و بخش خصوصی نیز در نشست‌های مشترک شرکت کند.

آن‌طور که مجید تخت‌روانچی، معاون اروپا و آمریکای وزیر امور خارجه گفته، هیات اقتصادی در سفر وزیر خارجه به آمریکای لاتین از تجار، بازرگانان و صاحبان شرکت‌های بخش خصوصی در حوزه‌های مختلف از جمله خدمات فنی و مهندسی تشکیل شده است.

وی از این سفر به عنوان آغاز فصلی جدید در روابط میان ایران و آمریکای لاتین نام برد و اطمینان داد که این سفر نه‌تنها در زمینه سیاسی به تقویت پیوندهای دو طرف کمک می‌کند؛ بلکه نتایج ارزشمندی نیز در زمینه‌های اقتصادی همراه خواهد داشت.

سفری در راستای اقتصاد مقاومتی

بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز سفر وزیر امور خارجه کشورمان به شش کشور آمریکای لاتین را در چارچوب تقویت روابط سیاسی و اقتصادی با این کشورها ارزیابی کرد و گفت: حضور ده‌ها شرکت ایرانی در سفرهای دوره‌ای وزیر امور خارجه به مناطق مختلف جهان در راستای اهداف اقتصادمقاومتی است.

به گزارش مهر، قاسمی اظهار کرد: وزارت امور خارجه به لحاظ راهبردی معتقد به نگاه متوازن به همه کشورها و مناطق جغرافیایی در سیاست خارجی است و در کنار تقویت روابط با همسایگان و کشورهای اسلامی که همواره از اولویت‌های سیاست خارجی کشورمان بوده، توسعه همه‌جانبه مناسبات با کشورهای آمریکای لاتین و آفریقایی نیز همیشه در دستور کار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران قرار داشته است.

سخنگوی وزارت خارجه گفت: امروزه اقتصاد در خدمت دیپلماسی و دیپلماسی در خدمت اقتصاد است تا اهداف سیاست خارجی کشورها را به پیش برانند. از این‌رو همراهی شرکت‌های اقتصادی و تجاری در سفر رئیس دستگاه دیپلماسی در سفر‌های خارجی پیام عملی برای گسترش روابط با کشورهای جهان است.

قاسمی با اشاره به اهمیت کشورهای آمریکای لاتین برای جمهوری اسلامی ایران به دلیل قرابت‌های سیاسی، فرهنگی و همسویی در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی بویژه در جنبش عدم تعهد اظهار کرد: امروزه جمهوری اسلامی ایران در موقعیتی است که می‌تواند دوستان سیاسی و شرکای تجاری‌اش را خود انتخاب کند و ناگزیر به همکاری با کشور یا منطقه خاصی در جهان نیست.

بازار 600 میلیون نفری برای کالا و خدمات ایرانی

همان‌طور که مقامات کشورمان تاکید کرده‌اند در عرصه اقتصادی، زمینه‌های فراوانی برای همکاری و فعالیت مشترک میان ایران و کشورهای آمریکای لاتین وجود دارد که هنوز به صورت کامل مورد استفاده قرار نگرفته است.

آمریکای لاتین متشکل از 30 کشور با 600 میلیون نفر جمعیت است و برخی کشورهای این منطقه هم از نظر جمعیت و هم وسعت، قدرت‌های بزرگی هستند و از نظر سیاسی و اقتصادی در صحنه بین‌المللی و فرآیند تصمیم‌سازی در سازمان ملل نقش مهم و تاثیرگذاری دارند.

کشورهای آمریکای لاتین به صورت سنتی عمدتا گوشت، برنج، گندم و دانه‌های گیاهی به ایران صادر می‌کنند و در مقابل، ایران نیز خشکبار، فرش، اقلام دارویی و برخی تجهیزات کشاورزی به آن منطقه می‌فرستد.

در این میان برخی کارشناسان معتقدند، صادرات خدمات فنی و مهندسی ایران یکی از بسترهای جدید همکاری میان دو طرف است و زمینه خوبی برای گسترش در آنجا دارد.

همچنین همکاری در زمینه فناوری‌های پیشرفته، داروسازی، سدسازی، مسکن و صنایع لبنی از دیگر مواردی است که در آمریکای لاتین با بازار خوبی مواجه است و به توسعه این کشورها کمک می‌کند.

همکاری در حوزه نفت و گاز نیز از دیگر زمینه‌های همکاری‌های مشترک است که قطعا در این سفر درباره آن رایزنی خواهد شد.

ابوالفضل حسن‌بیگی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره به اهمیت روابط اقتصادی میان ایران و آمریکای لاتین معتقد است کشورهای آمریکای لاتین با وجود منابع سرشار زیرزمینی، هنوز از نظر منابع انسانی به میزان لازم رشد نیافته‌اند و انجام کارهای بزرگ برایشان سخت است، به همین دلیل علاقه‌مندند از کشورهایی مانند جمهوری اسلامی ایران بخصوص در بخش خدمات و مهندسی کمک بگیرند.

وی این همکاری‌های اقتصادی را برای ایران نیز دارای اهمیت می‌داند و می‌گوید: ما به شرایطی رسیده‌ایم که در بحث اقتصاد مقاومتی باید نگاهمان به داخل و درآمدمان از خارج باشد و این یعنی تولید در داخل و صادرات. این نماینده مجلس آمریکای لاتین را یکی از بازارهای خوب برای کالاهای کشورمان می‌داند و تاکید می‌کند که با توجه به روابط حسنه ایران با کشورهای حوزه آمریکای لاتین، روابط دوجانبه قابل افزایش است.

ظرفیت‌های سیاسی آمریکای لاتین

از سوی دیگر با توجه به عضویت هر دو طرف در سازمان ملل، جنبش غیرمتعهدها، گروه 77 (کشورهای در حال توسعه) و شماری دیگر از مجامع و نهادهای مهم بین‌المللی، سفر وزیر خارجه کشورمان به آمریکای لاتین از نظر سیاسی نیز بسیار مهم است و با توجه به روابط خوب موجود به نظر می‌رسد مشکل عمده‌ای در راه گسترش این روابط نمی‌بینیم.

در همین زمینه عبدالرضا مصری، نماینده کرمانشاه در مجلس و سفیر پیشین کشورمان در ونزوئلا به جام‌جم گفت: باید کشورهای آمریکای لاتین را متحد جمهوری اسلامی بدانیم و از رای آنها در نهادهای بین‌المللی به نفع خودمان استفاده کنیم.

وی درخصوص سفر وزیر امور خارجه به آمریکای لاتین هم اظهار کرد: وزارت خارجه ایران به‌صورت سنتی به دلیل بعد مسافت همیشه خواهان ارتباط با اروپا بوده، اما تجربه نشان داده که اروپا و آمریکا خیلی راحت دوستان خود را کنار می‌گذارند، لذا با این دیدگاه به‌ نظر می‌رسد دایره ارتباطی ایران باید مرزهای دوردست را مدنظر قرار دهد، چون کشورهایی مثل چین و آمریکای لاتین بودند که بدون توجه به تحریم‌ها در زمانی که نیازمند کمک بودیم، به یاری ما شتافتند.

البته آن‌طور که معاون وزیر خارجه کشورمان گفته دولت جمهوری اسلامی ایران به دنبال گسترش روابط با کشورهای آمریکای لاتین است و قرار است رئیس‌جمهور کشورمان نیز به کشورهای منطقه آمریکای لاتین سفر کند و دیدار ظریف از این کشورها، زمینه‌ساز این سفر خواهد بود.

البته تخت‌روانچی به زمان احتمالی این سفر اشاره‌ای نکرده، اما آنچه مسلم است این‌که انجام این سفر می‌تواند روابط حسنه میان ایران و کشورهای آمریکای لاتین را توسعه بیشتری دهد.