خیمه تفکر آپارتاید در سازمان ملل

احمد خادم المله، استاد دانشگاه و نماینده اسبق ایرنا در نیویورک در گفت‌وگو با جام سیاست به بررسی ریشه ناآرامی‌های اخیر در آمریکا و علل آن همچنین عملکرد سازمان ملل در مقابل این‌گونه حوادث نژاد‌پرستانه در آمریکا پرداخته است. خادم المله معتقد است ساختار سازمان ملل در اختیار آمریکاست، رفتارهای بان کی مون با کشورهای مختلف کاملا تبعیض‌آمیز و دوگانه است و تفکر آپارتاید متاسفانه در برخوردهای سازمان ملل هم ریشه کرده، به دلیل این‌که گرداننده اصلی سازمان ملل امپریالیسم است.

ریشه ناآرامی‌های اخیر ایجاد شده در آمریکا در پی شلیک مرگبار پلیس به دو سیاهپوست و همچنین تیراندازی دالاس و علت تداوم آن چیست؟

نژاد‌پرستی ریشه در صهیونیسم و امپریالیسم دارد. با توجه به این‌که مدتی در آمریکا زندگی می‌کردم با تفکرات آنها آشنا هستم یعنی در ژن آنها تبعیض‌نژادی وجود دارد و خودشان هم به این موضوع اعتراف کرده و پنهان نمی‌کنند در تفکر آنها تبعیض‌نژادی ریشه دارد و خودشان هم درگیر آن هستند. در مدارسشان تیراندازی می‌شود و درگیری‌هایی که در محله‌های آمریکا وجود دارد یک طرف سیاهپوست و یک طرف سفیدپوست قرار دارند. آمریکایی‌ها خودشان هم اذعان دارند که گرفتار تبعیض‌نژادی هستند. آنها نمی‌توانند براحتی از این مساله خلاص شوند، چون ریشه در تفکرات درونی آنها دارد. منشأ بسیاری از گرفتاری‌های درونی آنها در تبعیض است و منشأ بسیاری از گرفتاری‌هایی که امروز در دنیا رخ می‌دهد آپارتاید است. مشکلاتی که در آفریقا وجود دارد و قتل‌عام‌هایی که در کشورهای مختلف آفریقایی صورت می‌گیرد میراث آپارتاید است. آنها خودشان را نژاد برتر و بقیه دنیا را نژاد پست می‌دانند و منشأ آن این است که می‌گویند مدیریت جهانی با ماست که نژاد برتر هستیم. منشأ بروز بسیاری از اختلافات در دنیای امروز همین طرز فکر آنهاست. بسیاری از کشورها این را پذیرفته‌اند اما کشورهایی مانند ایران زیربار این ماجرا نمی‌روند و قبول نمی‌کنند. اگر بخواهیم مقایسه کنیم آمریکایی‌ها نسبت به دهه‌های 60،50 و 70 وضعیتشان نسبت به آپارتاید بهتر شده اما هنوز گرفتار آن هستند و نتوانستند از این ماجرا خلاصی پیدا کنند. کشتاری که در غزه صورت گرفت و انسان‌های بسیاری به خاک و خون کشیده شدند و در حال حاضر هم در سوریه و یمن شاهدش هستیم همه محصول آپارتاید است.

اشاره داشتید به این‌که صهیونیست‌ها پشت ماجرای آپارتاید و از این طریق دنبال کسب منافع اقتصادی هستند. از طریق آپارتاید چگونه منافع اقتصادی کسب می‌کنند؟

در اینجا باید به این نکته اشاره کنم که آپارتاید فقط بحث سیاسی و فکری نیست، بلکه انواع آپارتاید هسته‌ای، اقتصادی و... وجود دارد به عنوان مثال جمهوری اسلامی ایران قربانی آپارتاید هسته‌ای است. از نظر صهیونیسم و امپریالیسم خودشان حق داشتن توان هسته‌ای و حتی سلاح هسته‌ای را نیز دارند، اما ایران نباید در جهت مصارف صلح آمیز تاسیسات هسته‌ای در اختیار داشته باشد. در مورد آپارتاید اقتصادی هم باید گفت که آنها معتقدند اقتصاد جهان باید در اختیارشان باشد، ایران چه حقی دارد علم و اقتصادش رشد کند. آنها اجازه نمی‌دهند هیچ کشوری تبدیل به قدرت شود،به دلیل این‌که براساس تفکری که دارند خودشان را برتر دانسته و مدیریت جهانی را از آن خود می‌دانند. به عنوان مثال ایران کشوری است که خواهان استقلال است و اعلام کرده که نمی‌خواهد زیر یوغ این قدرت‌ها باشد، ایران به‌واسطه توان علمی، دفاعی و توانایی‌های دیگری که پیدا کرده تهدیدی برای آنهاست و به همین دلیل از ابتدای انقلاب از انجام هیچ اقدامی علیه جمهوری اسلامی ایران دریغ نکردند؛ از راه انداختن جنگ صدام علیه ایران، فعال کردن گروهک‌ها، داعش تا تحریک عربستان تا به این ترتیب مقابل ایران را که در حال تبدیل به قدرت منطقه‌ای است بگیرند و به دنبال آن قدرت برتر جهان باید خودشان باشند تا نفت منطقه را به دست آوردند، چون امنیت اسرائیل از نظر آنها باید حفظ شود. وقتی مدیریت جهانی را به عهده داشته باشند مدیریت اقتصاد دست اینها خواهد بود. برج‌های تجارت جهانی که منفجر کردند 80درصد آنها صهیونیست‌ها بودند، قطعا ژن سیاهان که خود را قربانی آپارتاید می‌دانند در صورتی که قدرت را به دست بگیرند مثل نژاد‌پرستان فعلی رفتار نخواهند کرد و یکسری از مسائل را رعایت خواهند کرد.

پس صهیونیست‌ها از چه موضوعی واهمه دارند؟

آنها می‌ترسند سیاهان قدرت را به دست گرفته و اقتصاد جهانی در اختیارشان قرار گیرد. به همین دلیل هر کجا حرکتی از سوی سیاهان انجام می‌شود شیوه‌های مختلفی برای سرکوب آن دارند، منطقه‌ای معدنی در آمریکا وجود دارد که سیاهپوستان در اعماق معدن کار می‌کنند و هر از چند گاهی خشونت‌هایی را علیه آنها اعمال می‌کنند تا منافع اقتصادی آمریکا را به خطر نیندازد. چرا سفیدپوستان در معدن کار نمی‌کنند؟ آنها خودشان هم به نژاد‌پرستی اذعان داشته و کتمان نمی‌کنند و می‌گویند ما نژاد برتر هستیم.

آمریکا ادعاهای بسیاری در زمینه رعایت حقوق بشر دارد و حتی بسیاری از کشورهای دیگر را به نقض حقوق بشر متهم می‌کند. این‌گونه نژاد‌پرستی در آمریکا و عدم رعایت حقوق سیاهان در تناقض با ادعاهای این کشور نیست؟

یکی از اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران این است که همه با هم برابر هستند و حقوق بشر در مورد همه باید رعایت شود، اما حقوق بشر در آمریکا فقط ابزاری برای جا انداختن ادعای دموکراسی است، دو محله سیاهپوست نشین در آمریکا وجود دارد که نقض حقوق بشر را می‌توان بسیار در مورد سیاهپوستان مشاهده کرد، در این مناطق تقریبا به طور متوسط روزی یک نفر کشته می‌شود و حتی باوجود ادعاهای محیط‌زیستی که آمریکا دارد در این مناطق از نظر بهداشتی سیاهپوستان وضعیت بسیار نامناسبی دارند. حقوق بشر ابزاری برای جا انداختن اهدافشان است و از آن استفاده ابزاری می‌کنند؛ یک روز حقوق بشر را عنوان می‌کنند یک روز دموکراسی را و یک روز محیط‌زیست؛ کار آنها واژه‌تراشی است‌. در آینده هم خواهید دید در فضای سایبر و مجازی واژه‌های جدیدی را می‌تراشند و می‌گویند هر کسی به این واژه‌ها تعرض کند مجرم است و ادعا خواهند کرد که باید ابزار استفاده از فضای سایبر در اختیارشان باشد.

عملکرد سازمان ملل را در زمینه برخورد با حوادث اخیر ناشی از نژاد‌پرستی در آمریکا چگونه می‌بینید و آیا اساسا این سازمان در رابطه با رفع نژاد‌پرستی اقداماتی انجام داده است؟

با توجه به این‌که شش سال در نیویورک بودم و در سازمان ملل کار می‌کردم تقریبا با ساختار این سازمان آشنا شدم، ساختار سازمان ملل اساسش مبتنی بر اهداف امپریالیسم است. آمریکا در تمام ارکان سازمان ملل حاکمیت و نفوذ دارد و حتی کارمند‌های سازمان ملل نیز برای گزینش در آنجا به نوعی تحت نظر هیات نمایندگی آمریکا در سازمان ملل هستند، هیات نمایندگی آمریکا در سازمان ملل است که تعیین می‌کند چه کسانی در سازمان ملل باشند و به چه افرادی ویزا دهند. این هیات افرادی را که می‌خواهند به سازمان ملل بروند گزینش می‌کند و اگر نیروی کاری در آنجا ذره‌ای برای منافع آمریکا تهدید محسوب شود به وی ویزا نداده یا ویزایش را لغو می‌کنند. در مورد بسیاری از ایرانیان به محض این‌که متوجه می‌شوند فعالیت‌هایی برای اجرای حقوق بشر دارند یا کارهای بشردوستانه انجام می‌دهند ویزا نداده یا ویزای آنها را لغو می‌کنند و محدودیت برای آنها ایجاد می‌شود. شش سالی که آنجا بودم دائما برای من محدودیت ایجاد می‌کردند و به خانواده من ویزا نمی‌دادند در صورتی که این برخلاف قانون آمریکاست.

بنابراین با توجه به اظهارات شما می‌توان نتیجه گرفت که تفکر آپارتاید در برخوردهای سازمان ملل با کشورهای مختلف نیز اثرگذار بوده و ریشه دوانیده است.

بله، ساختار سازمان ملل در اختیار آمریکاست، رفتارهای بان کی مون با کشورهای مختلف کاملا تبعیض‌آمیز و دوگانه است و تفکر آپارتاید متاسفانه در برخوردهای سازمان ملل هم بروزیافته، به دلیل این‌که گرداننده اصلی سازمان ملل امپریالیسم است؛ سازمان ملل با اسرائیل چگونه برخورد می‌کند و در مقابلش با سوریه و یمن چگونه؟ اسرائیل عامل جنایات بسیاری است، اما سازمان ملل آن را محدود نمی‌کند. تمام این مسائل به دلیل ریشه‌های آپارتاید است که متاسفانه بر سازمان ملل هم حاکمیت دارد.

بنابراین برخورد سازمان ملل با آپارتاید کاملا ابزاری است.

بله، به همین دلیل در مورد حوادث اخیر هم از صدور بیانیه و اینجور چیزها فراتر نمی‌رود، کدام اقدام عملی برای مقابله با آپارتاید انجام داده است؟ برخوردهای سازمان ملل کاملا ابزاری است و امیدی برای این‌که سازمان ملل این مسائل را حل کند، نیست.

با توجه به گسترش نا‌آرامی‌ها در آمریکا، احتمال سرایت آن به کشورهای اروپایی نیز وجود دارد؟

هر جایی که اسرائیل ریشه و نفوذ دارد آپارتاید را خواهید دید و هرکجایی که امپریالیسم ریشه دارد شاهد این‌گونه برخوردهای نژاد‌پرستانه خواهیم بود، در برخی کشورهای اروپایی که اجازه نفوذ بیشتر اسرائیل را نداده‌اند آپارتاید ضعیف است، اما زمینه‌های پنهانی وجود دارد و برخی اوقات هم بروز می‌کند، البته نا‌آرامی‌هایی که در اروپا می‌بینیم بیشتر ریشه‌هایش اقتصادی است، اما آنجا که اسرائیل نفوذ بیشتری داشته باشد ناآرامی‌های ناشی از آپارتاید را هم می‌بینیم.

البته اروپاییان دقیقا مثل آمریکایی‌ها نیستند و در بسیاری از موضوعات با هم متفاوت هستند. در اروپا وجدان‌های بیدار بیشتر از آمریکاست به عنوان مثال در ماجرای شنودهای آمریکا بر مقامات اروپایی شاهد بودیم که اروپاییان از این اتفاق بسیار شاکی شدند. در مورد تحریم‌ها علیه ایران نیز اروپاییان از این تحریم‌های آمریکا علیه ایران شاکی هستند و زیان‌های بسیاری را متحمل شده‌اند و می‌گویند با ایران ارتباط داشته باشیم. بنابراین باید از همین اختلاف استفاده کنیم و نباید اروپا و آمریکا را مانند هم در نظر بگیریم. آنها باوجود وجوه اشتراک، اختلافات عمیق بسیاری هم دارند.

مریم شریف‌زاده/ روزنامه‌نگار