نگاه هفته

افطار با سریال‌‌های ماه رمضان

نزدیک به سه دهه است ماه مبارک رمضان علاوه بر مناسک و مراسم عبادی و مذهبی شاهد مهمان جدیدی است که از سرزمین پررمز و راز رسانه‌ای بر سر سفره افطار نشسته است و مهمانی خدا را با جذابیت خود درهم آمیخته است.

کد خبر: ۹۱۱۹۳۱

اضافه شدن آیتم جدیدی به نام سریال‌های مناسبتی به مجموعه برنامه‌های تلویزیونی جدای از ضعف و قوت‌هایی که دارند نسبت میان تصویر و هنر هفتم با دین را در دنیای مدرن بازنمایی می‌کنند و نشان می‌دهد که چگونه از قدرت رسانه‌ای جعبه جادو می‌توان در بستر یک فضای دینی بهره‌برداری کرد و میان آن دو تعامل و تفاهم برقرار کرد.

شاید در آغاز که اولین مجموعه‌های مناسبتی در ماه رمضان به نمایش درآمد تصور نمی‌شد که این گونه جدید بتواند به یکی از پرطرفدارترین مجموعه‌های تلویزیونی بدل شود و این اشتیاق آنچنان زیاد شود که ساخت آثار مختلف به مناسبت‌های مذهبی دیگر نیز رونق بگیرد و شبکه‌های مختلف تلویزیونی در ساخت و تولید این مجموعه‌ها به رقابت بپردازند.

اگر بخواهیم به لحاظ طرح مفاهیم اخلاقی، این سریال‌ها را مورد بازشناسی قرار دهیم باید بگوییم که مفاهیم و ارزش‌های اخلاقی مثل توبه، آزمایش الهی، وسوسه‌های شیطانی، نفی دنیا طلبی و نهی جاه‌طلبی، نوعدوستی و رحمت و مفاهیمی از این دست که ارتباطی عمیق با فلسفه این ماه دارد، مطرح می‌شود.

با این که سریال‌های مناسبتی یکی از پرمخاطب‌ترین سریال‌های تلویزیونی در طول این سال‌هاست مدیران و برنامه‌سازان مختلف کوشیده‌اند تا این آثار علاوه بر لحاظ کردن جذابیت‌های معمول تازگی و طراوت خود را با محور قرار دادن سوژه‌های تازه و غیرکلیشه‌ای حفظ کنند. مثلا در طول این سال‌ها بهترین کارگردانان تلویزیونی برای ساخت آثار مناسبتی، به خدمت گرفته شده‌اند و نتیجه نهایی هم بسیار به مطلوب نزدیک بوده است. سیروس مقدم، رضا عطاران، حسن فتحی، محمدحسین لطیفی و چند کارگردان نام‌آشنای دیگر کسانی بوده‌اند که تلاش کرده‌اند در این ماه آثار قابل اعتنایی از آنها ببینیم. این کارگردان‌ها با انتخاب سوژه‌های تازه و اجرای نسبتا خوب و نیز به‌کارگیری بازیگران مخاطب‌پسند، سهم عمده‌ای در محبوب شدن این آثار در بین مردم داشته‌اند. یادمان نرود که هر اثری با هر پیام و محتوایی در درجه اول باید مخاطب را پای تلویزیون بنشاند، یعنی این که آنقدر جذاب و تاثیر گذار باشد که به یکی از نیازهای او تبدیل شود.

برای رسیدن به چنین هدف بزرگی البته هنرمند باید سختی‌ها و مشقات بسیاری را تحمل کند تا به خواسته اش برسد. به هر حال آنچه مهم است ساخت آثار استاندارد و هویت‌مند است که قصه و قهرمان داشته باشد و در عین ایجاد سرگرمی، نظام معنایی خود را در ذهن و حافظه مخاطب، بازسازی و بازنمایی کند. سریال خوب همیشه می‌تواند مخاطب را جذب و پیام اخلاقی خود را ابلاغ کند. این ویژگی را دست‌کم نگیریم.