گنجینه‌گردی در چهارسوی ایران

پس با ما همراه باشید در این سفر طولانی. دوم اسفند 1327، سه بنا در سه نقطه کشور از دوره قاجاریه در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است؛ حسینیه امینی‌ها در قم که از نظر معماری یکی از زیباترین خانه‌های شهر قزوین است و مخصوصا در‌های آن جان می‌دهد برای عکس‌های زیبایی که ثبت کنید و بگذارید روی اینستاگرامتان. کاخ سلیمانیه هم که محل اقامت تابستانی فتحعلی‌شاه بوده و در محل فعلی دانشکده کشاورزی کرج قرار گرفته، دیگر بنایی است که در این روز ثبت شده و سومین بنا هم مسجد جامع یا دارالاحسان کردستان است که ظاهرا توسط یکی از بزرگان کرد، 200 سال پیش ساخته شده است. روشن است آنچه این سه بنا را ممتاز می‌کند قدمت و معماری متمایز آنهاست.

اما در این روز، بناهای دیگری هم در کشورمان به ثبت ملی رسیده‌ است. یکی از آنها آتشکده خیرآباد گچساران است که یک چهارطاقی است و قدمت آن به دوره ساسانیان باز‌می‌گردد. این آتشکده در 50کیلومتری شهر گچساران قرار گرفته و اگر گذارتان به استان‌های خوزستان یا کهگیلویه و بویراحمد افتاد، می‌توانید این مکان تاریخی را هم در برنامه سفر خود قرار دهید. ضمنا اگر به ایران باستان علاقه دارید معبد برد نشانده هم در همان نزدیکی یعنی در شهر مسجد سلیمان قرار گرفته که طبق برخی اقوال، نخستین عبادتگاه روباز ایرانیان بوده است. برخی می‌گویند قدمت این معبد به اشکانیان باز می‌گردد و برخی دیگر آن را تا زمان هخامنشیان عقب می‌برند.

البته در همین روز دوم اسفند ولی سال 1376 شمسی، یک مکان دیگر در بیرجند خراسان جنوبی به ثبت ملی رسیده و آن باغ و کوشک امیرآباد است که ظاهرا در روستایی به همین نام در نزدیکی شهر بیرجند قرار گرفته است. این مکان استراحتگاهی برای امرای وقت بوده و حالا تفرجگاهی برای مردم است؛ البته شما می‌توانید از کوشکی که در میانه باغ قرار گرفته و مربوط به دوره قاجار است نیز دیدن کنید. کوشک‌ها یا کلاه‌فرنگی‌ها نوع خاصی از ساختمان بودند که در میانه باغ‌ها ساخته می‌شد و اطراف آنها کاملا باز بوده است.

تا حرف از دوم اسفند و البته دوران قاجار است از ادیب الممالک فراهانی، شاعر و ادیب دوره قاجار هم یاد کنیم که در این روز از دنیا رفته و مزار او در شهرری می‌تواند یک جاذبه دیدنی برای شما باشد؛ هر چند اصلی‌ترین جاذبه این شهر مرقد مطهر حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) است.

اما سوم اسفند 77 روزی متعلق به آثار ملی و تاریخی ثبت شده در استان هرمزگان است. روزی که در آن دو کاروانسرا به نام‌های خونسرخ در نزدیکی بندرعباس و بستک در نزدیکی شهری به همین نام در استان هرمزگان و دو قلعه به نام‌های قلعه مغویه یا شیخ سلطان که قدمتش به بیش از صد سال پیش می‎‌رسد و قلعه پرتغالی‌ها در قشم، دو خانه قدیمی تاریخی به نام‌های واحدی و بستکی و یک حمام به نام خانی بستک در آن ثبت ملی شده‌ است. حمامی که به سبک برخی حمام‌های تاریخی دیگر زیر زمین قرار گرفته تا هم استحکام بیشتری داشته باشد و هم از سرمای زمستان در امان باشد تقریبا همه این بناها به غیر از کاروانسرای خونسرخ و قلعه پرتغالی‌ها که مربوط به دوران صفوی می‌شود مربوط به دوران صفوی است.

در میان همه اینها آنچه بیش از دیگر بناها دارای جذابیت است؛ قلعه پرتغالی‌هاست. قلعه‌ای که تعداد زیادی از آن در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان قرار دارد، ولی مشهورترین آن در ایران در قشم قرار گرفته و یادآور تلاش استعمارگران برای تسلط بر کشورمان و البته مقاومت دلیرانه مردم جنوب است.

پنجم اسفند، سالروز وفات دکتر محمود حسابی است و یکی از موزه‌های استان تهران هم محل سکونت قبلی این استاد بزرگ فیزیک است. موزه دکتر حسابی در منطقه تجریش تهران، در خیابان مقصود بیک قرار گرفته و اصل بنای آن سال 1310 ساخته شده است. البته شما می‌توانید در کنار این‌که به تماشای خانه و وسایل درون آن بنشینید، از بخش فرهنگی و علمی که در کنار موزه فعالیت می‌کند هم دیدن کنید.

در همین روز پنج اسفند و البته سال 1341، قلعه ضحاک یا نارین قالا که در نزدیکی شهرستان هشترود در استان آذربایجان شرقی قرار گرفته، ثبت شده است. این قلعه حدود 3000 سال قدمت دارد و در ارتفاع 2300 متری از سطح زمین قرار گرفته است. کاربرد این قلعه نظامی بوده و در حال حاضر صرفا یک چارتاقی از آن به جا مانده، اما این موضوع چیزی از ارزش این قلعه کم نمی‌کند. البته در کنار این قلعه آثار باستانی دیگری مثل یک قبرستان قدیمی هم قرار دارد، ولی به نظر می‌رسد اگر خیلی به تاریخ، بویژه به تاریخ باستانی ایران علاقه‌مند باشید، رنج سفر به این منطقه را به جان خواهید خرید.

پنجم اسفند البته روز پرواز نخستین خلبان ایرانی از فرودگاه قلعه مرغی تهران و نیز سالروز آغاز به کار هواپیمایی ملی ایران (هما) است و از این رو پیشنهاد می‌کنیم فرصت دیدن بخش‌هایی از فرودگاه قلعه‌مرغی که هنوز دست نخورده مانده، در بوستان ولایت تهران و نیز دیدار از موزه هوایی تهران در نزدیکی فرودگاه مهرآباد که می‌تواند به یک ناهار در رستوران هوایی ختم شود را هم از دست ندهید. تجربه غذاخوردن در یک هواپیما لذت‌بخش است. این‌طور نیست؟

اما آخرین آثاری که از آنها صحبت خواهیم کرد؛ گرچه یک جاذبه دیدنی توریستی بوده، ولی دارای صبغه تاریخی نیستند. در هفتم اسفند 1369، شش منطقه حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش موته در اصفهان در همان روز در سال 75 هم پناهگاه حیات‌وحش هامون در سیستان و بلوچستان در فهرست آثار طبیعی ملی ایران ثبت شدند. از این میان، منطقه دنا برای یک سیاحت خوب را معرفی می‌کنیم؛ جایی که دارای یک طبیعت زیبا با ترکیبی از کوهستان و درختان بلوط است و در آن می‌توانید تنوع گیاهی و جانوری مناسبی را ببینید. این منطقه همچنین برای کسانی که به کوهستان علاقه دارند مناسب است، چرا که در آن 49 قله بالای 2000 متر قرار گرفته است.