پاس گل ایران به دموکرات‌ها

به گزارش جام جم آنلاین، شمخانی گفت که «در جریان گفت‌وگو برای تبادل زندانیان، رقبای جمهوری‌خواه دولت فعلی آمریکا که مدعی انسان‌دوستی و حقوق بشر هستند به ما پیام دادند که این افراد را آزاد نکنید و این روند را تا آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به تأخیر بیندازید، اما ما بر اساس اراده مستقل خود روند را به پیش بردیم.»

گرچه این‌ روزها اخبار دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا دیگر جذابیت خود را از دست داده و به امری عادی مبدل شده، اما صحبت از این دیدارها در دهه‌های گذشته اتفاقی دست‌نیافتنی بود.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام، دولت دموکرات آمریکا به رهبری جیمی کارتر تمام توان خود را به کار گرفت تا پایان خوشی برای بحران پیش‌آمده بسازد. اما پایان خوش این بحران را ایران به نفع جمهوری‌خواهان تمام کرد.

در جریان تسخیر سفارت آمریکا، انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیز در جریان بود و بحران پیش‌آمده تا جایی پیش رفت که نقش تعیین‌کننده‌ای برای برنده انتخابات به همراه داشت. در آن مقطع تاریخی، جمهوری‌خواهان با ایجاد یک کانال ارتباطی پنهان با مسئولان ایرانی در تلاش بودند تا آزادی گروگان‌ها تا اعلام نتیجه انتخابات به تعویق بیافتد. همین امر باعث شد تا جیمی کارتر از معدود رؤسای جمهوری باشد که برای یک دوره چهار ساله در کاخ سفید بماند.

رونالد ریگان رئیس‌جمهور آمریکا شد و همزمان با مراسم قسم یادکردن وی، گروگان‌های آمریکایی نیز آزاد شدند و در خاک آلمان فرود آمدند. دوربین‌های تلویزیونی پس از پایان مراسم تحلیف ریگان، پیاده شدن کارمندان سفارت آمریکا از هواپیما را به تصویر کشیدند. این نقطه آغازی برای روابط پشت پرده و هم‌پیمانی (شاید ناخواسته) ایران با برخی از مقامات و احزاب قدرتمند آمریکا بود.

سخنان امروز شمخانی اما روی دیگری از استراتژی و توافقات ضمنی و پشت پرده ایران با حزب دموکرات دارد.

1- در روابط سیاسی و دیپلماتیک بسیاری از اتفاقات از منظر رسانه‌ها و افکار عمومی پنهان می‌ماند و به نوعی در پشت درهای بسته صورت می‌گیرد. در خصوص مسائل غیررسمی اما فضا به گونه‌ای است که نمایندگانی از کشورها در کشوری ثالث و به‌دور از دید دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی و رسانه‌ها نسبت به مسأله‌ای گفت‌وگو می‌کنند. پرسشی که از سخنان علی شمخانی پیش می‌آید این است که جمهوری‌خواهان در کجا و توسط کدام نماینده این پیشنهاد را به مقامات ایرانی ارائه کردند؟

2- دیپلماسی پشت پرده ایران و آمریکا در سه دهه گذشته به کار خود مشغول بود. نمونه آن در جریان آزادسازی گروگان‌های آمریکایی در ایران، آزادسازی گروگان‌های آمریکایی در لبنان و همکاری برای سرنگونی دولت طالبان از جمله مسائلی است که مقامات ایرانی و آمریکایی پشت میز مذاکره پنهان نشستند. اخبار این اتفاقات اما زمانی برملا شد که بیش از یک دهه از آن گذشت و انتشار آن تأثیری بر افکار عمومی و سیاست‌های دو کشور به همراه نداشت.

3- علنی شدن پیشنهاد جمهوری‌خواهان آمریکایی به ایران در این مقطع زمانی که به انتخابات آمریکا نزدیک می‌شویم قطعا پاس گل ایران برای دموکرات‌ها محسوب می‌شود. ایران برد تبلیغاتی و رسانه‌ای خود را از بازداشت ملوانان آمریکایی کرد و حالا نوبت به آمریکایی‌هاست تا شخصیت خود را برای این اتفاق بازیابی کنند.

4- افکار عمومی آمریکا را رسانه‌ها مدیریت می‌کنند. اکنون سئوالات بسیاری در ذهن خبرنگاران به‌وجود می‌آید تا از نامزدهای جمهوری‌خواه بپرسند و سران این حزب را در افکار عمومی محاکمه کنند. کارزاری سخت که باید دید پاسخ «ترامپ» و «جب بوش» به آن چگونه خواهد بود.

5- آمریکاییان غرور فروانی نسبت به ملیت و کشور خود دارند. قطعا مردم آمریکا از اینکه برخی از هموطنانشان روزهای بیشتری در زندان بمانند تا حزبی به منافع خود برسد، خرسند نمی‌شوند. از افراد آزاد شده نیز نباید گذشت. قطعا این خبر برای خانواده‌هایشان شوک‌برانگیز خواهد بود.

6- نام ایران در تمامی انتخابات‌های چند دهه گذشته آمریکا همواره بر سر زبان‌های نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بوده است. ایران یک‌بار نقش مستقیمی در انتخاب «دونالد ریگان» ایفا کرد و شاید بهتر است بگوییم برگ پیروزی را در اختیار وی گذاشت. در جریان جنگ افغانستان نیز ایران کمک شایانی به دولت «جرج بوش» کرد که با نمک‌نشناسی وی و حزب جمهوری‌خواه همراه شد. این بار باید منتظر ماند تا نتیجه همکاری با دموکرات‌ها را دید. آیا این همکاری که بر سر مسأله هسته‌ای آغاز شد، ادامه خواهد داشت؟

منبع:پارسینه