مدارس پاکستان و پرورش افراط‌گرایی

در عین حال فرامین مشرف نتوانست گوش شنوایی پیدا کند و بیشتر مدارس دینی در پاکستان به فعالیت خود همان‌طور که بود، ادامه دادند. دولت پاکستان به‌سختی می‌توانست علیه آنها اقداماتی انجام دهد، زیرا مدارس دینی پاکستان از حمایت‌های خارجی گسترده‌ای به‌خصوص میان کشورهای عرب حوزه‌ خلیج‌فارس (عربستان، قطر، کویت و امارات) برخوردار بود و همان‌ها به اشکال گوناگون به دولت فشار می‌آوردند که اقدامات تندی علیه این مدارس نکند.

البته حمایت از این مدارس تنها از سوی کشورهای عرب خارجی نیست، بلکه از داخل هم حمایت گسترده‌ای از آنها می‌شود به‌خصوص از سوی شخصیت‌های دینی و سیاسی برجسته. اینها کسانی هستند که در محافل حکومتی نیز قدرت زیادی دارند و حتی تعدادی از آنها به‌خصوص از ایالت پنجاب در خود حکومت حضور دارند. بستن تعدادی از مدارس از‌جمله در ایالت پنجاب موجب شد همین افراد مدارس بیشتری تاسیس کنند. در واقع حمایت شخصیت‌های با نفوذ موجب شد این مدارس با وجود قوانین شدید بتوانند به حیاتشان ادامه دهند.

از این‌رو بستن صدها مدرسه در برابر افتتاح هزاران مدرسه جدید تاثیری نداشت و نتوانست مانع رشد افکار تند‌رو، در پاکستان باشد. همچنین باید در نظر داشت تا وقتی مدارس مادر یعنی مدرسه‌هایی که دیگر مدارس را مدیریت می‌کند به حیات خود ادامه دهند، نمی‌توان انتظاری جز این داشت. برای نمونه نمی‌توان عبدالعزیز، امام جماعت کنونی مسجد لعل و مدیر مدارس وابسته به آن است. وی با وجود این که برایش حکم توقیف صادر کرده‌اند، همچنان آزاد است و بدون توجه به هشدار مقامات دولتی به کار خود ادامه می‌دهد.

به این ترتیب باید گفت مبارزه با تروریسم در پاکستان کار ساده‌ای نیست؛ حتی اگر همه گروه‌های سیاسی بر این مساله اتفاق نظر داشته باشند مبارزه عملی با آن دشوار خواهد بود، زیرا همان‌طور که گفته شد شخصیت‌های بانفوذی در داخل و خارج از پاکستان هستند که از ادامه فعالیت مدارس متعلق به افراط‌گرایان حمایت می‌کنند. از این رو دولت این‌کشور باید پیش از برخورد با این مدارس با عاملان و دست‌هایی برخورد کند که به رشد و رونق آنها کمک می‌رساند. اگر این اقدام صورت گیرد به‌طور طبیعی راه‌حل دوم نیز پیدا خواهد شد و در نهایت مدارس افراط‌گرایی در پاکستان فعالیت‌شان محدود خواهد شد. دولت پاکستان برای مبارزه با تروریسم در این کشور باید اقدامات شجاعانه‌تری انجام دهد.

منبع: العهد