گلچین صداهای خوب برای «دکتر خوب»

حالا هم شبکه دو سریال کر‌ه‌ای «دکتر خوب» را برای پخش دوبله کرده است. این درام پزشکی، داستان مرد جوانی به نام پارک شی‌اون را روایت می‌کند که مبتلا به اوتیسم است. او به‌رغم ناتوانی پیشرفته‌اش، یک پزشک نابغه است. او کارش را به‌عنوان رزیدنت جراح کودکان در یک بیمارستان آغاز می‌کند تا با گذراندن این دوره و درمان خودش، به‌عنوان جراح کودکان به یکی از بهترین بیمارستان‌های کره معرفی شود.

وقتی مخاطبان یک سریال خارجی را به تماشا می‌نشینند، چندان اطلاعی از چگونگی دوبله آن ندارند و نمی‌دانند پشت صحنه دوبله این سریال چه گذشته است. دنیای دوبله و آنچه در اتاق‌های در بسته و پشت میکروفن رخ می‌دهد، آن‌قدر جذابیت دارد که ساعتی را با دوبلورهای یک سریال بگذرانیم و از کم و کیف دوبله با خبر شویم.

دوبله در اتاق‌‌های ضد صدا

واحد دوبلاژ سیما ساختمانی با راهروهای مختلف و اتاق‌های اکوستیک و عایق صداست. در هر اتاق چند نفری مشغول دوبله یک فیلم یا سریال هستند.

اتاق انتظار گویندگان خانم و آقا مستقل از یکدیگر است و در هر یک از آنها تعدادی گوینده نشسته است. این اتاق‌ها خیلی ساده است و تنها به چند صندلی، یک میز و باند صدا ختم می‌شود. اینجا اتاقی است که گویندگان باید منتظر بنشینند تا مدیر دوبلاژ آنها را به اتاق ضبط فرابخواند. البته باند صدایی هم در راهروی استودیو قرار دارد تا اگر گوینده‌ای در راهرو ایستاده، صدای مدیر دوبلاژ را بشنود. بعد از چند دقیقه صدای افشین زینوری در باندهای صدا می‌پیچد که از بهروز علی‌محمدی می‌خواهد وارد اتاق ضبط شود.

شنیدن این صدا هر شنونده‌ای را به یاد سریال الک رمزی و اسب سیاهش، مشکی می‌اندازد. بهروز علی‌محمدی با شنیدن صدای ذینوری راهی اتاق ضبط می‌شود. در این اتاق میز و صندلی‌هایی ساده به چشم می‌خورد که هر یک از گویندگان باید روبه‌روی میکروفن بنشینند. تکست (متن دیالوگ‌ها) به دوبلور داده می‌شود. علاوه بر آن کابل‌های صوتی هدفن‌های کوچک موبایلی در بخشی از میزها کار گذاشته می‌شود. گوینده هنگام دوبله باید این هدفن‌ها را به گوش بزند تا صدای اصلی را همزمان با گویندگی بشنود. در بخشی از اتاق ضبط هم یک تلویزیون 45 اینچ قرار دارد تا گویندگان بتوانند کاری را که دوبله می‌کنند، ببینند.

بین این اتاق و اتاق فرمان، شیشه است . در اتاق فرمان صدابردار نشسته و روبه‌روی او یک میز صدا و باندهای صوتی قرار دارد. او موظف است صدای گویندگان را برای ضبط تنظیم کند. البته او با مدیر دوبلاژ و گویندگان به‌واسطه میکروفن صدا در ارتباط است و هر بخشی از کار را که نیاز دوباره به ضبط داشته باشد، به آنها می‌گوید. قبل از ضبط، بهروز علی‌محمدی و مریم رادپور همراه ذینوری، مدیر دوبلاژ سریال دکتر خوب دیالوگ‌هایشان را تمرین می‌کنند.

دکتری که خود بیمار است

بهروز علی‌محمدی گوینده نقش اصلی این سریال یعنی پارک شی‌اون است؛ پزشک نابغه‌ای که به اوتیسم مبتلاست. علی‌محمدی قبل از نشستن پشت میکروفن نفس عمیقی می‌کشد و بعد با تماشای تصویر، دیالوگ دکتر پارک شی‌اون را می‌گوید. در این تصویر دکتر با مهربانی و آرام با یک کودک صحبت می‌کند و خطاب به او می‌گوید بزودی خوب می‌شود. بعد از چند لحظه او سراغ دیگر پزشکان بیمارستان می‌رود؛ اما ناخودآگاه رفتار دکتر تغییر می‌کند و به یک فرد مضطرب تبدیل می‌شود و به همکارانش می‌گوید باید دنبال راهی برای نجات کودکی باشند که دقایقی پیش با او صحبت کرد.

گویندگی این نقش کار راحتی نیست؛ زیرا رفتار و آستانه‌تحمل این دکتر به خاطر نوع بیماری‌اش در هر لحظه‌ متفاوت است و علی‌محمدی باید با ظرافت تن صدایش را دائم تغییر بدهد و همین مساله شور و هیجان او را هنگام دوبله بیشتر می‌کند.

در کنار بهروز علی‌محمدی، مریم رادپور نشسته که گوینده نقش مقابل دکتر پارک‌ شی‌اون است. این دکتر هم سعی می‌کند خیلی مهربان با پارک شی اون حرف بزند و به او بگوید می‌تواند در آرامش هم با دیگران ارتباط برقرار کند. رادپور در این لحظات تلاش می‌کند صدایش مهربان باشد تا حرف‌هایش تاثیر لازم را روی دکتر پارک شی‌اون داشته باشد. بعد از چند دقیقه این صحنه ضبط می‌شود و افشین زینوری کنار علی‌محمدی می‌آید و به او تاکید می‌کند صدایش در صحنه‌ای که پارک شی‌اون با دکترهای دیگر صحبت می‌کند، باید مضطرب‌تر باشد تا نگرانی او بیشتر نشان داده شود که چقدر برای درمان بچه اضطراب دارد.

ارثیه پدری؛ صدای خوب

بهروز علی‌محمدی فرزند مهدی علی‌محمدی، گوینده پیشکسوت است. علی‌محمدی کارش را در دنیای دوبله از 11 سالگی و با گویندگی در یکی از کارهای پدرش آغاز کرده است. او تا امروز در آثاری همچون پرستاران، افسانه عقاب‌های مبارز، روزهای شورش و مظنونین و انجمن شاعران مرده صحبت کرده است.

علی‌محمدی در پاسخ این پرسش که آیا قبل از این که گویندگی نقش پارک شی‌اون را بپذیرد، نسبت به بیماری اوتیسم آگاهی داشت تا بداند تن صدای این افراد چطور است و باید چگونه صحبت کند، توضیح می‌دهد: راستش نمی‌دانستم قرار است به جای شخصی صحبت کنم که بیماری اوتیسم دارد. مدیر دوبلاژ هنگام تمرین به من این مساله را گفت، ولی از آنجا که قبلا سریالی دیده بودم که فرزند خانواده مبتلا به اوتیسم بود، نسبت به بیماری شناخت و اطلاعات کلی داشتم. افشین ذینوری ابتدا از من خواست رفتارهای این شخصیت را نگاه کنم تا متوجه تیک‌‌ها و عجول و عصبی بودنش در صحنه‌های مختلف شوم و بعد به جای او گویندگی کنم.

بازی خوب، دوبله راحت

بعد از چندین بار تمرین و راهنمایی مدیر دوبلاژ، گویندگی این نقش را انجام دادم. باید تاکید کنم تن صدای من برای این شخصیت از قسمت دهم به بعد تغییر می‌کند؛ زیرا دکتر پارک شی‌اون به مرور و با اعتمادی که دیگران به او می‌کنند، به اضطراب و نگرانی‌اش غلبه می‌کند، به همین دلیل باید در جنس صدا و گویش من هم تغییراتی ایجاد می‌شد تا این اعتماد را نشان بدهم. در مجموع گویندگی این شخصیت ریتم یکنواخت نداشت و با صدایم باید تغییرات رفتاری او را نشان دهم.

علی‌محمدی معتقد است بازی خوب بازیگر در آثار خارجی به گوینده کمک می‌‌کند تا دوبله بهتری ارائه کند. او تاکید می‌کند بازی خوب پارک شی اون به او کمک زیادی کرده تا از پس گویندگی این نقش برآید. او یکی از ویژگی‌های این سریال را مدیر دوبلاژی خوب ذینوری ذکر می‌کند و می‌گوید: دیالوگ‌ها بسیار سینک هستند و زینوری هر زمان لازم باشد راهنمایی لازم را به او می‌کند تا سریال با کمترین عیب و نقص دوبله شود.

گویندگی به جای ستاره‌های دنیای سینما

افشین ذینوری فعالیتش را فقط به دنیای دوبله محدود نکرده و او در کنار دوبله، در فیلم سینمایی مرد نامرئی هم بازی کرده و اجرای برنامه‌های زنده تلویزیون را هم از سال 74 با برنامه‌های کودک و نوجوان شبکه دو، طعم زندگی و مسابقه گوی و میدان تجربه کرده است.

او تا امروز به جای هنرپیشه‌هایی همچون لئوناردو دی‌کاپریو در فیلم مردی با نقاب آهنین و اتاق ماروین، تام کروز در فیلم رنگ پول، مت دیمون در فیلم ویل هانتینگ نابغه و آقای ریپلی با استعداد و الیجا وود در سه‌گانه ارباب حلقه‌ها صحبت کرده است. او کارنامه متنوعی در دوبله دارد و فقط مدیر دوبلاژ و گوینده آثار اروپایی و آسیایی نیست، بلکه سعی می‌کند دوبله آثاری در ژانرهای مختلف را بپذیرد تا تجربه‌هایی جدید کسب کند.

ذینوری، مدیر دوبلاژ این سریال دلیل استقبال مردم ایران از سریال‌های کره‌ای را قرابت فرهنگی ذکر می‌کند و به جام‌جم می‌گوید: پخش سریال‌های کره‌ای در سال‌های اخیر نشان داده که مردم این نوع کارها را دوست دارند؛ اما من این نوید را به مردم می‌دهم که داستان سریال دکتر خوب متفاوت از دیگر کارهای خارجی با محوریت پزشکی است که تا به امروز دیده‌اند؛ چون داستان متفاوتی دارد و روایتگر پزشکی است که اطرافیانش بعد از مدتی به او اعتماد کرده و به‌رغم مشکلش می‌تواند عنوان بهترین پزشک را از آن خود کند.

اول مطالعه بعد دوبله

مهم‌ترین ویژگی مدیریت دوبلاژ سریال دکتر خوب برای زینوری، آشنایی با اصطلاحات پزشکی است و به همین دلیل او قبل از آغاز دوبله این سریال این اصطلاحات را در ویکی‌پدیا و اینترنت جستجو می‌کند تا تلفظ کلمات درست باشد و مخاطب ایرادی به کلمات تخصصی پزشکی نگیرد. حتی در بخش‌هایی، از پزشکان مشورت گرفته تا هم با این اصطلاحات آشنا شود و هم شناخت درستی از بیماری اوتیسم داشته باشد تا دوبلور نقش پارک شی‌اون را بهتر راهنمایی کند. ذینوری دقت و حساسیت زیادی در کارش دارد و وقتی مدیریت دوبلاژ یک اثر را می‌پذیرد، تلاش می‌کند بر اساس چهره هنرپیشه‌ها، صدا و توانمندی گویندگان، دوبلورها را انتخاب کند. او برای دوبله سریال دکتر خوب از حضور جوان‌ها و پیشکسوتان بهره برده و تاکید دارد بهروز علی‌محمدی با راهنمایی‌ او خیلی شسته رفته به جای نقش پارک شی‌اون صحبت کرده است. او از ترجمه این سریال بشدت راضی و معتقد است این سریال مشکل ترجمه نداشته است.

صدا در خدمت انتقال حس بازیگر

منوچهر والی‌زاده در سریال دکتر خوب به جای سر تیم گروه جراحان جوان صحبت می‌کند، ا و برای گویندگی نقشی که در سریال دکتر خوب به عهده دارد، مثل دیگر کارهایش با صدای خودش حرف می‌زند، اما آن چیزی که برایش مهم است این است که حس بازیگر را بخوبی نشان بدهد ؛ به همین دلیل این تفاوت را در هر یک از نقش‌ها با تن صدایش نشان می‌دهد. والی‌زاده در این باره می‌گوید: وقتی به جای هنرپیشه‌ای صحبت می‌کنم، سعی می‌کنم با حس‌شان جلو بروم. در دوبله اگر بخواهید نقش خوب از کار دربیاید باید گوینده با کاراکتر همذات‌پنداری کند تا مخاطب هم بتواند با آن شخصیت ارتباط برقرار کند. گوینده با استفاده از صدا و تکنیک سعی می‌کند بازی هنرپیشه را تکمیل کند؛ به همین دلیل هر لحظه دوبله، تجربه است.

فاطمه عودباشی

رادیو و تلویزیون