اعتماد عمومی؛ نیاز امروز داروی تولید داخل

اینها عادت‌های رایج دارویی برخی بیماران است که باعث شده هم واردات داروهای خارجی افزایش پیدا کند و هم ارز زیادی صرف تهیه داروهای خارجی شود که مشابه داخلی آن وجود دارد.

روز گذشته، رئیس سازمان غذا و دارو هم نسبت به همین مساله انتقاد کرد و گفت: انتظار کشیدن برای واردات برخی داروهای برند، باوری بسیار خطرناک بوده و بهتر است به کیفیت داروی ایرانی اطمینان کنیم و آن را بپذیریم.

رسول دیناروند به ایرنا گفته «مهم این است که بتوانیم استدلال منطقی داشته باشیم و متقاضیان را به این باور برسانیم که داروی داخلی دارای گواهی تائید سازمان غذا و داروی کشور و مورد وثوق بسیاری از پزشکان است و از پس نیاز‌های درمانی آنان برمی‌آید.»

این‌که بیمار ایرانی به تولید داخلی دارو اعتماد کند و فقط داروی خارجی را به دلیل خارجی بودنش مصرف نکند، ضامن بقا و توسعه تولیدات داخلی داروست.

در کشوری که مردمش به تولیدات با کیفیت دارو اعتماد نکنند و فقط مصرف کننده داروهای خارجی باشند، صنعت تولید دارو، دیر یا زود از هم می‌پاشد و آن کشور همواره وابسته مطلق داروهای خارجی خواهد بود.

متاسفانه همین باور که دیناروند آن را «باوری خطرناک» می‌داند، در بین بسیاری از هموطنان ما رواج دارد و هنوز در چشم خیلی از بیماران ایرانی، مرغ همسایه غاز است و داروی خارجی تحت هر شرایطی بهتر از داروی ایرانی است.

گول تبلیغات شرکت‌های خارجی را نخورید

چند ماه قبل ناصر ریاحی، رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو در گفت‌وگو با ایسنا از واردات سالانه یک میلیارد دلار دارو به کشور خبر داد.

شکی نیست که یک دلیل عمده این حجم عظیم واردات به همین فرهنگ مصرف داروی خارجی برمی‌گردد. بماند که هرساله از طریق مبادی قاچاق نیز هزاران داروی خارجی با ارزش میلیاردها تومان وارد کشور می‌شود و به اقتصاد ملی ضربه می‌زند.

دکتر بابک مصباحی، عضو هیات‌مدیره انجمن داروسازان ایران در گفت‌وگو با جام‌جم به دلایل رویش این فرهنگ کهنه اشاره می‌کند و می‌گوید: باور غلطی در بین مردم وجود دارد که فکر می‌کنند داروهای خارجی خیلی بهتر از داروهای ایرانی است، در حالی که بخش زیادی از این طرز فکر، محصول تبلیغات شرکت‌های خارجی است.

به گفته مصباحی، بسیاری از شرکت‌های خارجی تولیدکننده دارو گاهی چنان حرفه‌ای تبلیغ می‌کنند و چنان از شگردهای بازاریابی استفاده می‌کنند که حتی پزشک هم فریب می‌خورد و گمان می‌کند داروی خارجی از نمونه مشابه داخلی‌اش بهتر است. القای روانی و سیاست‌های تبلیغی جذاب، عوامل مهمی است که به اعتقاد مصباحی موجب شده در بازار دارویی داخل، استقبال از داروهای خارجی زیاد باشد.

بهترین تبلیغ، نتیجه داروست

هم‌اکنون گفته می‌شود 96 درصد بازار دارویی کشور در اختیار تولیدات داخل است و فقط 4 درصد داروها، شامل داروهای گران‌قیمت و «داروهایی با فناوری بالا» از طریق واردات تامین می‌شود.

به باور مصباحی، این که فکر کنیم این 96 درصد سهم تولید داخل، کیفیت لازم را ندارد، حرفی غیرعلمی و ناعادلانه است، زیرا مثلا همین الان در حوزه بیماری‌های مختلف مثل فشارخون و بیماری‌های عفونی، مصرف داروی ایرانی حرف اول و آخر را می‌زند.

حال اگر این داروهای ایرانی کیفیت لازم را نداشته باشد، در آن صورت باید بیماری‌های عفونی سراسر کشور را ببلعد و هیچ بیمار عفونی بهبود نیابد.

بنابراین به باور این عضو هیات‌مدیره انجمن داروسازان ایران، همین که داروهای تولید داخل توانسته است بسیاری از بیماری‌ها را در جامعه کنترل کند، بهترین تبلیغ کیفیت این داروهاست.

نکته مهمی که مصباحی بر آن تاکید دارد، بحث تاثیرگذار نبودن برخی داروها روی بعضی بیماران است. به گفته این کارشناس دارو، همواره احتمال ضعیفی وجود دارد که یک دارو روی یک بیمار اثرگذار نباشد.

این موضوع مساله‌ای جهانی است که ربطی هم به داروی تولید داخل یا خارج ندارد. به همین دلیل اگر بیماری ادعا کند داروی تولید داخل روی او اثر نداشته، می‌تواند نتیجه همین تاثیر ناخواسته باشد؛ نه این که کل اثرات داروی تولید داخل را زیر سوال ببریم.

کنترل داروی داخلی بیشتر از خارجی است

مصرف‌کننده انتظار دارد کیفیت تولید داخلی دارو افزایش پیدا کند؛ یعنی در قبال خرید داروی داخل، تولیدکننده هم باید قدر این حمایت را بداند و کیفیت محصولاتش را مدام افزایش دهد.

دکتر اکبر منصوری، مدیرعامل یکی از شرکت‌های بزرگ داروسازی کشور در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید می‌کند که کنترل کیفیت داروهای تولید داخل به مراتب بیشتر از داروهای وارداتی است؛ به گونه‌ای که همه داروهای تولید داخل با استاندارد فارماکوپه آمریکایی، فارماکوپه انگلیسی و فارماکوپه اروپایی تطابق دارد و بشدت روی این استانداردها تاکید می‌شود. این عضو هیات‌مدیره انجمن داروسازان تهران تصریح می‌کند: کیفیت داروهای تولید داخل بسیار بالاست و سازمان غذا و دارو، نظارت زیادی روی این مساله دارد.

فرهنگ‌سازی را از پزشک شروع کنیم

استقبال نسبت به مصرف داروهای خارجی، هم در بین پزشک و هم در بین بیمار رواج دارد و برای اصلاح این عادت، نیاز به فرهنگ‌سازی گسترده داریم.

منصوری خاطرنشان می‌کند: این فرهنگ‌سازی را باید ابتدا از پزشکان شروع کنیم تا آنها نسبت به تجویز داروهای تولید داخل اعتماد داشته باشند، نه این‌که بیمار را حتما مجاب کنند فقط داروی خارجی تهیه کند.

نشان دادن توانمندی صنعت داروسازی کشور، تبلیغ در رسانه‌های مختلف و برگزاری جلسات توجیهی با پزشکان، روش‌هایی است که به گفته این کارشناس دارویی باعث می‌شود پزشک به صنعت دارویی کشورش ببالد و برای تجویز داروی تولید داخل، رغبت داشته باشد.

اگر این فرهنگ در بین پزشکان رواج پیدا کند، آن وقت به قول منصوری، فرهنگ‌سازی روی بیماران نیز با توان و وقت کمتری انجام خواهد شد.

امین جلالوند - جامعه