محاصره غزه دیگر جواب نمی‌دهد

۵۹ درصد از پناهندگان در اردن، سوریه و لبنان، ۱۷ درصد در کرانه باختری و ۲۴ درصد در نوار غزه زندگی می‌کنند. ۲۹ درصد از پناهندگان ثبت شده در لیست سازمان ملل، در ۵۸ اردوگاه زندگی می‌کنند که ۱۰ اردوگاه در اردن، ۹ اردوگاه در سوریه، ۱۲ اردوگاه در لبنان، ۱۹ اردوگاه در کرانه باختری و ۸ اردوگاه در نوار غزه قرار دارند.

براساس گزارش سازمان ملل، این آمار تنها بخشی از پناهندگان فلسطینی را شامل می‌شود، چون عده زیادی از پناهندگان ثبت نشده‌اند. همچنین این آمارها، پناهندگانی را که در جنگ سال‌های ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۷ آواره شدند، شامل نمی‌شود. تعداد فلسطینیانی که بعد از روز نکبت در ۱۹۴۸، در روستاهای خود باقی ماندند، ۱۵۴ هزار نفر برآورد شده است. تعداد این افراد در شصت و پنجمین سالگرد روز نکبت، 1/4 میلیون نفر است. بیش از
۸۰۰ هزار نفر از جمعیت فلسطین مجبور به ترک شهرهای خود و سکونت در کرانه باختری و نوار غزه، در همسایگی دیگر کشورهای عرب شدند.

به گزارش سازمان ملل، کل جمعیت فلسطینیان جهان تا پایان سال ۲۰۱۲، 11 میلیون و 600 هزار نفر اعلام شده است. این آمار یعنی جمعیت فلسطینیان از روز نکبت تا به حال تقریبا هشت برابر شده است. از این مجموعه در حال حاضر، 5/8 میلیون نفر در سرزمین‌های اشغالی زندگی می‌کنند که با در نظر گرفتن نرخ زاد و ولد کنونی، پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۰ به 7/2 میلیون نفر برسد.

از سوی دیگر اوضاع انسانی فلسطینی‌ها در نوار غزه هم‌اکنون وخیم است و با قطع کمک‌های سازمان ملل، وقوع فاجعه‌ای انسانی در این منطقه جنگزده و تحت محاصره، دور از ذهن نیست. برای چندمین سال متوالی، رنج و محنت‌های مردم غزه ادامه یافته است و آنها همچنان در چادرها یا میان آوارهای برجای مانده از چند جنگ افروزی رژیم صهیونیستی در غزه زندگی می‌کنند. این که چرا بیشتر کشورها هنوز به تعهدات مالی خود برای بازسازی غزه عمل نکرده‌اند، سوالی است که پاسخ آن را باید در نشست‌های نمایشی یافت که هر بار با هدف آرام کردن احساسات جریحه‌‌دار شده افکار عمومی جهان در کشتار غزه تشکیل می‌شود. تاثیر لابی صهیونیستی باعث شده تا کشورهای غربی و عربی در تعهدات خود نسبت به بازسازی غزه تعلل کنند. هدف اسرائیل تخریب غزه از درون، نسل‌کشی و به زانو درآوردن مردم فلسطین و رهبران حماس است. از این رو کشورهای غربی و عربی در حرکتی هماهنگ با اسرائیل، غزه را با خرابه‌های برجای مانده از جنگ افروزی صهیونیست‌ها رها کرده‌اند و غزه همچنان مجبور به تحمل محاصره توامان ارتش اسرائیل است.

جفری آرونسون، مدیر بنیاد صلح خاورمیانه در این باره می‌گوید: هم‌اکنون زمان پایان محاصره غزه فرارسیده است و اسرائیل نمی‌تواند از همکاری با رژیم‌های منفور عربی در منطقه برای خفه کردن غزه استفاده کند. مردم غزه که در مرکز این درام قرار گرفته‌اند، همچنان رنج می‌برند. ادامه محاصره دریایی غزه توسط اسرائیل باعث شده تا دو میلیون فلسطینی از حقوق اولیه زندگی محروم بوده و ارتباط خارجی خود را با جهان خارج از مرزهایشان از دست بدهند.

به گفته وی، فلسطین نیازمند داشتن یک دروازه دریایی است، هم به عنوان یک بلوک ساختمان حیاتی برای استقلال و هم برای توسعه اقتصاد خود. امروزه، سیستم اقتصادی بین‌المللی بر مسابقه رقابتی با هدف ساخت چنین دروازه‌هایی متمرکز شده است. غزه مکانی مناسب برای بهره‌برداری از مزایای جغرافیایی طبیعی خود است. جامعه بین‌الملل و دیگر ذی‌نفعان بین‌المللی نیز درک کرده‌اند که غزه باید به محدودیت‌های شدید بر تجارت خود از طریق بازگشایی مرزهایش به جهان خارج و طبق استانداردهای بین‌المللی قابل قبول پایان دهد.

فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر خارجه‌ آلمان دوشنبه (11 خرداد) در بازدید از نوار غزه، وضعیت 8/1 میلیون فلسطینی ساکن این منطقه را «فاجعه بار» دانست. اشتاین مایر در این سفر از یک مدرسه‌ دخترانه‌‌ سازمان ملل در نوار غزه بازدید کرد و گفت نباید برای بهبود شرایط زندگی مردم در نواز غزه، منتظر نتیجه‌ مذاکرات درباره‌ فلسطین باشیم. پیشتر نیز شایعاتی در رسانه‌های خارجی مبنی بر حضور اشتاین مایر در غزه برای مذاکره‌ پنهانی با سران حماس در ارتباط با تبادل زندانیان حماس و اسرائیل مطرح بود اما یک منبع از حماس این شایعه را تکذیب کرد.

خلیل ابوشماله، رئیس شبکه سازمان‌های مردم نهاد فلسطین نیز ضمن هشدار درباره خطرناک بودن وضعیت انسانی باریکه غزه اعلام کرد وضعیت انسانی این باریکه به طرز فزاینده و شتابنده‌ای بحرانی‌تر می‌شود و دلیل این مساله به پیامدهای جنگ اخیر غزه و محاصره بی وقفه این منطقه برمی‌گردد. به گفته وی، محاصره بی‌وقفه باریکه غزه از سوی رژیم صهیونیستی دلیل اصلی بروز بحران‌های سهمگین همچون فقر و بیکاری و نبود امنیت غذایی در این منطقه است. وی ضمن محکوم کردن تداوم مکانیسم کنونی بازسازی باریکه غزه که سازمان ملل بر آن نظارت می‌کند، تصریح کرد: این مکانیسم محدودیت‌هایی را برای ملت فلسطین در زمینه وارد کردن مصالح ساختمانی به نوار غزه اعمال می‌کند، امری که موجب تعمیق و تشدید بحران انسانی باریکه غزه می‌شود. لیو توریس، دبیر کل موسسه کمک‌های بشردوستانه نروژ نیز ضمن ابراز نگرانی نسبت به تداوم تحمیل محاصره اسرائیل بر باریکه غزه، وضعیت انسانی این باریکه را رقت بار خوانده؛ بویژه این که 80 درصد ساکنان این منطقه جنگ‌زده به کمک‌های خارجی تکیه دارند.

تونی بلر نیز به عنوان نماینده گروه چهار جانبه بتازگی با خالد مشعل رهبر حماس دیدار کرده است. این اتفاق به عنوان بخشی از تلاش‌های اسرائیل و حماس برای پایان دادن به محاصره غزه و ایجاد بندر غزه، به منظور گسترش فضای توانبخشی اقتصادی غزه و ایجاد یک آتش‌بس طولانی‌مدت برآورد شده است. البته مساله مهم این بوده که حماس با آتش بس مخالف نیست. حماس می‌خواهد روندی منصفانه برای آتش‌بس وجود داشته باشد و در عین حال به رسمیت شناخته شود. حماس رژیم حاکم بر مصر را میانجی منصف نمی‌داند. از سوی دیگر وقتی اسرائیل به مجازات دسته‌جمعی مردم غزه و محاصره این منطقه مبادرت کند نمی‌توان صلح و آرامش داشت. اسرائیل هر کاری که می‌خواهد انجام می‌دهد بدون آن که پاسخگو باشد.

اسرائیل به حمایت به اصطلاح جامعه بین‌المللی متکی است که در وهله نخست عامل شکل‌گیری این رژیم بوده است. اسرائیل همان کاری را با فلسطینی‌ها انجام می‌دهد که آلمان نازی با یهودیان در زمان جنگ جهانی دوم انجام داد. در ضمن به گونه‌ای رفتار می‌شود که فلسطینی‌ها طرف مجرم این ماجرا هستند. حال آن که اسرائیل جنایتکار اصلی است.

همچنین به نظر می‌رسد همگان درک کرده باشند محاصره غزه دیگر جواب نمی‌دهد. مقامات اسرائیلی به دنبال یک پاسخ مثبت برای حل اختلافات هستند به گونه‌ای که نیازمندی‌های اقتصادی فلسطین و امنیت اسرائیل هر دو با هم تامین شود. مصر نیز بر این باور است که اسرائیل، به عنوان یک قدرت اشغالگر، باید تعهد اولیه را برای تامین رفاه غزه داشته باشد. هر گونه تلاش برای پایان دادن به محاصره غزه چه زمینی و چه دریایی باید بر این اصل پایه‌گذاری شود.