دیگر نیازی نیست برای خرید یک کفش شال و کلاه کنیم و سوار ماشین در خیابانهای شهر به دنبال کفشفروشی مناسب بگردیم. کافی است با روشن کردن کامپیوتر منزل در فروشگاههای مجازی کفش مورد علاقه خود را پیدا کنیم. به فاصله دو ساعت بعد نیز کالای انتخاب شده دم در منزل به ما تحویل داده میشود. دنیای مجازی امروز تمام کارها را برای ما آسان کرده است؛ آنقدر آسان که نمیفهمیم چگونه جیب ما خالی میشود.
اوایل سال80 خرید و فروش اینترنتی در ایران شروع شد، اما آن زمان مانند این روزها جدی نبود، چرا که بسترهای لازم برای این کار فراهم نبود. ابتدا استقبال از خرید اینترنتی چندان صورت نگرفت. در یکی دو سال اول شاید یک یا دو نفر از این نوع خرید استقبال کردند ولی به مرور و گذشت زمان این شیوه خرید میان مردم جا افتاد.
یکی از دلایلی که باعث شده، این روزها مردم برای خرید دنبال فروشگاههای اینترنتی بروند، این است که در زمان و وقت خود صرفهجویی میکنند و میتوانند بدون این که ساعتها در ترافیک وقت خود را سپری کنند، کالای مورد نیاز خود را تهیه و از آن استفاده کنند.
در کنار این مزایا باید به معایب خرید فروشگاههای اینترنتی هم اشاره کرد. دستبرد هکرها از حساب بانکی مشتریها یا بیکیفیتبودن جنسی که به دست مشتری میرسد، از این معایب است. بحث تاخیر در تحویل کالا، نحوه ارسال کالا و صحت و سلامت و اصل بودن کالا نیز از مسائلی است که سبب تردید مردم برای خرید از این فروشگاهها میشود.
وقتی خرید به سراغ ما میآید
گاهی خریدهای اینترنتی در فضای مجازی کاملا اجباری است یعنی قصد خرید نداریم ولی ناگاه در دام آن میافتیم، مثل زمانی که برای یافتن اطلاعاتی در اینترنت به جستجو میپردازیم که با تبلیغ کالایی روبهرو میشویم. قیمتهای نسبتا مناسب با تبلیغات وسوسهکننده ما را به سوی خریدی که چندان به آن نیاز نداریم سوق میدهد. در واقع ما به سمت خرید نمیرویم و این خرید است که به سمت ما میآید.
زمانی هم که میخواهیم سایت را با محصولاتش ترک کنیم، پنجرهای باز میشود که به ما تبریک میگوید و ما را با جملاتی مانند «شما برنده تخفیف شدهاید» وادار به خرید میکند. در این مرحله بازی با کلمات شروع میشود، نظیر کلمه طرح که پیش از عنوان یک برند معروف ساعت یا تیشرت یا عینک ذکر میشود غافل از آن که این برند کاملا تقلبی است و منظور از طرح، فقط شکل و ظاهر برند است، نه خود برند.
شاید تشویق به خرید کالاهایی مانند ساعت، سیدی، عینک، دستبند و گردنبند از این نوع سایتها کلاهبرداری نباشد ولی نقش مهمی در خالی کردن جیب ما دارد و ما را به اجبار در دام خریدی میاندازد که نهتنها مورد نیاز ما نیست بلکه حتی ممکن است جنسی نامرغوب به ما تحمیل کند که بدون استفاده در گوشه کمد ما بیفتد و خاک بخورد. ما هم برای آرام کردن و دلداری خود به این جمله بسنده میکنیم که خوشبختانه پول زیادی بابت آن پرداخت نکردهایم.
مسلما برای آن دسته از خریدارانی که خرید را به واسطه لذت گشت و گذار در فروشگاهها، پرو لباسها و حتی مشاهده اجناس از نزدیک و سر وکله زدن با فروشنده میدانند، خرید اینترنتی چندان جذاب نیست، اما همه ما میدانیم که در زندگی پرمشغله امروزی، فروشگاههای اینترنتی فرصت مناسبی برای استفاده بهینه از زمان و وقت است. فراموش نکنیم که خرید اینترنتی مزایایی نیز دارد و بزرگترین مزیت، راحتی آن است. راحتی در دستیابی به کالای مورد نیاز و مقایسه آن با برندهای دیگر که البته در برخی کالاها نظیر موبایل و وسایل برقی و صوتی و تصویری منزل صدق میکند. امروزه با یک کلیک، خریداران میتوان محصولات شرکتهای مختلف را با هم مقایسه و پاسخهای خود را در زمان کوتاه دریافت کنند. دیگر نیازی به رانندگی تا فروشگاه و پیدا کردن جای پارک خودرو انتظار در صف اتوبوس و جر و بحث با فروشندگان نیست و خرید و فروش با سرعت بالایی انجام میشود، اما در کنار این مزیت بزرگ، چالش بزرگی هم در زمینه امنیت و اطمینان کاربران به خرید اینترنتی وجود دارد که باید به آن توجه شود، نظیر گرفتار شدن خریداران فروشگاههای اینترنتی در دام هکرها، خطری که در سراسر جهان مردم را تهدید میکند، البته برای مقابله با آن نیز راهحلی وجود دارد. به اعتقاد کارشناسان این حوزه در حال حاضر تعداد زیادی از مردم جهان که از فروشگاههای اینترنتی خرید میکنند، برای بالابردن امینت خرید خود یکی از کارتهای اعتباریشان را به خرید اینترنتی اختصاص میدهند؛ به این شکل که هر زمانی قصد خرید اینترنتی داشته باشند به اندازه نیاز به کارت مورد نظر پول واریز و خرید میکنند. به این شکل بعد از خرید پولی در کارت باقی نمیماند تا هکرها آن را به جیب بزنند.
نکته دیگری که مشتریان فروشگاههای اینترنتی باید در نظر بگیرند، این است که از فروشگاههای معتبر خرید کنند، چراکه گاهی برخی فروشگاههای اینترنتی به جای جنس باکیفیت در سایت کالایی مشابه و بیکیفیت را به دست مشتری میرسانند. در دنیا اغلب فروشگاههای اینترنتی بیمه هستند و از این رو خریداران اعتماد بیشتری به این فروشگاهها دارند و به راحتی خرید میکنند چون اطمینان در صورت وجود مشکل خسارت خود را از بیمه فروشگاه مورد نظر دریافت میکنند.
جامجم
سها روحانی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد