ببخشید اتاق شماره ۲۴۴کجاست؟

یکی تقاضای طلاق دارد،دیگری شاهد آورده ،یکی از سرنوشتش می‌نالد و دیگری به چهره غمگین دختر جوانش که بین طبقات سرگردان است نگاه می‌کند.عده ای روبروی اتاق ۲۴۴ در طبقه اول دادگاه می‌ایستند و به متن نوشته ای که روی در نصب شده نگاه می کنند:

"مددکاری بهزیستی ،طرح مداخله در خانواده به منظور کاهش طلاق "
نام بهزیستی برایشان آشناست می دانند سازمان بهزیستی به معلولان خدمت می کند ،می دانند که سالمندان زیر نظر بهزیستی اند و از بچه های بی سرپرست و بدسرپرست حمایت و نگهداری می کند اما بیشتر آنها اطلاعی از طرحی با این نام طولانی ندارند.
در واحد مددکاری دادگاه شماره یک خانواده، دو نفر مشغول ارائه خدمت به افرادی هستند که برای دریافت خدمات مددکاری مراجعه می کنند .
"منصوره اسکندری" مددکار بهزیستی است و از آذر ماه ۸۶ با شروع به کار این واحد در دادگاه خانواده در این واحد مشغول خدمت است. او می گوید:روزانه بصورت میانگین دو نفر به این واحد مراجعه می کنند ومصاحبه اولیه و خدمات مشاوره دریافت می کنند.

پله پله تا رسیدن به سازش

اولین مرحله کار واحد مددکاری، مصاحبه اولیه و ثبت مشخصات فردی و خانوادگی مراجعه کننده است .در این فرم علت اختلاف زن و مرد و زمان شروع اختلاف و تاثیر عوامل بیرونی بر مشکلات خانواده ثبت و بررسی می شود و پس از تماس با مرد یا زن قرار مصاحبه و ملاقات با طرف دعوی گذاشته می‌شود که معمولا این ملاقات در واحد مددکاری صورت می گیرد.
مرحله دوم کار زمانی است که با انجام مشاوره‌های فردی و دونفره زوجین به زندگی مشترک برمی گردند اما گاهی وضعیت روحی و زندگی زن یا مرد به صورتی است که نیاز به مشاور های تخصصی‌تر دارد در این حالت آنها به یکی از مراکز مشاوره معرفی می‌شوند .
اما بیشتر افرادی که در معرض طلاق هستند توانایی پرداخت هزینه های مشاوره را ندارند. اسکندری در جواب این سوال می گوید: ما نشانی و شماره تماس مراکز مشاوره را به دیوار نصب کرده ایم و در صورت تشخیص اینکه زوجین توان پرداخت هزینه های مشاوره‌های تخصصی در مراکز خصوصی را نداشته باشند به مراکزی که زیر نظر سازمان بهزیستی اداره می شود ارجاع می دهیم.
شیرخوارگاه آمنه و مرکز جامع خدمات مشاوره در خیابان ولیعصر از مراکزی هستند که خدمات مشاوره را با کمترین هزینه انجام می دهند .

اعتیاد مردان علت ۸۰ درصد درخواست طلاق توافقی

علت مراجعه بیشتر زنانی که تقاضای طلاق دارند اعتیاد همسرانشان است .
"شیرین محمودی" روانشناس واحد مددکاری بهزیستی مستقر در دادگاه خانواده با بیان این مطلب می‌گوید: تقریبا ۸۰ درصد از کسانی که درخواست طلاق و جدایی را دارند را زنانی تشکیل می‌دهند که شوهرانشان معتاد است .برای این موارد راهکارهای در نظر گرفته شده که بسته به پذیرش مرد برای ترک اعتیاد به سازمان بهزیستی شهرستان تهران ارجاع داده می شوند.
محمودی با تاکید بر اینکه بعضی از مردان اصراری هم برای ترک ندارند ادامه می دهد: این دسته از مردان را برای انجام مشاوره های تخصصی تر به مراکز مشاوره معرفی می‌کنیم اما عده دیگری که تعدادشان هم کم نیست مشکلات مالی دارند که در صورت تشخیص و اثبات مشکل شان به نزدیکترین مرکز بهزیستی محل سکونت شان معرفی می‌کنیم و مددکاران مرکز به مشکلات خانواده رسیدگی می‌کنند و چه بسا که خانواده های زیادی به زندگی برگردانده شوند.
از دیگر مشکلاتی که باعث مراجعه افراد مخصوصا زنان به واحد مددکاری بهزیستیمی‌شود ،عدم تفاهم زن و مرد ،دخالت خانواده ها و اطرافیان در زندگی زناشویی آنها،تفاوت سطح اختلافات تحصیلی و فرهنگی و... است .

کمکم کنید همسرم شیشه می‌کشد و ما راکتک می زند

با صدای تقه در باز می شود و زنی ژولیده در حالیکه دست پسر بچه ۴ ساله زیبایی را می‌کشد وارد می‌شود .با یک نگاه کوتاه می توان فهمید که زن باردار است و آخرین روزهای بارداری را می‌گذراند.
کودک نگران و غمگین کنار مادر می‌ایستد و به دهان مادر و مددکار واحد چشم می‌دوزد . زن با سختی و درد روی صندلی می‌نشیند و شمرده شمرده شروع به حرف زدن می کند.
همسرش معتاد است و شیشه مصرف می‌کند می‌گوید: وقتی که زهرماری را می‌کشد شاد و شنگول است ولی امان از وقتی که مواد به او نرسد شروع به فحاشی و کتک زدن می‌کند و خانه را بهم می‌ریزد.
برگه مصاحبه تند و تند توسط مددکار پر می‌شود. زن اصرار به طلاق و جدا شدن دارد کودک مستاصل و نگران به برگه هایی که تیک می‌خورند زل می‌زند او هنوز آنقدر کوچک است که نتواند مفهوم مددکاری را بداند و بد تر از آن نمی داند بعد از طلاق وضعیت زندگی آنها چقدر تغییر می‌کند ؟
گزارش‌های سه هفته بعد در بهزیستی نشان می‌دهد که زن به بهزیستی نواب معرفی شده و در خانه‌های موقت سازمان وضع حمل کرده است و با کمک بهزیستی و خیرین خانه ای برایشان رهن شده و با حمایت‌های افراد نیکوکار به زندگی ادامه می دهند .
بر اساس همین گزارش مرد هنوز متواری است و خبری از او دریافت نشده است کسی چه می داند ؟ شاید گوشه ای در همین کلان شهر در جویی ، کانالی خانه کرده و درحالت بدبینانه تر به دام باندهای فساد افتاده .کسی چه می داند؟

بیشتر موارد از دادگستری ارجاع داده می‌شوند

مراجعه کنندگان به واحد مددکاری دادگاه شماره یک خانواده دو گروهند : عده ای خود معرفند و بدون واسطه به واحد مراجعه می‌کنند و متقاضی رسیدگی و دریافت خدمات مددکاری هستند و عده دیگری که کم هم نیستند توسط دادگستری به واحد ارجاع داده
می‌شوند.

بیماری یکی از زوجین، تنها یکی از دلایل جدایی است

مورد دیگر مردی است که تقاضای طلاق دارد. زن بیمار است و به شدت مبتلا به بیماری manik- depresiv است .در این نوع بیماری که دو قطبی نامیده می شود بیمار دچار سرخوشی بیش از حد و افسردگی شدید است .
اسکندری دراین مورد خاص می گوید: مرد و زن هر دو تحصیلکرده اند .زن کارشناسی زبان و ادبیات فرانسه دارد ولی به دلیل ابتلا به این بیماری نمی تواند خود را کنترل کند و در مواردی دست به کارهای ناشایست می زند و حتی تبدیل به زنی آسیب دیده شده است .
او با تاکید بر اینکه زن مایل به جدایی و طلاق نیست می‌گوید: این زن و مرد را به مراکز مشاوره تخصصی معرفی کردیم و از زن تعهد گرفتیم که دست به کارهای ناشایست نزند و به زندگی خود بر گردد.
اسکندری با تاکید بر اینکه مرد کمک ‌های زیادی به زن در مورد بیماریش کرده
می‌گوید: مرد نسبت به نوع بیماری زن آگاهی دارد و مدت هاست که به او در درمان کمک کرده ولی در نهایت آخرین مرحله را جدایی و طلاق تشخیص داده است.
این مورد و موارد دیگری از این دست به صورت خود معرف به واحد مراجعه میٰ‌کنند ولی آمار مراجعه آنها هم در کنار افرادی که از دادگستری به واحد معرفی می شوند به دادگاه شماره یک خانواده ارائه می‌شود.

اختلاف سطح تحصیلی و فرهنگی
نیم ساعتی تا اذان ظهر باقی مانده که بار دیگر صدای در بلند می شود. مراجعه کننده زنی است که خود را سیما، فوق لیسانس مدیریت بازرگانی معرفی می کند.
علت مراجعه زن عدم تفاهم و عدم مسئولیت پذیری مرد عنوان می شود .
با ادامه سخنان زن متوجه می شویم که در زمان ازدواج، زن مدرک دیپلم داشته و مدرک تحصیلی مرد چهارم ابتدایی بوده و با کمک همسر، زن ادامه تحصیل داده و آخرین مدرکش کارشناسی ارشد مدیریت است.
زن تاکید دارد که با همسرش تفاهم ندارد و خواستار جدایی و طلاق است .
روانشناس و مددکار واحد سعی می کند با مشاوره و راهنمایی او را مجاب کنند که بیشتر فکر کند اما زن همچنان اصرار بر جدایی دارد و اختلاف سطح فرهنگی و مسئول نبودن همسرش را دلیل درخواست طلاق می داند.
انگار چاره ای نیست .مددکار واحد او را به مراکز مشاوره تخصصی تر ارجاع می دهد تا حداقل با پیامدهای جدایی و طلاق آشنا شود و معقولانه تر با مشکل کنار بیاید.

هدفم جدایی نیست ،دخترم را نجات دهید
مورد بعدی زنی است که سن و سالی از او گذشته بیشتر به نظر می رسد که همراه کسی آمده باشد ولی انگار خودش برای درخواست طلاق مراجعه کرده است.
زن ۵۳ ساله است و خواستار طلاق از همسر ۵۵ ساله و معتاد خود است .
اسکندری با اشاره به اینکه پرونده این مورد در دست پیگیری است می گوید: این خانم
مدت‌ها پیش به این واحد مراجعه کرد . هدف او جدایی نبود .چون دختر تیز هوشی داشت که در مقطع اول دبیرستان درس می ‌خواند ولی به علت آزار و اذیت همسرش که اعتیاد داشت تصمیم به جدایی گرفته بود.
مددکار واحد ادامه می‌دهد : مرد به هیچ عنوان قصد ترک مواد را نداشت و زن و دختر در شرایط سختی به سر می بردند که با معرفی زن و دختر به بهزیستی تحت حمایت قرار گرفتند و بر اساس آخرین گزارش از بهزیستی شهرستان تهران مرد خانواده در یکی از مراکز ترک اعتیاد بستری شده و تحت درمان است.

تعداد زیادی از مواردی که به واحد مددکاری سازمان مستقر در دادگاه خانواده ارجاع داده می‌شود به صلح و سازش می‌رسد. نمونه اش مردی که مشکل روحی داشته و زن و سه فرزندش را کتک می زده و با مراجعه به واحد و معرفی به مراکز مشاوره سازمان تحت درمان قرار گرفته و زن درخواست طلاقش را پس گرفته است .
محمودی روانشناس واحد مددکاری می‌گوید:مشکل بیشتر مراجعه کنندگان در همین اتاق ۲۰ متری حل می شود.
او با ارائه آماری در این مورد می‌گوید: در ماه حدود ۱۵ مورد به صلح و سازش ،۲۰ تا ۳۰ مورد به طلاق می انجامد و بقیه موارد در مرحله پیگیری باقی می ماند که پیگیری ها سه ماهه و ۹ ماهه است.
محمودی تاکید می‌کند :همه آمارها در واحد کامپیوتری ثبت و نتایج آن ماه هم به دادگاه و هم به سازمان بهزیستی ارسال می شود.
اسکندری مددکار واحد که کارشناسی مددکاری دارد با اشاره به سختی کار می گوید : نوع کار و سر و کار داشتن با افرادی که مشکلات زیادی دارند،انرژی زیادی را می‌طلبد و خواه ناخواه تحت تاثیر قرار می گیریم ولی زمانی احساس خوشحالی می کنیم و خستگی مان در می رود که مشکلی از خانواده ای حل شود و زن و شوهری سر زندگی خود برمی‌گردند.»
تعداد مراجعه کنندگان واحد مددکاری سازمان مستقر در دادگاه خانواده در ۲۲ روز کاری در ماه بین ۸۰ تا ۱۳۵ نفر است که روزانه بین۳ تا ۶ نفر متغیر است .
دادگاه خانواده شماره یک واقع در خیابان نبرد هنوز شلوغ است .یکی برای درخواست طلاق آمده ،دیگری شاهد آورده ،یکی از بخت نامرادش می نالد و عده ای هم پشت در اتاق شماره۲۴۴ ایستاده اند تا کارشناسان و مددکاران طرح مداخله در خلانواده به منظور کاهش طلاق راهنمایی شان کند. کسی چه می داند شاید این اتفاق منجر به سازش و مصالحه شد و سر زندگی خود برگشتند.(ایسکانیوز)