بارداری و روزه‌داری

***

در ماه رمضان خانم‌های باردار پرسش‌های زیادی در زمینه روزه‌داری مطرح می‌کنند؛ این‌که روزه‌ گرفتن برای خودشان یا جنین ضرر دارد؟ اصلا این خانم‌ها می‌توانند روزه بگیرند؟ اگر با اجازه پزشکشان قادر به روزه گرفتن هستند باید چه نکاتی را رعایت کنند تا دوران حاملگی به سلامت سپری شود و زایمان خوبی داشته باشند؟ باید بدانید در سه ماهه اول بارداری، بویژه در 8 تا 9 هفته اول و در سه ماهه سوم، روزه‌داری توصیه نمی‌شود؛ در حالی که در سه ماهه دوم بارداری و تحت نظر متخصص زنان، روزه گرفتن منعی ندارد؛ البته به شرطی که رژیم غذایی سرشار از پروتئین، سبزیجات، میوه‌ها و خوراکی‌های شیرین طبیعی و مغذی مثل خرما باشد. هرچند در صورتی که در این دوران هم روزه گرفتن برای فرد خطر داشته باشد یا در ماه‌های پایانی موجب کاهش شیر شود، روزه‌داری توصیه نمی‌شود.

چرا در دو ماه اول بارداری روزه نگیریم؟

در هشت هفته اول بارداری به دلیل تشکیل سلول‌های مغزی جنین، بهتر است خانم‌های باردار روزه نگیرند. همچنین در این زمان کمبود قند بشدت بر رشد عمومی جنین موثر است و این موضوع بخصوص در فصل تابستان که مدت روزه‌داری طولانی است، از حساسیت بیشتری برخوردار است؛ اما روزه‌داری معمولا در سه ماه دوم مشکلی ایجاد نمی‌کند. به عبارتی اگر میزان کالری مورد نیاز خانم‌های باردار براساس وزن، قد و سن حاملگی توسط متخصص تغذیه بررسی و این مقدار در وعده‌های سحری و افطار تامین شود (البته در صورت نداشتن بیماری خاص و مشکلات آسیب‌رسان) روزه گرفتن منعی ندارد.

چرا در سه ماه آخر بارداری روزه نگیریم؟

در سه ماه سوم و نزدیک شدن به زمان زایمان بیشترین تغذیه جنین از گلوکز مادر است و شواهد زیادی نشان می‌دهد روزه‌داری سبب افزایش برداشت از ذخایر چربی و به‌دنبال آن افزایش ترکیبات کتونی در خون مادر می‌شود. ترکیبات کتونی نیز از طریق جفت وارد گردش خون جنین می‌شود و به سیستم عصبی او آسیب می‌رساند. در عین حال، مادر در سه ماهه سوم بارداری که جنین بیشترین افزایش وزن را دارد، بشدت نیازمند کلسیم و آهن و دیگر مواد معدنی و ویتامین‌هاست. به همین دلیل باید در وعده‌های زیاد، اما کم‌حجم به میزان کافی مواد مغذی دریافت کند تا سلامتش برای زمان زایمان و پس از آن در دوران شیردهی حفظ شود.

چه افرادی روزه نگیرند؟

باید گفت در شش ماه اول شیردهی و به دلیل وابستگی نوزاد به شیر مادر بهتر است خانم‌ها از روزه گرفتن پرهیز کنند. از طرفی خانم‌های باردار با وزن کمتر از 50 کیلوگرم و همچنین خانم‌های مبتلا به دیابت، کم‌خونی و فشار خون روزه نگیرند بهتر است.

دکتر رویا رحیمی / متخصص زنان و زایمان