ضرورت توجه به آثار ایرانی

فرهت که این روزها در حال ساختن یک سمفونی است، تاکنون نزدیک به صد اثر موسیقی در فرم‌های مختلف شامل سمفونی‌ها، کوارتت‌ها و کنسرتوها و چند قطعه دیگر ساخته است. سمفونی‌های خلیج‌فارس، خیام، ایثار، دماوند، ایران، پیامبر (ص) و امام رضا (ع) برخی از آثار شاخص فرهت است. او قصد دارد سمفونی جدیدش را در اوکراین ضبط کند.

همان‌طور که مستحضرید ارکستر ملی به رهبری آقای فخرالدینی بعد از سه سال، طی سه شب به اجرا پرداخت. شما این اجراها را از نزدیک تماشا کردید؟

من سفر بودم و با این‌که دعوت داشتم، متاسفانه نتوانستم از نزدیک اجراها را دنبال کنم. ظاهرا کارهای ایرانی را اجرا کرده است. برخی اجراها، اجراهای قبلی بوده و حتما کارهای جدیدی هم ساخته‌اند. الان به نظرم ارکستر ملی خوراک کافی هم دارد که آنها را اجرا کند.

نظرتان درباره فعالیت مجدد این ارکستر چیست؟

مسلما عالی است. هر چه ارکستر بیشتر تشکیل شود و فعالیت کند به نفع موسیقی ماست. ارکستر ملی قبلا هم به رهبری دوست عزیزم آقای فخرالدینی فعالیت می‌کرد و خوشحالم دوباره فعالیتش را از سر گرفته و به اجرا پرداخته است. در این سال‌ها ارکستر سمفونیک هم اعضایش بودند، اما برنامه‌ای نداشتند، تا این‌که این ارکستر هم به رهبری علی رهبری دوباره فعال شد و در حال کار کردن است. اما خوب است ارکستر سمفونیک کار آهنگسازان ایرانی را هم اجرا کند. ارکستر ملی هم که قبلا آقای فخرالدینی بودند و فضای ارکستر در دستشان هست.

به نظر شما در دوره تازه فعالیت ارکستر ملی، اجرای چه قطعاتی باید مورد توجه باشد؟

همان‌طور که عرض کردم متاسفانه نتوانستم اجرای ارکستر ملی را ببینم. در این‌که ارکستر ملی باید کارهای ایرانی را اجرا کند شکی نیست، اما بهتر است این ارکستر کارهای کمتر شنیده ایرانی را اجرا کند. اینها می‌توانند سوئیت‌های عالی دربیاورند و اجرا کنند. این‌که ارکستر ملی تعدادی از کارهای شنیده شده را اجرا کند، گام نخست فعالیت است. اما در ادامه باید خیلی از تصانیف کمتر شنیده ایرانی را که در حال فراموش شدن است، اجرا کنند. ما تصانیف بسیاری از دهه 30 داریم که در حال ازیاد رفتن هستند. من خودم خیلی از آنها را تنظیم و در خارج ازکشور اجرا کردم.

یعنی می‌فرمایید ارکستر ملی کارهای کلیشه‌ای اجرا می‌کند؟

نه، چنین چیزی نگفتم. متاسفانه خبرنگاران وقتی می‌خواهند اتفاق مثبتی بیفتد کاری می‌کنند که دلخوری ایجاد می‌شود. من فقط می‌گویم تصنیف‌های ایرانی زیادی داریم که ارکستر ملی می‌تواند آنها را اجرا کند تا از یاد نروند. فخرالدینی دوست صمیمی من است. از همان ابتدا که قرار بود ارکستر ملی شکل بگیرد، قرار بود شبیه ارکستر گل‌ها باشد. اما من گفتم نشدنی است و همین باعث کدورت شد. چون ارکستر گل‌ها یاحقی را داشت، خرم بود، تجویدی بود و حتی خود صبا را داشت. اینها زهی کار می‌کردند. در سازهای بادی هم کسی مانند وزیری‌تبار بود. من در دور جدید فعالیت ارکستر ملی پیشنهاد می‌کنم آثار جدید ایرانی اجرا شود. مثلا ارکستر ملی روی تصنیف‌های شیدا می‌تواند کار کند.

تصانیف شیدا متعلق به بیش از صد سال پیش است و او یکی از نخستین تصنیف‌سراهاست. هر بار که دوستانی مانند شما می‌پرسند من این پیشنهادها را مطرح می‌کنم ولی دوستان ارکستر ملی با این‌که دوستان من هستند، هرگز مشورت نمی‌گیرند. البته آقای فخرالدینی از دوستان نزدیک من است و همین پریروز با هم صحبت می‌کردیم، اما مشورت نمی‌گیرند. من خودم کارهای ایرانی زیادی نوشتم که اجرا شده، اما با این حال هر کاری که بخواهم انجام دهم مشورت می‌کنم.

از فعالیت‌های خودتان چه خبر؟ چه کاری را می‌سازید؟

سمفونی تازه‌ای می‌سازم. بعد از سمفونی شماره 16، یک سمفونی دیگر می‌سازم که تابستان اجرا می‌شود.

مضمونش چیست؟

مضمونش محرمانه است.

مناسبتی است؟

من کارهای مناسبتی انجام داده‌ام. مثل سمفونی خلیج‌فارس. همه هم دوست دارند. اما همیشه مشغول کاری هستم. اما این کار مناسبتی نیست. وقتی تمام شد برای ضبط کار به اوکراین می‌رویم.

چرا اوکراین؟ یعنی امکانات فنی در ایران نیست؟

نه امکانات فنی، نه امکانات استودیویی و نه امکانات اجرایی. ارکستر سمفونیک ملی اوکراین در شهر کی‌یف قبلا برخی از کارهای مرا اجرا کرده که این سمفونی را هم اجرا خواهد کرد. آنجا تمام ارکستر هست و ما یکجا کار را اجرا می‌کنیم. این‌طور نیست که کار را به مرور زمان میکس کنیم. چون در حالت میکس، آن حال و هوا و حس کار از دست می‌رود. از لحاظ قیمت هم به نظرم ضبط کار در ایران ارزان‌تر نیست. کنسرت چیز دیگری است، ولی وقتی می‌خواهید یک سی‌دی ضبط کنید که ماندگار شود باید کار شما بی‌نقص باشد.

سجاد روشنی/ گروه فرهنگ و هنر