«شوش دوم» زیر آوار بی توجهی مدفون شد + عکس

منطقه شگفت‌انگیز گردشگری گوهرتپه با بقایای تمدنی کهن، رازهایی را در خود پنهان کرده و شهری پنج هزار ساله در درون این تپه‌ها مدفون است.

گوهرتپه بهشهر که در واقع یک دانشگاه باستان شناسی و انسان شناسی است، همواره مورد توجه محافل باستان‌شناسی داخلی و بین المللی قرار دارد، ظرفیت‌های تاریخی مانند قلعه ها، آتشکده ها، برج های آرامگاهی، مساجد، تکایای تاریخی، عمارتها و کاخهای حاکمان، آسیابها، تنوع اقوام و گوناگونی سنت ها موجب شکل گیری یک منطقه شگفت انگیز گردشگری شده اما متاسفانه تن نحیف این شهر رازآلود مدتهاست که زخمی کمبود بودجه است.

این منطقه بسیار ارزشمند تاریخ جهان با قدمت بیش از هفت هزار سال، سال هاست در محاصره فنس های کاوشگران و باستان شناسان قرار دارد و تاکنون هیچ بهره برداری صحیحی از آن نشده است.

با اینکه سالهای زیادی از عملیات کاوش سایت موزه گوهرتپه مازندران می‌گذرد، نه تنها پیشرفتی در آن وجود ندارد بلکه در بحث جذب گردشگر در این مکان تاریخی بسیار ضعیف عمل شده و اقداماتی اساسی جهت رشد گردشگری در اینجا صورت نگرفته است.

گوهرتپه، مهمترین منطقه باستانی مازندران

گوهر تپه در شهرستان بهشهر در شرق مازندران واقع شده و یکی از مهمترین مناطق باستانی این استان است.

این شهرستان با در بر گرفتن محوطه‌های باستانی مهمی همچون غار کمربند و هوتو، غار گمیشان، گوهرتپه و قلعه‌های نظامی متعلق به دوران ساسانی و اسلامی، گویای تسلسله استقرارهای فرهنگی بشر در این ناحیه از مازندران است.

صنعت گردشگری با ویژگی ‌های خاص خود برای شهری چون بهشهر، صنعتی پویا با آینده‌ای روشن تلقی خواهد‌ شود که می تواند منجربه از بین رفتن رکود اقتصادی شهر شود اما متاسفانه هنوز زیرساخت های لازم برای این صنعت در بهشهرفراهم نشده است.

بهشهر با چهارفصل بودن، بستری بی نظیر جهت توسعه صنعت گردشگری و زیرساختهای آن بوده و وجود جاذبه های گردشگری و تنوع سرزمینی و آثار تاریخی و متنوع، قابلیت بالایی به توسعه صنعت گردشگری خواهد داد اما با وجود این قابلیت ها، از نظر تکمیل و عرضه محصول گردشگری و جذب تقاضای سرمایه گذاری های داخلی و خارجی، سهم این شهر تاریخی با قدمت ۱۷ هزار ساله بسیار کم است.

ظرفیت هایی که می توانست موجب اشتغال صدها نفرشود، اکنون فقط در رکود و خاموشی به سرمی برد و هر روز جراحت بناهای تاریخی این موزه شهر بیشتر و بیشتر عمق می یابد.

یکی از ظرفیت های بزرگ توسعه گردشگری که اکنون در کنج عزلت قرار گرفته گوهرتپه است.

حیدری سرپرست میراث فرهنگی بهشهر گفت: ادامه کاوش ها در سایت موزه گوهرتپه و استفاده از ظرفیت های آن برای جذب گردشگر نیازمند بودجه و حمایت های مسئولان است، لذا بودجه ای که الان برای این مکان در نظرگرفته شده تنها صرف هزینه های نگهداری، مرمت و مراقبت از این سایت موزه می شود.

همچنین مهدی ایزدی، معاون میراث فرهنگی مازندران نیز ضمن اشاره به کمبوداعتبارات برای راه اندازی مجدد کاوش ها و عدم پویایی این مکان برای جذب گردشگران، گفت: امسال در برنامه بودجه ای سازمان میراث فرهنگی، اعتباری برای ساماندهی گوهرتپه درنظرگرفته شده تا گوهرتپه از این رکود خارج شود.

غار موزه‌ای که فراموش شد

میراث فرهنگی، غار هوتو را که یک محوطه پیش از تاریخ است به یک مجموعه گردشگری سپرد در حالی که این منطقه به طور کامل کاوش نشد و به عنوان مثال بالای غار پر از آثار تاریخی است. این کار میراث فرهنگی ظلم بزرگی در حق غار هوتو بود.

غار کمربند و هوتو به عنوان نمادی از تاریخ کهن جهانی، در ابتدای جاده ورودی غربی شهر بهشهر واقع شده و با توجه به کاوشهای انجام شده در پنجاه سال پیش نیاز به کاوش و کارشناسی بیشتر و دقیق تر دارد.

طرح ایجاد نخستین غار موزه کشور در چند سال گذشته، توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اعلام شده بود که متأسفانه با توجه به ایجاد دفتری به نام پایگاه غارهای باستانی مازندران هیچ‌گونه اقدامی صورت نگرفته و حتی مورد حفاری‌های غیرمجاز نیز واقع شده است.

تنها باغ غیرکویری ایران جهانی شد

یکی از افتخارات مازندران در حوزه میراث فرهنگی شاید ثبت جهانی عباس آباد بهشهر باشد.

عباس آباد بهشهر از جمله مهم ترین و بزرگترین باغ های تاریخی کشور است که معمولا نمونه مطالعاتی باغ های ایرانی است.

این باغ در زمان شاه عباس صفوی در سال ۱۰۲۱ (ه. ق) ساخته شده و از آن به عنوان تفرجگاه شاهان عباسی استفاده می شده است، متأسفانه با توجه به ایجاد پایگاه پژوهشی و ضعف کاوش و کارشناسی در عباس آباد، تنها هزینه‌های گزاف و گزارشهای ناقصی ارایه شده و با اعلام هفت فصل کاوش، نتیجه مطلوبی به دست نیامده است.

این اثر با وجود اعتباری که از لحاظ تاریخی برای ایران درجهان بدست آورد اما حتی جشنی برای ثبت جهانی آن برگزار نشد و شاید به قول معاون میراث فرهنگی استان حق عباس آباد به آن اعطا نشد.

حال اینکه چطور در کوران بی پولی ها و کمبود اعتبارات این بنای بجا مانده از عهد صفوی زیر فشار بلایای طبیعی و تخریب های انسانی قدخم نکند به تدبیر مسئولان برمی گردد که حق عباس آباد را درست بجا آورند تا علاوه بر رشد گردشگری بخصوص گردشگران ارز آور در این میراث جهانی، این بنا برای سالها پابرجا بماند.

شهر تاریخی رازآلود که موزه ندارد

بهشهر به رغم وجود آثار تاریخی بسیار زیاد، از داشتن موزه ای برای نمایش آثار به جای مانده از این بناها محروم است.

در منازل مردم بهشهر، آثار و لوازم تاریخی وجود دارد که اگر اعتماد مردم بدرستی جلب شود، آن ها حاضر به ارائه این آثار به موزه هستند، به شرطی که اراده ای وجود داشته باشد و تصمیم گیرنده ای با درک صحیح شرایط بخواهد گردشگری را به محل اصلی درآمد مردم بهشهر تبدیل کند.

مهدی ایزدی، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی مازندران در خصوص نبود موزه در شهر تاریخی بهشهر، گفت: سازمان میراث فرهنگی با توجه به برنامه های چهارم و پنجم تعداد ۹موزه در مازندران راه اندازی کرده اما در مورد بهشهر، با توجه به جایگاه تاریخی آن، میراث فرهنگی درنظرد اشت تا باغ شاه را بعنوان موزه تغییرکاربری دهدو حتی طرح های داخلی آن برای تبدیل به موزه طراحی شده بود اما متاسفانه این ساختمان در اختیار ما قرار داده نشد.

وی افزود: هر زمان که شهرداری این مکان را در اختیار میراث فرهنگی قرار دهد، ما آمادگی کامل داریم با همکاری شهرداری بهشهر موزه را در این شهرستان تاریخی راه اندازی کنیم.

مکان های گردشگری عمومی در دست ملاکان دولتی

یکی از مشکلات مهم و حیرت انگیز در بهشهر قرار گرفتن مکانهای تاریخی در اختیار ارگان هایی غیر از میراث فرهنگی و گردشگری است، «باغشاه» در اختیار شهرداری، «صفی آباد» در مدیریت نیروی هوایی ارتش است، از ساختمان «چشمه عمارت» به طور مشترک توسط اداره آب و میراث فرهنگی استفاده می شود و درب «میانکاله» به روی گردشگران بسته است و فقط عده ای خاص می توانند از آن بهره مند شود.

به اظهار دوستداران میراث فرهنگی، اگر این بناها ملی و جزو میراث فرهنگی همه مردمان این مرز و بوم تلقی می شود چرا مالکان دولتی فرصت چرخیدن چرخهای گردشگری را در این مناطق نمی دهند و در کجای دنیای بزرگ گردشگری و توریسم، حصارها و فنس ها مانع ورود گردشگران می شود و چرا هیچ قدرت و اراده ای برای بازگرداندن بناهای تاریخی بهشهر از دست ارگان ها و نهادها به مردم وجود ندارد؟

اقامت بزرگترین مشکل گردشگری بهشهر

حیدری سرپرست میراث فرهنگی و گردشگری شهرموزه ای که حتی اداره میراث فرهنگی ندارد، بزرگترین معضل عدم جذب گردشگران را کمبود اقامتگاهها در بهشهر می داند.

وی اذعان داشت: یکی از مشکلات شهرستان در ناتوانی از جذب گردشگر، نداشتن زیرساخت های مناسب است که تامین و احداث آن فقط از طریق سرمایه های بخش خصوصی امکان پذیر است.

حیدری افزود: نداشتن مکان مناسب برای اقامت گردشگران در شب معضلی است که موجب می‌شود مدت زمان ماندگاری مسافران در بهشهر کاهش یافته و نتیجه آن از دست رفتن سودهای حاصله از حضور گردشگران و مسافران است.

در همین رابطه مهران حسنی، معاون گردشگری میراث فرهنگی استان مازندران از ایجاد کمپینگ ها و طرح خانه های مسافر برای ساماندهی اسکان مسافرین در این شهر خبر داد و ابراز داشت: هرچند کمبود امکانات اقامتی در بهشهر به ضعفی بزرگ برای حوزه گردشگری این شهر تبدیل شده است اما ما از امسال برای بهبود جذب گردشگران بخصوص در مناطقی که کمبود مناطق اقامتی در آن بالاست به ویژه در حوزه شرق استان طرح کمپ های ارازن قیمت و خانه های مسافر را در نظر داریم که نمونه آن به عنوان خانه مسافر در نوروز به اجرا درامد.

وی ضمن اشاره به هزار جریب به عنوان مکانی مستعد برای بوم گردی اظهار داشت:در طرح بوم گردی و خانه مسافر، میراث فرهنگی به سرمایه گذارانی که بخواهند در این بخش سرمایه گذاری کنند با همکاری صندوق مهررضا تسهیلاتی جهت مرمت و تجهیز این مکانها با سودی نازل اعطا می کند.

تله کابین در جستجوی پیمانکار جدید

با وجود گذشت ماه ها از کلنگ زنی پروژه تله کابین بهشهر هنوز خبری از شروع کار ساخت این پروژه عظیم به گوش نمی رسد، پروژه ای که اگر به سرانجامی می رسید می توانست گردشگری بهشهر را دچار تحولی عظیم کند.

حمید آزموده، شهردار بهشهر از مسکوت ماندن طرح تا پیداشدن پیمانکار جدید خبر داد و گفت: تله کابین بهشهر در انتهای سال ۱۳۹۲ با حضور پیمانکار، نمایندگان، فرماندار و منابع طبیعی و عوامل دخیل در امر گردشگری با استقبال پیمانکار کلنگ خورد.

وی افزود: زمانی که کلنگ پروژه زده شد ۱۸ماه برای بهره برداری از فاز اول تله کابین به پیمانکار فرصت داده شداما تا الان با وجود گذشت ماهها از آن ضرب الاجل ۱۸ماهه نه تنها کار استارت نخورد بلکه حتی دیگر پیمانکار برای عملیاتی شدن کارحضور پیدانکرد.

شهردار بهشهر از نداشتن مجوز مکان احداث تله کابین که متعلق به منابع طبیعی است اظهار بی اطلاعی و گفت: فاز یک عملیات مبدا آن متعلق و در حوزه شهرداری بوده و برای بقیه عملیات در حال رایزنی با منابع طبیعی بودیم، منابع طبیعی خواستار طرح کامل از سوی پیمانکار بود ولی پیمانکار حضور پیدانکرد تا طرحی ارائه دهد.

کشف ظرفیت هایی که مغفول مانده به عهده کیست؟

با وجود تمام این معضلات کشف استعدادها و ظرفیتهای اقلیمی در منطقه بهشهر برای استفاده شهروندان و گردشگران در برنامه‌های توسعه توریسم به عنوان یک صنعت و یک تولید اقتصادی بزرگ در این شهر ضرورتی انکارناپذیر و یکی از الزامهای برنامه‌های توسعه شهری است.

بر اساس اعلام مسئولان متخصص حوزه گردشگری، این صنعت با کمترین سرمایه بیشترین درآمد و اشتغال را نصیب کشور می کند زیرا همه چیز از جمله آثار و اماکن باستانی و تاریخی و طبیعی برای این کار در اغلب نقاط کشور وجود دارد.

در صنعت گردشگری به ازای ورود هر گردشگر به کشور دستکم پنج شغل ایجاد می شود و میزان اشتغال بخش گردشگری نیز ۱۱.۲ برابر سریع تر از سایر بخش ها است.

حالا اینکه چرا بهشهر با برخورداری از این همه اثر و بنای تاریخی باید دارای بیشترین آمار بیکاری در مازندران باشد و اینکه چرا با وجود پتانسیل های فراوان در بخش گردشگری با مشکلات عظیمی در این حوزه دست و پنجه نرم می کند و مورد بی مهری مسئولان قرار گرفته سوالی است که همواره بی پاسخ مانده است.(مهر)