زیبایی‌های ایران در قاب سریال‌های نمایشی

این روزها دو سریال در حال پخش از رسانه ملی است؛ «خاتون» از شبکه پنج و «شهر من شیراز» از شبکه دو. فارغ از کیفیت ساخت و محتوای این دو مجموعه و حتی نوع نقش‌آفرینی بازیگرانشان، آنچه متمایزشان کرده و به نوعی بهانه نوشتن این مقال و گفتار، تصویربرداری‌شان در شهرهای اصفهان و شیراز و طراحی، چیدمان و جای‌گذاری جاذبه‌های تاریخی و مذهبی این دو شهر در پس‌زمینه‌های تصویری سکانس‌هایشان است.

با این مهم، بیننده علاوه بر درگیر شدن با داستان یک مجموعه تلویزیونی و برقراری ارتباط با شخصیت‌های آن بر مبنای علاقه و سلیقه خود، به طور غیرمستقیم برخی اماکن تاریخی را نیز در پس‌زمینه نگاه خود می‌بیند و حداقل با جاذبه‌های بصری آنها آشنا می‌شود. صحبت از تاثیرگذاری تبلیغ و تشویق غیرمستقیم هم نسبت به نوع عریان و بی‌پرده آن نیز باز تکرار مکررات است و باید از آن عبور کرد. البته و صد البته برای اولین‌بار نیست که رسانه ملی در ساخت سریال‌های نمایشی‌اش سیاست معرفی و تبلیغ غیرمستقیم جاذبه‌های گردشگری، تاریخی، مذهبی و فرهنگی کشور را در دستور کار قرار داده است؛ مثال و سندش هم سریال «در مسیر زاینده‌رود» که داستان یک جوان فوتبالیست را در اصفهان روایت می‌کرد و مجموعه «همه خانواده من» که براساس کنش و واکنش‌های چند خانواده در شهر کاشان شکل گرفته بود. باز هم هست؛ سریال «هتل پیاده‌رو» و حتی این آخری، «میکائیل».

استفاده از جذابیت‌های تاریخی و مذهبی برای کارگردانان و مجموعه‌سازان نیز انتفاع دارد؛ از این بابت که با کمترین هزینه، زیباترین و گیراترین دکورها را در اثر خود خواهند داشت که برای بیننده هم چشم‌نواز است و خواستنی و در نتیجه بر کیفیت و غنای کارشان می‌افزاید. ایران جاذبه‌های بی‌پایانی دارد که معرفی‌شان در مجموعه‌های نمایشی یک بازی برد ـ برد است، هم برای سازندگان آثار تلویزیونی و هم برای میراث فرهنگی کشورمان که همچنان مظلوم است و مهجور...

محسن محمدی / گروه رادیو و تلویزیون جام جم