خراسان جنوبی به دلیل داشتن آب و هوای مناسب برای کشت پنبه تا چند سال پیش رتبه دوم کشور در تولید پنبه را داشت اما این روزها به دلیل برخی نامهربانی ها و کاهش قیمت آن به علت واردات بی رویه حتی در فصل برداشت محصول، طلای سفید ایران در روزهای سیاه به سر می برد.
در شرایطی که تورم در کشور بالا بوده و قیمت محصولات روز به روز گرانتر می شود، قیمت طلای سفید روند نزولی در پیش گرفته و ورشکستگی بسیاری از صنایع تبدیلی وابسته به آن سبب شده که دیگر کشاورزان و ۲۲ هزار بهره بردار این محصول در خراسان جنوبی رغبتی برای کاشت پنبه نداشته باشند.
این موضوع سبب شده که سطح زیر کشت پنبه در استان از ۱۱ هزار و ۲۰۵ هکتار در سال گذشته به ۱۰ هزار و ۶۵۰ هکتار کاهش یابد و با کاهش میزان برداشت پنبه به ۲۳ هزار و ۱۲۱ تن در سال جاری، رتبه خراسان جنوبی در تولید پنبه از رتبه دوم و سوم در سال های گذشته به رتبه پنجم کشور نزول پیدا کند.
از طرفی واردات بی رویه روغن های مایع سبب شده که کارخانه های روغن کشی پنبه در استان تعطیل شده و کارگران شاغل در این کارخانه ها به جمعیت بیکار استان اضافه شوند.
روزگار سیاه پنبه کاری در خراسان جنوبی بسیاری از متولیان، دست اندرکاران و تولیدکنندگان صنعت پنبه و صنایع وابسته را نگران کرده است و بیم آن است که با تداوم سیاست های نسنجیده و عملی نشدن وعده های مسئولان در حمایت از کشاورزان سبب وداع بسیاری از پنبه کاران شود و کشاورزان به کشت محصولات دیگر روی آورند.
بی توجهی متولیان و واردات بی رویه پنبه
چندی پیش بود که مدیرکل صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی در کارگروه امور اقتصادی استان از ورود پنبه چینی به کشور ابراز نگرانی کرده و گفت: ورود پنبه چینی به استان، عرصه را برای فعالیت واحدهای تولیدی ما تنگ کرده و باید از ورود آن به استان جلوگیری شود.
سید نعمت الله حقیقی با اشاره به اینکه بیش از دو سال است این واحدهای تولیدی استان در حالت نیمه تعطیلی قرار دارند، افزود: بخشی از این مشکل به سیستم ناکارآمد حسابداری این واحدهای تولیدی بر میگردد.
وی با بیان برخی مشکلات پنیه کاران استان، گفت: خراسان جنوبی یکی از ظرفیتهای خوب تولید پنبه مرغوب در کشور است اما متاسفانه واردات بیرویه پنیه چینی و روغن پنبه دانه باعث شده تا پنبه کاران استان به سمت ورشکستگی بروند.
کاهش قیمت پنبه، کشاورزان را بی رغبت کرده است
علی کیانی، مدیر یک کارخانه روغن کشی گفت: یکی از مشکلات اصلی کارخانه های پنبه پاک کنی واردات بی رویه پنبه و نخ است.
وی افزود: این محصولات با قیمت پایین تر وارد کشور شده و این در حالی است که قیمت تمام شده پنبه در داخل استان بالاتر بوده و این موضوع سبب ورشکستگی بسیاری از کارخانه ها شده است.
کیانی با بیان اینکه کاهش قیمت پنبه، کشاورزان را بی رغبت و تولید پنبه در استان را به نصف کاهش داده است، افزود: در حال حاضر قسمت پنبه پاک کنی کارخانه من با حدود یک سوم ظرفیت کار می کند و قسمت روغن کشی نیز با داشتن ۲۰ کارگر به طور کامل تعطیل شده است.
وی گفت: بیش از ۷۰ درصد مردم شهرستان بشرویه مشغول به کشاورزی هستند و اکثرا در کشت پنبه فعالیت می کنند.
کیانی با بیان اینکه ۲۰ درصد اشتغال مرتبط با صنایع نساجی است اظهارداشت: با این وجود پنبه کاران در کشور بسیار مظلوم واقع شده اند و به دلیل واردات بی رویه محلوج از ترکمنستان، پاکستان و... بسیاری از کارخانه ها غیر فعال شده است.
کارخانه های پنبه کشور به زیستگاه پرندگان تبدیل شده است
کیانی اظهار داشت: متاسفانه شعار اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید گفته می شود اما این امر در بحث پنبه محقق نمی گردد.
وی با بیان اینکه کارخانجات پنبه استان به زیستگاه پرندگان تبدیل شده است، گفت: در کل کشور ۵۰ هزار تن محلوج پنبه باقی مانده و به طور کلی در سراسر کشور ۵ استان از جمله استان های خراسان رضوی، شمالی، جنوبی، استان فارس و سمنان و بعضا در شمال هم کشت پنبه انجام می شود لذا دولت باید از این استان ها حمایت کند.
کیانی با انتقاد از واردات بی رویه روغن به کشور، گفت: واردات بی رویه روغن های مایع سبب شده که بیشتر کارخانه های روغن کشی پنبه در خراسان تعطیل شوند.
وی افزود: از حدود ۳۰ کارخانه روغن کشی در خراسان جنوبی، رضوی و شمالی تقریبا تمامی آن ها به حالت تعطیل درآمده و در خراسان جنوبی نیز تمامی کارخانه های روغن کشی پنبه تعطیل شده اند.
این فرد کارخانه دار با گلایه از اینکه مسئولان هیچ نوع حمایتی از تولید کنندگان و کارخانه های فعال در این بخش نکرده اند، اظهار داشت: تسهیلات با نرخ سود بالا گره ای از کار تولیدکنندگان باز نمی کند و باید این تسهیلات با نرخ های کمتری در اختیار تولید کنندگان قرار گیرد.
کیانی افزود: دولت باید زمانی اجازه ورود محصولی به داخل کشور را بدهد که آن محصول در کشور نباشد اما زمانی که این محصول با کیفیت بهتر در خود کشور تولید می شود چرا باید اجازه واردات بی رویه آن را داد؟!
وی متذکر شد: همچنین دولت می تواند تعرفه های روغن های وارداتی را بالا برده و از این طریق از تولید کنندگان حمایت کند.
تنزل جایگاه پنبه خراسان جنوبی از سوم به پنجم کشوری
مدیرسازمان تعاون روستایی خراسان جنوبی واردات بی رویه پنبه و محلوج را یکی از دلایل اصلی کاهش قیمت پنبه عنوان کرد و گفت: واردات پنبه با قیمت پایین از خارج از کشور سبب شده تا قیمت پنبه در داخل کاهش پیدا کرده و کشاورزان را با مشکل مواجه کند.
محسن اسفندیاری با اشاره به اینکه ورود پارچه های ترکی و استقبال از آن، کارخانه های نساجی را با مشکل مواجه کرده است، افزود: در حال حاضر بیشتر کارخانه های نساجی با نصف ظرفیت کار می کنند و همین امر سبب شده که این کارخانه ها از پنبه با قیمت پایین وارداتی بیشتر استقبال کنند.
وی گفت: به علاوه بسیاری از کارخانه های پنبه پاک کنی از سال های گذشته پنبه و محلوج در انبار موجود دارند و همه این عوامل سبب کاهش قیمت پنبه و در نتیجه عدم رغبت کشاورزان برای کاشت پنبه شده است.
مدیر سازمان تعاون روستایی خراسان جنوبی افزود: متاسفانه در چند ساله گذشته رتبه خراسان جنوبی در زمینه تولید پنبه از سوم به پنجم کاهش یافته که مهمترین علت آن وجود تنش هایی در تولید و فرآوری این محصول بوده است.
دولت برای حمایت از کارخانجات روغن کشی در تعرفه وارداتی روغن تجدید نظر کند
اسفندیاری با بیان اینکه هم اکنون تمامی کارخانه های روغن کشی خراسان جنوبی تعطیل شده اظهار داشت: علت تعطیلی این کارخانه ها واردات بی رویه روغن با قیمت ارزان تر است.
وی با تأکید بر اینکه روغن های پنبه تولید شده در خراسان جنوبی دارای بالاترین کیفیت در سطح کشور هستند، گفت: مسئولان باید برای راه اندازی مجدد کارخانه تلاش گسترده ای انجام دهند.
مدیر سازمان تعاون روستایی خراسان جنوبی با بیان اینکه دولت باید برای رونق مجدد این کارخانه یارانه و یا تسهیلاتی با نرخ پایین پرداخت کند، افزود: دولت برای حمایت از کارخانجات روغن کشی باید در ارائه تعرفه وارداتی روغن تجدید نظر کرده یا به تولید روغن داخل یارانه اختصاص داده شود تا مشکلات آنها بر طرف شود.(مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد