«فوتوفوبی» یا قرمزی چشم چیست؟

آیا با این بیماری آشنایید؟ می‌دانید چرا و چگونه ایجاد می‌شود و چه راهکارهای درمانی دارد؟

به گفته متخصصان، حساسیت به نور در بیشتر موارد موضوع چندان مهمی ‌نیست چون عوامل مختلفی مثل سرماخوردگی، آلرژی و سینوزیت، مصرف برخی داروها مثل آنتی‌بیوتیک، ورود گرد و غبار به داخل چشم‌ها و به دنبال آن تحریک اعصاب چشمی ‌باعث ارسال پیام چشم درد به مغز شده و حساسیت چشم‌ها به نور را به دنبال دارد. در همه این موارد با رفع مشکل ایجاد شده، حساسیت هم درمان خواهد شد.

دکتر محمدحسین افتخاری، متخصص چشم در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: گاهی عفونت چشم‌ها باعث فوتوفوبی است و چشمان فرد بیش از حد معمول در فضای باز به نور حساسیت نشان می‌دهد. در این شرایط موقع راه‌رفتن فرد مجبور است چشمانش را ببندد یا به زور آنها را باز نگه ‌دارد و مدام دچار اشک‌ریزش و قرمزی چشم و سردرد می‌شود. به عنوان مثال استفاده از محصولات آرایشی غیراستاندارد و آلوده یکی از مهم‌ترین عوامل عفونت چشم‌هاست که علاوه بر حساسیت شدید به نور، چشم‌ها قرمز، دردناک و متورم می‌شوند و گاهی تورم پلک به قدری شدید است که مانع از باز شدن چشم‌ها خواهد شد. در چنین شرایطی با مصرف دارو اوضاع بیمار به مرور زمان بهتر می‌شود، اما حساسیت به نور تا مدتی ادامه دارد و فرد علاوه بر مصرف قطره‌های تجویزی باید از عینک‌های آفتابی پولاریزه و تیره استفاده کند؛ حتی در محیط خانه و هنگام شب که هوا تاریک است چون کوچک‌ترین نوری آزاردهنده است. بد نیست بدانید شیشه‌های آینه‌ای این عینک‌ها نور بیشتری را منعکس کرده و از چشم‌ها محافظت می‌کنند. البته بقیه این عینک را مثل آینه می‌بینند.

خطر در کمین چشم روشن‌ها

به گفته دکتر افتخاری، رنگ چشم افراد هم در حساسیت چشم‌ها به نور موثر است. افرادی که چشم‌های روشن‌تری دارند در مقایسه با افرادی که چشم‌های تیره‌تری دارند، دچار سطوح مختلفی از حساسیت به نور می‌شوند. در واقع وجود رنگدانه کمتر در چشم‌های روشن باعث ابتلای بیشتر به حساسیت نوری و وجود رنگدانه بیشتر در چشم‌های تیره باعث حفاظت از چشم‌ها در مقابل نور زننده مثل نور درخشان خورشید می‌شود. با این حساب در ساختمان طبیعی چشم کودکانی که به اصطلاح بور هستند و رنگ چشمانشان آبی و سبز و... است، حساسیت به نور، ذاتی و طبیعی تلقی شده و نشانه بیماری خاصی نیست.

مشکلات مادرزادی و حساسیت به نور

دکتر افتخاری با بیان این‌که حساسیت به نور صبحگاهی هنگام بیدار شدن از خواب طبیعی و گذراست، اضافه می‌کند: در بیشتر کودکان سه تا پنج سال این حساسیت به نور وجود دارد، اما با ادامه این روند در سنین بالاتر کودک باید از نظر آناتومی‌ چشم مورد بررسی قرار بگیرد. به عنوان مثال آب‌مروارید یا بیماری قرنیه مادرزادی و البته ابتلا به آلرژی فصلی جزو مواردی هستند که باعث حساسیت چشم به نور می‌‌شوند. اگر هم کودک دچار بیماری چشمی ‌خاصی نبوده و رنگ چشم هم روشن نباشد باید به دنبال دلیل موجه دیگری بگردیم که باعث فوتوفوبی شده است. بازی‌های رایانه‌ای‌، پلی‌استیشن، گوشی موبایل، تبلت، دی‌وی‌دی‌های کارتونی و... که این روزها بسیاری از والدین برای ساکت ماندن بچه‌ها در اختیارشان قرار می‌دهند، می‌توانند باعث حساسیت چشم‌ها به نور ‌شوند و به چشم‌های کودک هم آسیب برسانند.

عوارض پیری

گاهی عدم تحمل نور و حساسیت به آن از عوارض پیری به حساب می‌آید. در افراد بالای 40 سال ناراحت شدن چشم در اثر بازتاب نور مثلا از روی شیشه یا آب دریا یا برف موضوع تقریبا شایعی است که به دنبال پیر شدن عدسی چشم و ضخیم‌تر یا کدرتر شدن آن اتفاق می‌افتد. علت دیگر فوتوفوبی که بین سالمندان شایع‌تر است، تخریب سلول‌های حساس به نور است که در حالت عادی مانع از حساسیت چشم‌ها در مقابل نور خورشید می‌شوند. همچنین حساسیت به نور می‌تواند یکی از علائم اولیه آب سیاه چشم باشد که با علائم دیگری مثل اختلال دید و درد همراه است.

آشنایی با راهکارهای درمانی فوتوفوبی

اگر از حساسیت چشم‌هایتان به نور رنج می‌برید باید در اولین فرصت ممکن به متخصص مراجعه کنید چون این احتمال وجود دارد که این علامت یک بیماری چشمی باشد. پیش از هر اقدام درمانی، پزشک چشم‌ها را مورد معاینه و بررسی آناتومیک قرار می‌دهد تا مشخص شود مشکل ایجاد شده به دلیل عفونت یا مشکلات قرنیه است یا این‌که به‌ دلیل روشن بودن چشم فرد یا کار کردن با منابع پرنور مثل کامپیوتر و تبلت یا حتی تماشای بیش از حد تلویزیون ایجاد شده است. با توجه به نتایج معاینه و تشخیص مشکل، پزشک درمان‌های لازم را تجویز می‌کند.

اگر دلیل حساسیت، کار زیاد با منابع نوری باشد به بیمار توصیه می‌شود استفاده از وسایل الکترونیکی را بشدت محدود کند، اگر حساسیت به ‌دلیل روشنی چشم باشد فرد باید هنگام خروج از محیط خانه در هر شرایط آب و هوایی (ابری و بارانی) از عینک آفتابی مناسب و کلاه لبه‌دار استفاده کند. در مواردی هم که ساختمان چشم دچار آسیب، عفونت و... باشد، دارو تجویز می‌شود. در این بین فراموش نکنید ممکن است مصرف یک داروی خاص مثلا داروی کنترل فشار خون باعث ابتلا به فوتوفوبی شده باشد. بنابراین چشم‌پزشک را از داروهای مصرفی‌تان آگاه کنید تا در صورت لزوم شما را به پزشک معالج‌تان ارجاع دهد و داروی دیگری برایتان جایگزین شود.(پریسا اصولی/ جام جم)