غول کنکور، کتاب‌های کمک ‌آموزشی را می‌بلعد

در این مراسم که عصر سه‌شنبه در سالن حجاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد، علی اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش در پیامی به جشنواره نکاتی را در زمینه کتاب‌های کمک آموزشی مطرح کرد. فانی در پیامش آورده که آموزش و پرورش باید تلاش کند در رابطه با توسعه مشارکت و استفاده از توان همه ناشران دولتی و غیردولتی و امکاناتی که در جامعه است، بهره‌مند شود.

انتقاد از وضع بد کتاب در کشور

مهم‌ترین و جنجالی‌ترین صحبت‌ها را در این مراسم حمیدرضا کفاش، معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش انجام داد؛ صحبت‌هایی که شنیدنش از زبان یک مسئول می‌تواند نگران‌کننده باشد. او با بیان این‌که حال کتاب و کتابخوانی بدون تعارف خوب نیست، افزود: کتابخوانان، روزنامه‌خوان شده‌اند و نُرم کتاب به نسبت دانش‌آموز عدد ۷ است و این به نسبت نُرم جهانی زیر ۵۰ درصد است. خرید کتاب در سبد خانواده‌ها نیست و کتابدار در مدارس کشور حذف شده و بیش از نیمی از مدارس کشور هنوز بدون کتابخانه است و زنگ رسمی کتاب و کتابخوانی را هنوز سامان نداده‌ایم. رسانه‌های جمعی به طور مستمر مبلغ کتاب نیستند و از مؤلف و نویسنده در رده چندم ورزشی‌ها نیز تجلیل نمی‌شود و انبوه نشر کتاب مربوط به حوزه‌های غیرمؤثر است.

کفاش با اشاره به وضع بد کتابفروشان گفت: ناشران کتاب، ثبات شغلی ندارند و کتابفروشان چندشغله هستند و غول کنکور چون چراغ جادویی، در حال بلعیدن کتاب‌های کمک‌آموزشی است و توسعه فضای مجازی مطالعه را ضعیف کرده‌ است و به نظر می‌رسد در کنار حرکت این جشنواره نیاز به یک نهضت کتابخوانی داریم.

او خاطرنشان کرد: آسیب‌ها را شناسایی کرده‌ایم و باید با همت اندیشمندان کارهای بزرگی در این عرصه آغاز کنیم، به امید آن روز که نشر کتاب در کشور از نشر مواد غذایی متعدد برای دانش‌آموزان بیشتر باشد.

راه‌اندازی جایزه‌ای شبیه کتاب سال

اما سخنران دیگر این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین محی‌الدین بهرام محمدیان، دیگر معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی بود. او با اشاره به اهمیت معرفی کتاب‌های برگزیده افزود: ۱۱ گروه یادگیری، پیش‌دبستانی و رمان، در این جشنواره مورد توجه واقع شده و پیشنهاد شخص من این است که حوزه داوری فرهنگی را هم توسعه دهیم یعنی فقط به بخش آموزشی نگاه نکنیم و بخش فرهنگی را نیز به‌طور جامع ببینیم. پس جا دارد این جشنواره همچون جشنواره کتاب سال، همه دانش‌آموزان، از پیش دبستان تا پایان دوره متوسطه را تحت پوشش قرار دهد و این جشنواره، جشنواره تربیتی، فرهنگی و آموزشی جمهوری اسلامی باشد. امیدوارم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، کمیسیون فرهنگی و آموزش مجلس شورای اسلامی، فرهنگستان علوم و زبان و ادبیات فارسی مشارکت کنند و با اختصاص جایزه‌ای درخور به این جشنواره، فرصت و بستر مناسب برای اعتلای خواندن و تولید کتاب، فکر و اندیشه را فراهم کنند.

رشد آمار کتاب‌های مناسب

محمد ناصری دبیر یازدهمین جشنواره کتاب‌های آموزشی و تربیتی رشد در مراسم پایانی جشنواره رشد آمارهایی ارائه داد. آمارهایی که حکایت از این دارد در این جشنواره آمار کتاب‌های مناسب به 5/58 درصد رسیده، درحالی که در اولین جشنواره این میزان ۱۸ درصد بود.

ناصری اشاره‌ای هم به حضور 1537 عنوان کتاب در جشنواره یازدهم داشت که طی آن ۲۸۵ کتاب برای کسب مقام برگزیده رقابت کردند و در آن ۴۲۲ ناشر سهیم بودند و ۱۰۲ داور در ۳۲ گروه داوری آثار را بررسی کردند.

در پایان مراسم از مؤلفان برگزیده و انتشارات برتر شامل انتشارات قدیانی، کانون اندیشه جوان، کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان، انتشارات فنی ایران و مؤسسه فرهنگی برهان (مدرسه) با اهدای لوح تقدیر، تجلیل شد.

سجاد روشنی / گروه فرهنگ و هنر