از حدود دو هفته پیش، دستگیری این خلبان بیست و شش ساله به بحث اصلی مکالمات در مکانهای عمومی، خانهها و محل کار تبدیل شده است. با عمیقتر شدن این بحران، انتقاد مخالفان جنگ بیشتر شده و این سوال را مطرح میکنند که آیا اردن باید از جنگ علیه داعش کنار بکشد؟
احمد الصعوب سی و پنج ساله در این مورد میگوید: وقتی داعش به ما حمله نکرده است، چه نیازی به دخالت ما در این نبرد است؟ اما افرادی همچون محمد هستند که عقیده دارند جنگ علیه داعش مانع از رسیدن این گروه تروریستی به اردن در آینده میشود.
مقامات اردنی اینگونه توجیه میکنند که این جنگ در واقع اقدامی پیشگیرانه برای حفاظت از کشور در مقابل این گروه تروریستی است و از سوی دیگر برای دفاع از چهره صلح آمیز اسلام و مبارزه با افراطیگری در منطقه احساس مسئولیت میکنند.
در اواخر ماه سپتامبر بود که مقامات این کشور اعلام کردند جنگندههای اردن در ائتلاف بینالمللی علیه داعش شرکت میکنند. این در حالی بود که دو هفته پیش عبدالله النسور، نخستوزیر اردن علنا گفته بود نیروهای کشورش بخشی از هر ائتلافی برای مبارزه علیه داعش نخواهد بود. پس از آنکه الکساسبه به اسارت در آمد این موضوع باعث شد حمایت همه جانبهای از این خلبان و خانوادهاش به عمل آید، اما فرصتی تازه به منتقدان جنگ داد که میترسند این موضوع جان جوانان بیشتری از اردن را بگیرد.
عصاف شاوباکی، یکی از هشت نماینده پارلمان اردن که در نامهای به دولت خواستار خروج از این ائتلاف شد، اظهار کرد: فرستادن سربازان و جوانان ما به کیلومترها دورتر برای مبارزه علیه داعش، در واقع بازی در زمین آمریکاست.
شاوباکی و گروهی از مردم اردن بر این باورند که این جنگ تنها تامینکننده منافع نیروهای خارجی در منطقه است. احمد الصعوب در این زمینه گفت: این تصور در اردن وجود دارد که تصمیمات مهم مربوط به این کشور نه توسط خودمان، بلکه به وسیله شرکایمان به ما تحمیل میشود.
روز جمعه گروهی از جوانان این کشور با تجمع در شهر شمالی جراش نسبت به این وضع اعتراض کردند. آنها گفتند در حالی که دشمن اصلی ما (اسرائیل) تنها چند متر با ما فاصله دارد، ما در حال استفاده از سلاحهایمان در کشورهای عرب همسایه هستیم.
در این میان، جبهه عمل اسلامی و ائتلاف چپگرایان اردن طی بیانیهای ضمن درخواست از دولت برای بازنگری در سیاستهایش، اعلام کردند همزمان با نبرد علیه تروریسم به فکر اصلاحات اقتصادی و اجتماعی نیز باشد. اما در کشوری همچون اردن که ارتش آن حدود 150 هزار نفر عضو دارد، هر خانوادهای به نحوی با ارتش و نیروهای نظامی ارتباط دارد. از سوی دیگر انتقاد از ارتش یک خط قرمز در رسانههای اردن محسوب میشود.
در این میان، خانواده الکساسبه طی بیانیهای از داعش خواست رفتار مناسبی با فرزندشان داشته باشد. قبیله الکساسبه که از پاسخ مناسب دولت در این زمینه ناامید شده، روز جمعه تظاهراتی اعتراضی در محل سکونتشان در استان جنوبی کراک برگزار کردند.
جواد الکساسبه، برادر این خلبان گفت: ما میدانیم که پادشاه شخصا نگران این موضوع است اما دولت کمترین کاری برای حمایت از این خانواده انجام نداده است. در این میان، مقامات اردنی گفتهاند تا زمان آزادی این خلبان هیچ اظهارنظری نمیکنند.
یکی از اعضای ارشد دولت که نخواست نامش فاش شود در این زمینه گفت: اولویت اصلی ما سلامت اوست و ما در زمان مناسب اطلاعات درست را در اختیار عموم مردم قرار میدهیم.
یک روز پس از به اسارت در آمدن الکساسبه، نخست وزیر اعلام کرد مذاکرات بینالمللی را برای آزادی این خلبان آغاز کرده است؛ البته او مشخص نکرد با چه گروهی این مذاکرات را انجام میدهد.
یک منبع دولتی به الجزیره گفت که اردنیها مذاکراتی با قطر و ترکیه در این زمینه داشتهاند. محمد شلبی، روحانی سلفی اردن که با نام ابو سیاف شناخته میشود، اعلام کرد داعش در قبال آزادی الکساسبه، خواستار رهایی تعدادی از تروریستهای زندانی در اردن شده است.
وی با انتشار بیانیهای در یکی از رسانههای محلی به نام زندانیانی اشاره کرد که به دلایل تروریستی در زندانهای اردن هستند: سجیدا الریشاوی (عامل بمبگذاری در سه هتل در سال 2005 در امان که مرگ 60 نفر را رقم زد) و زیاد الکربولی (عامل مرگ چهار نفر در نتیجه حمله به یک کامیون).
همزمان با افزایش انتقادها در داخل، تحلیلگران میگویند مقامات این کشور به دنبال این هستند که از وقوع بدترین سناریوی ممکن جلوگیری کنند. حسن ابو حنیه، تحلیلگر سیاسی در این زمینه گفت: هزینه این اتفاق بسیار بالاست؛ اگر الکساسبه همچون دیگر گروگانها کشته شود، دولت اردن اعتماد مردم را از دست خواهد داد.
تاکنون دو عملیات نجات از سوی نیروهای ائتلاف برای آزادی الکساسبه صورت گرفته که ناموفق بوده است. الکساسبه هفته گذشته در مصاحبه با نشریه تخصصی داعش گفت میداند که بزودی کشته خواهد شد.
الجزیره انگلیسی / مترجم: حسین خلیلی
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
رییس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در گفتگو با جام جم آنلاین:
گفتوگوی «جامجم» با سیده عذرا موسوی، نویسنده کتاب «فصل توتهای سفید»
یک نماینده مجلس:
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جامجم»: