بانک مرکزی: سفته‌بازان در کمین بازار ارز هستند

به گزارش جام‌جم، دیروز سایت رسمی بانک مرکزی، ارزیابی نسبتا مفصل این بانک از شرایط کنونی بازار ارز و روند تحولات آن در هفته‌های اخیر و علل گرانی ارز را منتشر کرد.

براساس این ارزیابی، گناه گرانی ارز علاوه بر روند تحولات طبیعی اقتصاد ایران بخصوص تمدید مذاکرات هسته‌ای بر گردن دلالان و سفته بازان این بازار گذارده شده است.در همین حال دیروز سخنگوی دولت نیز در اظهارات جداگانه‌ای به قیمت ارز در بازار آزاد تاخته و خواستار کاهش آن شده ‌است.

بانک مرکزی در اطلاعیه ارزی‌اش آورده است: بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که نوسان‌های لحظه‌ای و غیربنیادین نرخ ارز، بستر مناسبی برای شکل‌گیری حملات سفته‌بازانه و خرید و فروش‌های گروهی در بازار می‌شود و علاوه بر ایجاد تعلل و سکون در سرمایه‌گذاری و تولید، آثار بازتوزیعی درآمدی وسیعی نیز بر جا می‌گذارد. اتفاقا در این زمینه، جهت نوسان نرخ ارز، تاثیر خاصی بر انتقال درآمد یا ثروت ندارد.

این گزارش افزود: پس از گسترش دامنه تحریم‌های اقتصادی به حوزه نقل ‌و انتقالات ارزی و به موازات کاهش فروش نفت ایران، نرخ ارز در بازار غیررسمی در برخی مقاطع،‌ بیش از آن‌که متاثر از عوامل بنیادین اقتصادی و روند بلندمدت خود باشد،‌ تحت تاثیر اخبار و هیجانات زودگذر درباره تعاملات بین‌المللی کشور نوسان کرده است. این خصوصیت سبب تلاطم‌پذیری قابل توجه بازار ارز شده و به صورت عامل جذب‌کننده رفتارهای گروهی و سوداگرانه به سوی بازار ارز عمل کرده است.

براین اساس، به تبع آن، تلاطم‌های بازار ارز آثار تخریبی محسوسی بر سطح قیمت‌ها و عملکرد دیگر متغیرهای اقتصادی داشته است. این در حالی است که بانک مرکزی به عنوان متولی حفظ ارزش پول ملی و نهاد سیاستگذار ارزی، اهتمام بسیار جدی نسبت به کاهش‌ تلاطم‌های بازار ارز و حفظ نوسانات آن در محدوده قابل قبولی، حول روند نرخ ارز مورد حمایت متغیرهای بنیادین دارد.بانک مرکزی تصریح کرد: ارزیابی‌های میدانی نشان داد تعدادی از سفته‌بازان با سوء‌استفاده از تحولات جاری اقتصاد و از طریق ایجاد نوسان‌های غیرواقعی، درصدد بهره‌برداری از فرصت‌‌های پیش‌ آمده برای کسب انتفاع شخصی از محل ایجاد تلاطم و نوسان بیش از حد (و کاهشی) نرخ ارز هستند. این امر قابل درک است که جامعه پس از تجربه‌های سال‌های جهش و بی‌ثباتی در بازار در سال‌های 1390 تا به ابتدای سال 1393، به کاهش نرخ ارز به عنوان پدیده مطلوب و خوشحال‌کننده می‌نگرد. قطعا اگر این تحول براساس روند متغیرهای بنیادین اقتصاد می‌بود، مطلوب بود، لیکن وقتی تحول جدی در روند متغیرهای بنیادین رخ نداده است، وظیفه بانک مرکزی حکم می‌کرد که به جای شعف از کاهش کوتاه‌مدت نرخ، در پی اقدام صحیح و اصولی که همان حفظ ثبات بازار است، اقدام کند. نگاهی به تحولات بازار و برگشت نرخ به مسیر مشخص خود نیز کاملا این امر را تائید می‌کند.

تاثیر مذاکرات هسته‌ای

بانک مرکزی با تحلیل تاثیر دور اخیر مذاکرات هسته‌ای بر قیمت ارز اعلام کرد: مذاکرات هسته‌ای اوایل آذر 1393 و نتایج آن بر تحولات هفته‌های قبل و بعد بازار ارز، تاثیرات قابل‌توجهی برجا گذاشت. انتظارات خوشبینانه موجب شد برخی از فعالان اقتصادی برنامه‌های خرید و فروش ارز را به امید حل ‌و فصل کامل پرونده هسته‌ای کشور در سوم آذر، به بعد از پایان مذاکرات موکول کنند.عدم تحقق این پیش‌بینی از یک‌سو و کم‌عمق بودن بازار ارز و کشش پایین عرضه از سوی دیگر، سبب شد نرخ ارز در واکنش به بروز یک هیجان و انتظار روبه بالا، در کنار ورود یکباره حجم قابل‌توجهی از تقاضا در دوره‌ای کوتاه در پی خیل عظیم زائران اربعین حسینی واکنش نشان دهد؛ در نتیجه نرخ ارز از مقطع مذکور روند افزایشی به خود گرفت.

این تحلیل افزود: متوسط نرخ اسمی برابری دلار در بازار غیررسمی در یکساله منتهی به بیستم آذر 1393 به 31 هزار و 494 ریال رسید که در مقایسه با رقم مشابه در یکساله منتهی به بیستم آذر 1392 (یعنی 33 هزار و 154 ریال) 5 درصد کاهش نشان می‌دهد. اهتمام بانک مرکزی به مهار نوسانات و تلاطم‌های ارزی نیز سبب کاهش معنی‌دار ریسک نرخ ارز برای فعالان اقتصادی و خروج بخش عمده تقاضای سفته‌بازی از این بازار شد.این دستاورد، نقش مهمی را در کاهش بی‌اعتمادی در فضای اقتصاد، پیش‌بینی‌پذیر شدن برنامه‌های درآمدی و هزینه‌ای بنگاه‌ها و در نتیجه، بهبود فضای کسب و کار و سرمایه‌گذاری ایفا کرده است.

نوبخت: نرخ برابری ریال و دلار قابل‌تحمل نیست

در اظهارنظر دیگری درباره نرخ ارز، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور گفت: قدرت ریال با مدیریت ارز شناور در برابر دیگر ارزها باید افزایش یابد.

به گزارش واحد مرکزی خبر، محمدباقر نوبخت در جمع دانشجویان و استادان پردیس بین‌الملل کیش دانشگاه تهران افزود: ما نمی‌توانیم نرخ برابری ریال و دلار را بیش از این تحمل کنیم، از نظر ما همین رقم موجود در بازار آزاد غیرمعتبر است و باید با مدیریت ارز شناور این رقم را کاهش دهیم.

وی افزود: ما با تحریمی مواجه هستیم که توان سرمایه‌گذاری ما را محدود کرده است، کشور ما در حالی می‌تواند چهار میلیون بشکه نفت را در روز تولید کند که فقط یک میلیون بشکه آن صادراتی خواهد بود.وی اظهار کرد: با وجود کاهش درآمدهای نفتی، اقتصاد کشور پس از دو سال رشد منفی، از منفی 8/6 درصد به مثبت 9/1 درصد رسیده است.

نوبخت تصریح کرد: در صادرات نفت، تحریم‌ها موجب کاهش یک میلیون بشکه‌ای نفت خام برای کشور شد. در بخش قیمت نیز سال گذشته قیمت نفت 108 دلار در هر بشکه بود و امروز قیمت نفت حدود نصف شده است.