آیتالله سید احمد خاتمی در خطبههای نمازجمعه تهران یکی از موضوعات مهم در سبک زندگی را قهر نبودن دانست و گفت: طبق فرمایش پیامبر اکرم (ص) یکی از مهمترین اعمال، اصلاح ذاتالبین و آشتی دادن بین مردم است.
وی ادامه داد: پیامبر میفرمایند اصلاح ذاتالبین ثوابش از روزه، نماز و صدقه هم بیشتر است البته معنایش این نیست که نماز نخوانده و یا روزه گرفته نشود.
امام جمعه موقت تهران به ابعاد مختلف آشتی پرداخت و گفت: آشتی دادن بین اقوام، بین همسایهها و بین زوجین ابعاد مختلف آشتی است البته میتوان در این زمینه هم گاهی دروغ گفت و به جای آنکه گفته شود فلانی بد و بیراه به تو گفته، بگویند که ذکر خیرت را همواره مطرح میکرد.
خاتمی یکی دیگر از ابعاد مهم آشتی را، آشتی میان اختلاف سلیقههای سیاسی دانست و گفت: این بُعد از آشتی که ضرورت جامعه محسوب میشود به دو گونه است و دو نوع اختلاف سلیقه سیاسی وجود دارد.
وی ادامه داد: یک گونه از اختلاف سلیقه سیاسی آنهایی هستند که داخل نظام میباشند یعنی ولایت، اصول نظام و حفظ نظام را قبول دارند؛ یک نوع دیگر اختلاف سلیقه هم با آنهایی است که در خارج مرزها هستند که البته باید با بیگانگان مرز داشت و این نوع آشتی مربوط به آنها نمیشود.
خطیب موقت نماز جمعه تهران تصریح کرد: اما کسانی که داخل نظام هستند و در کلیاتی با هم شریکاند باید بینشان آشتی باشد ولو در صورتی که اختلاف سلیقهها وجود دارد.
خاتمی افزود: به جدایی انجامیدن کسانی که این گونه در داخل اختلاف سلیقه دارند ضربه به یک جامعه متحد است.
وی در ادامه به تبیین این نوع آشتی در داخل و راههای آن پرداخت و گفت: 37 سال از انقلاب میگذرد و همیشه دو یا چند سلیقه مطرح بوده است؛ در عرصه مدیریتی گاهی این سلیقه و گاهی سلیقه دیگر مطرح میشد و همیشه هم بودهاند و هیچ وقت حذفکردنی نیست.
خطیب موقت جمعه تهران در توصیههایی به کسانی که میخواهند میاندار آشتی در این زمینه باشند، گفت: اصول، غیرقابل تغییر است چه اصول اعتقادی و چه اصول اخلاقی باشد؛ اما سلیقهها وحی منزل نیست؛ اینطور نیست که سلیقه سیاسی که من دارم وحی منزل باشد و یا سلیقه دیگری.
وی ادامه داد: یکی دیگر از موضوعاتی که میدانداران آشتی باید رعایت کنند این است که اختلاف سلیقهها عامل حذف فیزیکی نشود؛ این سلیقه سر کار میآید یا آن سلیقه سر کار میآید تمام افراد سلیقه دیگر را جارو میکنند که این روش نادرستی است و مشکل یک دولت و یا چند دولت نیست؛ متاسفانه کم و بیش در طول این 37 سال این رفتار بوده است.
خطیب موقت جمعه تهران با بیان اینکه اختلاف سلیقه نباید در این عرصهها دخیل شود، گفت: شایستهسالاری و تقوا باید در این زمینه حرف اول را بزند نه اینکه این در چه جناحی و یا آن در چه جناحی فعالیت داشته است.
خاتمی اظهار داشت: در عرصه اندیشهها ملاک باید استدلال باشد و ملاک جناح و باند نباید باشد و اینطور نباشد که بگوییم این چون در فلان جناح است همه حرفهایش درست است بلکه باید استدلال و دلیل محور باشد.
وی ادامه داد: باید بر محورهای مشترک تاکید کرد؛ همه سلیقههای داخل نظام محورهای مشترک فراوانی را دارند و با تکیه بر محورهای مشترک میتوان سلیقهها را به هم نزدیک کرد.
امام جمعه موقت تهران با تاکید بر اینکه باید مراقب نفوذیها بود، گفت: نفوذیها نانشان از تفرقه و ایجاد درگیری میان مردم است که باید میانداران آشتی مراقب آنها باشند.
خاتمی خاطرنشان کرد: آنهایی که تاثیرگذار هستند و تریبون دارند نیز مراقب حرفهایشان باشند و مراقبت کنند که با نیشهایشان آتشافروزی نکنند؛ هرکه نفوذش بیشتر است در این عرصه مسئولیت بیشتری را دارد.
وی با مطرح کردن اینکه دعواها فصلالخطاب میخواهد، گفت: باید کسانی که سلیقههای مختلف دارند یک فصلالخطاب را بپذیرند و قرآن هم برای پایان دادن راهحل دعواها راهکارهایی گذاشته است و بر حبلالله تاکید دارد و این موضوع در تفاسیر به معنای امیرالمومنین است و امروز تجلی آن ولایت در زمان ما ولی فقیه است که قطرهای از دریای ولایت امیر مومنان است؛ امیدواریم جامعه ما با رعایت نکات مطرح شده روز به روز به سمت وحدت و صفای بیشتری برود.
خطیب موقت نمازجمعه تهران در بخش دیگری از سخنان خود به مسئله فتنه و موضوعات پیرامونی آن اشاره کرد و گفت: آمریکا، انگلیس و صهیونیستها از فتنهگران حمایت کردند؛ حتی کلینتون وزیر خارجه پیشین آمریکا پشیمان است که چرا بیشتر به فتنهگران کمک نکرد.
وی ادامه داد: چه کسی است که نداند سران خارجی فتنه، آمریکا و انگلیس هستند. اما معنای این حرف این نیست که آنها سرانی در داخل نداشتهاند.
امام جمعه موقت تهران به بیانات رهبر معظم انقلاب در مورد فتنه و فتنهگران اشاره کرد و گفت: برخی این واقعیات و بیانات مقام معظم رهبری را نمیبینند؛ ایشان به صراحت فتنه را محکوم میکنند.
خاتمی خطاب به برخی افراد که نسبت به فتنه صحبتهایی را میکنند گفت: روز روشن فرمایشات رهبر معظم انقلاب را تحریف میکنید؛ از این کارهای خود دست بردارید؛ با سخنرانیهای آتشین و شعارهای هنجارشکن نه تنها مشکلتان حل نمیشود بلکه روز به روز بر نفرت متدینین نسبت به شما و فتنه افزوده میشود.
خطیب موقت جمعه تهران در ادامه با یادآوری روز 16 آذر (روز دانشجو) گفت: واقعیت این است که مدیران این کشور از نهاد علمی دانشگاه برمیخیزند و هیچ کس نیست که اهمیت این نهاد را نداند.
خاتمی افزود: آنچه مهم است این است که دانشگاه باید سیاسی باشد و طبع جوان و فرهیختگی و دانشجویی این مقتضیات را دارد اما باید مراقب بود که دانشگاه باشگاه سیاسی گروهها و جناحهای سیاسی نشود.
وی اضافه کرد: باشگاه سیاسی یعنی محل وزنکشی باندها و جناحها که اگر دانشگاه به این سمت برود به تولید علم ضربه خواهد خورد و دانشجویان باید مراقب باشند تا گروههای سیاسی از آنها سواستفاده نکنند.
امام جمعه موقت تهران با بیان اینکه طبع دانشجو آزادی فکر و روشنفکری است گفت: روشنفکری با خفقان خودساخته جور درنمیآید و در شان دانشگاه است که همه سلیقهها حضور یابند و حرفهای خود را مطرح کنند و دانشجو باید روشنفکر قرآنی باشد.
خاتمی با بیان اینکه خفقان خودساخته و خفقان جناحساخته مناسب نیست، گفت: 16 آذر امسال از سلایق متفاوتی در دانشگاهها سخنرانی کردند گرچه کفه یک سلیقه در روز دانشجوی امسال سنگینتر بود البته این مهم نیست.
وی اضافه کرد: در 16 آذر امسال در 6 دانشگاه برخی کسانی که خود را همسلیقه نمیدانستند سخنرانان را راه ندادند؛ البته یقین دارم این موضوع از مسئولان بالا نبوده چراکه آنها میگویند انتقاد کنید.
خطیب موقت جمعه تهران از دانشگاههایی که اقدام به این کار کردند خواست که به طور صمیمانه در رسانهها و در نگاه مردم عذرخواهی کرده و اشتباه خود را بیان کنند.
خطب موقت جمعه تهران در عین حال خاطرنشان کرد: البته منتقدان هم به گونهای انتقاد کنند که به فرمایش رهبر معظم انقلاب انتقاد منصفانه باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت و لزوم مبارزه با فساد اشاره کرد و گفت: اصل این موضوع ستودنی است و کسانی که دغدغه مبارزه با فساد اداری را دارند، تحسین میکنیم.
خاتمی فساد اداری را خوره هر نظام دانست و تصریح کرد: هر نظامی که به فساد آلوده شود از بین رفتنی است؛ به فرمایش شهید بهشتی، بزرگترین عامل سقوط رژیم شاه فساد نظام اداری بود.
وی تصریح کرد: مبارزه با فساد برنامهریزی، قاطعیت و عزم در مبارزه میخواهد؛ با همایش، تحلیل، مچگیری از این نهاد و آن نهاد چیزی حل نمیشود و آنچه که حلکننده این موضوع است برنامهریزی برای مبارزه و ورود به صورت عملی است.
امام جمعه موقت تهران مبارزه با فساد را موضوعی ملی دانست و تاکید کرد: قوای سهگانه باید در این خصوص بسیج شود و به این مهم توجه کند.
خاتمی با بیان اینکه نباید افراط و تفریط در این خصوص صورت گیرد، افزود: اینکه فساد وجود دارد، قابل انکار نیست اما این مضووع که برخی به گونهای حرف بزنند که انگار فساد تمام تار و پود نظام را فرا گرفته است، خود نوعی فساد است و بیان به این گونه، منکر است.
وی اضافه کرد: فساد وجود دارد اما سیاهنمایی این چنینی هم عملی نادرست است.
امام جمعه موقت تهران یکی از اعمال فساد را عزل و نصبهای باندی و جناحی دانست و گفت: شما وقتی یک باند را سر کار آوردید یک نفر از آن اگر به فساد افتاد رفویش میکنند؛ تا وقتی که عزل و نصبهای جناحی باشد با کمال تاسف باید گفت که فساد هم ادامه دارد.
خاتمی خاطرنشان کرد: این موضوع عزل و نصبها تعریض به کسی نیست و متاسفانه آسیبی است که طی 37 سال ما کم و بیش شاهد عزل و نصبهای این چنینی بودهایم و دوای این درد، شایستهسالاری و تقوامحوری به جای خویش و قوم محوری و جناحمحوری است.
وی با بیان اینکه بینظارتی طغیانآفرین است، گفت: اینکه نظارت نباشد فساد میآورد و نظارت علوی اولین و اساسیترین مبارزه با فساد است.
خطیب موقت جمعه تهران همچنین افزود: باید در مقابل فساد و مفسد قاطع برخورد کرد و هیچ مفسدی نباید در حاشیه امن باشد که این موضوع بسیار اهمیت دارد.
خاتمی تصریح کرد: در مبارزه با فساد، مفسد را باید به صورت عبرتآموز به مجازات عمل رساند تا دیگران هم حساب کار خود را داشته باشد.
خاتمی در بخش دیگری از سخنان خود به مشکلات موجود در کشور آمریکا اشاره کرد و گفت: آمریکا امروز نمایشگاه بزرگ زیرپا گذاشتن حقوق بشر است؛ پلیس آمریکا سیاهپوستها را میکُشد و دادگاه آنها هم قاتل را تبرئه میکند و با کسانی که به جنایت و تبعیض نژادی اعتراض دارند، برخورد میشود.
وی به شکنجه زندانیان در امریکا پرداخت و اظهار داشت: این رسوایی در زندانهای مخفی مسئولان این کشور که در سایر نقاط دنیا وجود دارد، بسیار تاسفبرانگیز است.
امام جمعه موقت تهران خاطرنشان کرد: شکنجههای آنها قرون وسطایی است؛ آمریکایی که دم از حقوق بشر میزند در خط مقدم ناقضان حقوق بشر در دنیا قرار دارد.
خاتمی همچنین به حضور زائران امام حسین (ع) در روز اربعین در کربلا اشاره کرد و گفت: این همایش بیبدیل جهانی، گویای این واقعیت است که حق، گم شدنی نیست.
وی اضافه کرد: این حضور، رزمایش عشق به اهل بیت و رزمایش ضد تکفیر است؛ در کشوری که در گوشهای از آن داعشیهای جنایتکار جا خوش کردند، مردم بدون هیچ واهمهای، از تهدیدها نمیهراسند و خود را از جای جای کشورهای اسلامی به کربلا میرسانند و آرزوی سلامتی برای آنان داریم.(فارس)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد