حجتالاسلام حسن روحانی رئیسجمهور کشورمان در نخستین کنفرانس بینالمللی جهان علیه خشونت و افراطیگری در سالن اجلاس سران اظهارداشت: من ایده جهان عاری از خشونت و عاری از افراطیگری را در سازمان ملل ارائه کردم و تبدیل به قطعنامه شد، در همان جلسه به تبیین بیم و امیدهایی پرداختم که در سطح بینالمللی به چشم میخورد.
وی افزود: اکنون ما در تهران گرد هم آمدهایم که بر بیمها فائق شویم و امیدوارم که اقدام ما با موفقیت همراه باشد.
رئیسجمهور گفت: متأسفانه در بخشهایی مانند منطقه خاورمیانه خشونت همچنان حضور دارد و به طور روزنامه جان دهها کودک و زن و مرد را میگیرد.
روحانی افزود: باید همه جریانهای حامی صلح و تفاهم در مبارزه با خشونت و افراطیگری درجه خود را به حداکثر برسانند.
وی تأکید کرد: نظام دانشگاهی، مراکز پژوهشی و رسانهها به هر میزانی که در ظلم، افراطیگری و خشونت به درک مشترک برسند میتواند به سیاستگذاریها در این بخش کمک کند.
روحانی یادآور شد: جنگ جز تولید هزینه، تنش و آسیب به شهروندان هیچ چیز دیگری ندارد. اروپاییها بعد از کلی نزاع در نهایت به همکاریهای اقتصادی گردن نهادند و با این موضوع دستاوردهایی نیز برای منطقه خود به ارمغان آوردند.
رئیس جمهور تصریح کرد: خوشبختانه کشورهای آسیایی و آمریکای لاتین با همکاریهای مؤثر در رابطه با این بحث قدم بر میدارند. از کشورهای منطقه درخواست میکنم با همکاری و هماهنگی و با سیاستهای منطقی به سوی خاورمیانهای در امنیت و آرامش حرکت کنیم.
روحانی اظهار داشت: طبیعی است که کشورهای منطقه به دنبال صلح و امنیت هستند و ضرورتی پیدا نمیشود، کشورهای فرامنطقهای بخواهند سرنوشت منطقه ما را رقم بزنند، دولتهای منطقه علاقهمندتر و دلسوزتر در پی آرامش و مبارزه با خشونت هستند و ضرورتی دیده نمیشود که بازیگران فرامنطقهای که مواضع خاص خود را دنبال میکنند سرنوشت مردم منطقه را رقم بزنند.
وی افزود: جهان عاری از خشونت زمانی محقق میشود که دولتها با هم همکاری داشته و سیاستگذاری هماهنگ داشته باشند که در این صورت جریانهای افراطی نیز به حاشیه میروند.
روحانی در ادامه ضمن تأکید بر همکاری دولتهای منطقه برای ریشهکن کردن خشونت و افراطیگری افزود: دولتها در سیاستگذاری با هم همکاری کنند با این کار میتوان جریانهای افراطی را به حاشیه راند. با همکاری دولتها میشود ریشه خشونت را در منطقه خشکاند.
رئیس جمهور اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره و در دوره جدید مدیریت در دولت تدبیر و امید بر ثبات و آرامش و دوری از خشونت تأکید کرده و خواستار همکاری دولتها برای ریشهکن کردن خشونت شده است. تمام نهادها و ارگانهای کشور برای این هدف مهم همکاری میکند.
روحانی تأکید کرد: با همکاری و هماهنگی میشود جریانهایی مانند داعش را به حاشیه راند و هزاران زن و مرد و کودک را از دست این جریانهای افراطی آزاد کرد. در چنین شرایطی نیاز به بیگانگان و نفوذ آنها در منطقه ما نیست.
وی گفت: دین ما همواره ما را بر آرامش و امنیت دعوت کرده است. اسلام دین رأفت است و بر ارزشهایی چون عدالت و همزیستی مسالمتآمیز و صلح تأکید دارد و آن را ترویج میکند.
روحانی افزود: این واقعیتی تلخ و شرمآور است که تروریستها تخریب اماکن مقدس و مکانهای باستانی و همچنین کارهای ناپسند و زشت دیگر به اسم اسلام تمام میکند. اسلام کشتن یک انسان بیگناه را مانند کشتن همه انسانها میداند.
وی اضافه کرد: توسعه نیافتگی، بیکاری، فقر و نا امیدی از دست یافتن به آینده ارزشمند بستری برای خشونت طلبی است.
روحانی تصریح کرد: خودبرتربینی، ظلم، خشونت و تقسیم کشورها به خودی و غیرخودی باعث خشونت میشود.
وی ادامه داد: حکومتهای مستبد که حقوق شهروندان خود را به رسمیت نمیشناسند و برای همگان در سیاستگذاری حقی قائل نمیشوند باعث چنین مشکلاتی در منطقه میشوند.
روحانی تصریح کرد: استبداد و خودکامگی برخی حکومتها و نقض آزادی و حقوق بشر باعث سرخوردگی اقشار آسیبپذیر شده است. مسئله توسعهطلبی و انحصارطلبیهای سیاسی نیز نقش مهمی در خشونت دارد.
وی تأکید کرد: گرچه تشکیل سازمان ملل یکی از دستاوردهای مهم است و نقش و تأثیرگذاری بسیاری در نظام بینالملل داشته است، ولی این سازمان در برابر بزرگی مشکلاتی که وجود دارد، کوچک است.
وی در ادامه افزود: تأکید بر تقویت مدارای فرهنگی و دینی و به رسمیت شناختن حقوق فرهنگی انسانها، راهی به سوی کاستن از ظرفیتهای بروز خشونت بر مبنای تمایلات فرهنگی است.
روحانی ادامه داد: سزاوار است در کنار یکدیگر اندیشهورزی درباره اشکال آشکار خشونت و صورتهای بیعدالتی و سازوکار غلبه بر آنها را تقویت نماییم.
رئیسجمهور ادامه داد: ما توان آن را داریم که دهها فیلسوف، هنرمند، جامعهشناس، سیاستمدار، فعال جامعه مدنی، ورزشکار و شمار زیادی از شخصیتهای معروف جهان را برای اندیشیدن درباره رفع خشونت، بیعدالتی و استقرار عدالت گرد هم آوریم و جامعه بشری را به در پیش گرفتن راه و روشی مطابق خردورزی همگانی برآمده از عدالت و نفی افراطیگری فرا بخوانیم.
روحانی گفت: برای پیشبرد مبارزه با خشونت و افراطیگری و گسترش فرهنگ صلح و مدارا جهان نیازمند اقداماتی اساسی و خطیر هستیم.
وی در همین رابطه گفت: از جمله مهمترین این اقدامات گسترش تعمیق گفتوگوها میان ملتها، دولتها و جامعه مدنی با هدف کاستن از سوءبرداشتها و تنازعات و نیل به تفاهم و همکاری بیشتر خواهد بود.
رئیس جمهور در ادامه پیرامون اقدامات اساسی دیگر کشورهای جهان برای پیشبرد مبارزه با خشونت و افراطیگری و گسترش فرهنگ صلح و مدارا، گفت: تلاش در جهت گسترش آموزش همگانی با بهرهمندی از روشهای پیشرفته تربیتی با هدف بسط فرهنگ صلح، تفاهم و مدارا، اهمیت نقش زنان و روشنفکران، جوانان، علمای دینی و دانشگاهیان در گسترش دانش، اندیشه و احساس و باورهای دینی و اخلاقی و ارتقای فعالیتهای فرهنگی، اقتصادی و سیاسی به منظور شتاب بخشیدن به روند مبارزه دستهجمعی با خشونت و افرطیگری از جمله این اقدامات خواهد بود.
رئیسجمهور در ادامه برای مبارزه فوری با تروریسم و افراطیگری جهانی و منطقهای پیشنهاداتی کرد و گفت: از جمله این پیشنهادها این است که کشورهایی که به شکل گرفتن تروریست در منطقه کمک کردهاند یا آنان را ساماندهی و تأمین مالی نمودهاند به صراحت از تروریستها اعلام برائت کرده و تأمین مالی مستقیم و غیرمستقیم خود را قطع کنند و در جهت مبارزه با تروریسم با کشورهای قربانی همکاری کرده و به آنان کمکهای مالی، اطلاعاتی و نظامی کنند.
وی افزود: کشورهای عراق و سوریه متحمل تلفات و صدمات جانی و مالی بیسابقهای شدند. کشورهایی که مسبب این صدمات بیشمار بودهاند لازم است وظیفه تأمین مالی برای جبران خسارات وارده را برعهده گیرند.
روحانی دومین پیشنهاد خود را چنین عنوان کرد: کمک بینالمللی برای بازسازی خانههای ویرانشده، اماکن مذهبی تخریبشده و تأسیسات زیربنایی نابوده شده در اثر اقدامات تروریستی و خسارات ناشی از عملیات نظامی مقابله با آن ضروری است.
رئیس جمهور با بیان اینکه تروریسم از فضای فقر و بیکاری سرباز میگیرد تصریح کرد: سومین پیشنهاد این است که با تأسیس صندوق بینالمللی اشتغالزایی و توسعه برای کمک به رشد سرمایهگذاری در کشورهای قربانی تروریسم بینالمللی باید زمینه اقتصادی رشد تروریسم را از جهان برداشت.
روحانی ادامه داد: چهارمین پیشنهاد همکاری منطقهای برای اصلاح نظام آموزش و پرورش عمومی و مدارس دینی در جهت مقابله با تفسیرهای افراطی، تکفیری و خشونتها نیز از آموزههای مذهبی است. باید حقیقت اسلام رحمانی را به جهانیان ارائه کرد.
رئیس جمهور پنجمین پینشهاد خود را برای مبارزه با تروریسم و افراطیگری چنین عنوان کرد: همه طرفهایی که در مبارزه با این فتنه تروریستی جدی هستند از طریق همکاریهای منطقهای همکاری لازم را از جمله در خصوص تبادل اطلاعاتی، ساماندهی لازم را انجام دهند.
وی در ادامه تصریح کرد: ششمین پیشنهاد این است که رسانههای ملی و بینالمللی نسبت به آگاهسازی افکار عمومی در مورد تهدیدات تروریستها و جلوگیری از سوءاستفاده از خیل جوانان بیکار و به حاشیه رانده شده برنامهریزی جدی به عمل آوردند.
روحانی هفتمین پیشنهاد خود را چنین عنوان کرد: همکاری جهانی برای مقابله با سوءاستفاده تروریستها از فضای مجازی و شبکههای اجتماعی ضروری است.
هشتمین پیشنهاد رئیسجمهور در خصوص مبارزه با تروریسم و افراطیگری این بود که تروریستها در رفت و آمد به کشورها با مشکلات زیادی روبرو نیستند. کشورهای در مسیر ترانزیت تروریستها باید با تقویت اراده سیاسی و مکانیزمهای ضروری مسئولیت خود را در قبال بازگشت ثبات و امنیت به منطقه ایفاء کننند.
نهمین پیشنهاد روحانی برای مبارزه با خشونت و افراطیگری چنین بود: تلاش جامعه بینالمللی برای اصلاحات در سازمان ملل به ویژه شورای امنیت و کاربرد حق وتو که در مواردی جدی تهدید و صلح و امنیت بینالمللی عملاً سازمان ملل را فلج کرده و تاکنون با موفقیت چندانی روبرو نبوده است.
وی افزود: عدم کارایی شورای امنیت در موارد جدی تهدید صلح و امنیت باعث تشویق متجاوز از یک طرف و سرخوردگی قربانیان و زمینهسازی اقدامات خشونتآمیز آنان از طرف دیگر شده است. شایسته است روند این اصلاحات و بازپروری سازمان ملل از فلجهای ادواری که گریبانگیر آن میشود با اراده و استدلال قویتر از جانب جامعه بینالمللی پیگیری شود.
روحانی آخرین پیشنهاد خود را در خصوص مبارزه با افراطیگری چنین عنوان کرد: پیشنهاد میکنم روز 18 دسامبر که سالروز تصویب قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل در سال 93 است به عنوان روز جهانی علیه خشونت و افراطیگری نامگذاری شود.
وی افزود: بدینوسیله یاد خونهای به ناحق ریخته شده فراموش نمیشود و عزم جهانی برای مبارزه با خشونت و افراطیگری هر سال حیات جدیدی خواهد یافت.
رئیس جمهور در پایان خاطرنشان کرد: امیدوارم کنفرانس تهران بتواند در پرتو هماندیشی و حصول تفاهم رهنمودها و پیشنهادهای مؤثر عملی در جهت اعتلای فرهنگ صلح و مدارا و مبارزه با خشونت و افراطیگری ارائه نمایند.(فارس)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد