طرحهای شکار، مذهبی و استراحت با فرهنگ چین غریبه هستند و ریشه ساسانی-زرتشتی دارند ، هرچند زرتشتیان قبر خود را درون خاک نمیکندند.مقبره به صورت اتفاقی توسط یک کشاورز کشف شده است. در حفاری ها معلوم شد که مقبره یکبار در سالهای بین 713 تا 741 میلادی غارت شده است.
یو هوانگ در سال 533 میلادی در آسیای مرکزی متولد شده و در سال 13 سالگی به ایران فرستاده شد و در تمام عمر خود پست های رسمی در دولت چین داشت. یو هوانگ و همسرش درون مقبره دفن بودند. بیشتر افراد موجود در طرح ها را ساکنان استپ های آسیای مرکزی ، کشور تاجیکستان و ازبکستان کنونی تشکیل میدهند. در یکی از این تصاویر یک فرد با لباس ترکی سوار بر شتر مشغول شکار است. بقیه افراد ایرانی هستند که لباس ، تاج ، ریش و شال ساسانی دارند. یوهوانگ نماینده دولت چین در سرزمینهای غربی بود و با ایرانیان و ساکنان ترک شمال شرق ایران در تماس بود.
طرحها بر روی سنگ مرمر صیقل داده شده کنده یا نقاشی شده اند. اثری از طرحهای سیاه رنگ بر روی سنگها باقی مانده که نشان میدهد قبل از کنده کاری، طرح را روی سنگ میکشیده اند. در نقاشی ها از رنگ سبز قرمز و طلایی برای بیان لباس و گیاهان استفاده شده است.
می دانیم که بهرام چوبین در سال 591 در نبرد ناموفق خود با خسرو پرویز به سمت شرق فرار کرد و در آسیای میانه به تحریک خسرو و توسط ترکها کشته شد. شاید فردی که در صحنه بزم در یکی از طرحها دیده میشود و کاملا لباس ساسانی دارد بهرام چوبین باشد. صحنه همچون حجاری های تاق بستان است و تاج شاه همچون بهرام چوبین. در این صورت میتوان آنرا شرقی ترین طرح از یک شاه ساسانی دانست
منبع: وبلاگ اطلس تاریخ ایران
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد