تحلیل

النصره می‌خواهد در سوریه خلافت برپا کند

از زمان آغاز درگیری‌ها در سوریه، گروه تروریستی جبهه النصره که شاخه القاعده در سوریه محسوب می‌شود، نقش پررنگی در اقدامات تروریستی داشته است. این گروه اکنون به قدرت غالب در استان ادلب سوریه تبدیل شده است. اوایل ماه جاری، نیروهای جبهه النصره توانستند مقادیر زیادی سلاح و مهمات از دیگر گروه‌های شورشی در شمال غربی این استان به دست آورند.

کد خبر: ۷۴۲۱۷۴

این اتفاقات نشان می‌دهد استراتژی جدید جبهه النصره این است که گروه‌های رقیب را بتدریج کنار زده و همچون رقیبش داعش، یک امارت برای خودش ایجاد کند. نوا بونسی، تحلیلگر سوری گروه بحران بین‌المللی در این زمینه اظهار کرد: تصور می‌کنم آنچه از اقدامات جبهه النصره در شمال می‌بینیم، تلاش آنها برای خارج کردن منابع‌شان از مناطق جنگ با ارتش سوریه و سرمایه‌گذاری آن در مناطق تحت کنترل دیگر نیروهای شورشی و بخصوص در ادلب است.

البته رهبری این گروه به دست گرفتن قدرت در برخی از مناطق را رد می‌کند. آنها مدعی‌اند این اقدامات در واقع مقابله با شورشیان فاسدی است که از سلاح‌هایشان علیه مردم استفاده می‌کنند. ابوعبدالله، فرمانده این گروه تروریستی در ادلب در این زمینه گفت: « اگر به مناطق مختلف سوریه همچون درعا، حلب، حما و ادلب نگاه کنید، متوجه جنگ ما در کنار دیگر نیروهای شورشی علیه ارتش سوریه خواهید شد. هدف ما تحمیل خودمان به دیگر گروه‌ها نیست».

با این حال، برخی تحلیلگران عقیده دارند اقدامات این گروه، راهکاری خشونت‌آمیز را در جنگ سوریه نشان می‌دهد. شواهد و قرائن نشان می‌دهد این گروه تاکنون هدف حملات جنگنده‌های ائتلاف به رهبری آمریکا نبوده است. در این میان مقامات واشنگتن نیز به صراحت اعلام کرده‌اند که هدف حملات آنها گروه تروریستی خوراسان است و نه جبهه النصره. مقامات آمریکایی می‌گویند گروه خوراسان در واقع شبکه‌ای از مبارزان القاعده است که سابقه جنگ در افغانستان و پاکستان را دارند. آنها متهم به برنامه‌ریزی حملات علیه غرب هستند.

هر دوی این گروه‌ها، مناطق مشابهی را در اختیار دارند و شاخه رسانه‌ای جبهه النصره ویدئوهایی از نیروهای ویژه خود تحت عنوان «واحد گرگ‌ها» در فضای مجازی منتشر کرده است. همین موضوع باعث شده تا در میدان جنگ تفاوتی میان این گروه‌ها نباشد. به همین دلیل این‌گونه برداشت می‌شود که حملات جنگنده‌های آمریکایی جبهه النصره را نیز هدف قرار می‌دهد.

ابوعبدالله تمایلی به صحبت کردن در مورد این حملات ندارد و حتی به سوالات در مورد جنگ ائتلاف در سوریه پاسخ نمی‌دهد؛ البته این فرمانده جبهه النصره از حملات خود علیه «جبهه انقلابی سوریه» به رهبری جمال معروف دفاع می‌کند. معروف یک فرد محافظه‌کار است که در گذشته متهم به فساد بوده است. البته جبهه النصره، جنبش حازم را نیز هدف حملات خود قرار می‌دهد.

گروه‌های حازم و معروف تحت حمایت آمریکا قرار دارند و این‌گونه تصور می‌شود که نیروهای ائتلاف در نبرد علیه داعش از آنها استفاده می‌کنند. بونسی می‌گوید النصره نگران گروه‌های شورشی است که از طرف آمریکا حمایت می‌شوند. وی افزود: جنگ النصره با نیروهایی که تحت حمایت غربی‌ها هستند همچنان ادامه دارد.

استان ادلب یک موقعیت استراتژیک برای هر گروهی است. مرز باب الهوا که به ترکیه راه دارد، نقشی حیاتی برای این گروه‌ها ایفا می‌کند.

بونسی افزود: « وجود این مرز ارتباطی، نقطه قوتی برای النصره به حساب می‌آید. این موقعیت باعث می‌شود مشکل آنها برای کسب درآمدهای خود برطرف شود. از سوی دیگر، کنترل این مرز قاچاق نفت و دیگر تجهیزات را برای آنها آسان می‌کند».

با توجه به همین شرایط برخی تحلیلگران می‌گویند برنامه النصره این است که بتدریج در شمال غرب سوریه یک خلافت اسلامی ایجاد کند. البته رهبران این گروه تروریستی بارها گفته‌اند تا زمان سقوط دولت سوریه، سخنی از اعلام خلافت نخواهند گفت.

این در حالی است که چند هفته پیش، ابو محمد الگولانی، رهبر جبهه النصره به طرفدارانش قول تشکیل یک خلافت اسلامی تحت رهبری خودش را داد. به عقیده تحلیلگران، کنترل ادلب به النصره کمک می‌کند در رقابت با داعش بر سر تفکرات جهادی پیروز شود. بنا به گفته بونسی، داعش سعی می‌کند در مناطق تحت کنترل خود، اقداماتش را به عنوان بخشی از قوانین اسلامی تبلیغ کند. جبهه النصره نیز به دنبال همین رویه است اما اقدامات تروریستی و برداشت‌های افراط‌گرایانه آنها از شریعت هیچ مشابهتی با تعالیم اسلامی ندارد و از آنها گروه‌هایی تروریست ساخته است.