گفت‌و‌گو با «محسن شامحمدی» کارگردان سریال‌های پلیسی تلویزیون:

تصویر پلیس در تلویزیون

نگاهی به تیزرهای تبلیغاتی پلیسی

کارتون‌هایی‌که آموزش پلیسی می‌دهند

ردپای پلیس در تلویزیون را صرفا نمی‌توان در مجموعه‌های نمایشی و فیلم و سریال‌ها دنبال کرد. اگر گزارش‌های ترافیکی و انتظامی در بخش‌های خبری یا برنامه‌های ترکیبی را کنار بگذاریم یکی از جذاب‌ترین برنامه‌های پلیس‌محور تلویزیون قطعا تیزرهای تبلیغاتی پلیسی است که البته بیشتر به پلیس راهنمایی و رانندگی تعلق دارد.

کد خبر: ۷۲۶۷۹۰

تیزرهایی که قرار است با زبان هنر و ظرفیت‌های انیمیشن به اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی و فرهنگسازی در حوزه رفتاری شهری و عمومی بپردازد و نظم اجتماعی را از این طریق نهادینه کند. گرچه این آیتم‌ها در جهت آگاهی‌بخشی شهروندی است و کارکرد اطلاع‌رسانی دارد تا مهارت‌های انتظامی مردم را افزایش دهد، اما برخی از آنها از حیث سینمایی‌/‌ نمایشی به قدری جذاب از کار درآمده که به شکل ناخواسته کارکرد سرگرم‌کنندگی پیدا کرده و شخصیت‌های عروسکی آن در جامعه محبوبیت زیادی یافته‌اند. در میان انواع این تیزرهای پلیسی‌/‌ انتظامی مجموعه کارهای بهرام عظیمی که با کاراکترهای عروسکی سیاه ساکتی و داوود خطر همراه بود، به قدری در ذهن و دل مخاطب نفوذ کرد و تاثیرگذار بود که طبق آمارهای پلیس راهنمایی و رانندگی در کاهش رفتارهای پرخطر رانندگی و ارتقای فرهنگ صحیح رانندگی تاثیرگذار بود.

محبوبیت و جذابیت این تیزرها به حدی بود که برخی کشورهای منطقه برای آموزش مسائل رانندگی به مردم خود این مجموعه را خریدند یا عروسک‌های آنان به بازار آمد و برچسب‌هایی آنان نیز ساخته شد.

موفقیت سیاه ساکتی و داوود خطر نشان می‌دهد وقتی آموزش با سرگرمی ترکیب شود و فرم، جذابیت لازم را برای انتقال محتوا و پیام‌های آن داشته باشد، چقدر می‌توان در اصلاح رفتارها و عادت‌های غلط اجتماعی و فردی موفق بود. اگر صد‌ها برنامه و سخنرانی و سفارش و نصیحت درباره ضرورت رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی ساخته می‌شد و حتی اگر پلیس در جاده و خیابان‌ها در ارتباط با رعایت قوانین رانندگی سختگیری می‌کرد، نمی‌توانست به اندازه این تیزرها در اصلاح رفتارهای غلط یا آموزش مهارت‌های رانندگی موفق باشد. حتی اگر سریال‌های پلیسی را در کنار این تیزرها قرار دهیم تا حجم و اندازه تاثیرات تربیتی‌/‌ آموزش آنها را قیاس کنیم باز قدرت تاثیر‌گذاری این تیزرها و شخصیت‌های بانمک و دوست‌داشتنی آن بیشتر بود.

شاید جذاب‌ترین و موفق‌ترین ارتباط و همکاری بین بخشی بین پلیس و رسانه ملی در ساخت و تولید همین تیزرها قابل ردیابی باشد. گویی بعد از این بود که ناجی هنر به عنوان سازمان هنری نیروی انتظامی فعال‌تر شد و فرآیند تولید آثار مشابه و حمایت و پشتیبانی از ساخت چنین آثاری بیشتر شد. در واقع سیاه ساکتی و داوود خطر اهمیت و جایگاه هنر را در آموزش مسائل امنیتی و راهنمایی و رانندگی و به طورکلی بسط و نهادینه شدن قانون در جامعه برای خود پلیس و بعد مدیران رسانه به اثبات رساندند.

جالب این‌که بعدها سی‌دی‌های این دو شخصیت با نام ماجراهای سیاه ساکتی و داوود خطر به بازار آمد. حالا دیگر این دو به شخصیتی نمایشی و محبوب بدل شده بودند که هم کودکان و هم بزرگسالان آن را دوست داشتند و ساخت این مجموعه توانست کودکان ما را با قوانین راهنمایی و رانندگی آشنا کند و مهم‌تر از همه تصویر مثبتی از پلیس بر ذهن آنها متبادر کند. متاسفانه در جامعه ما از کودکی بچه‌ها را از پلیس می‌ترسانند از این رو مردم ما به جای این‌که با دیدن پلیس احساس امنیت کند از آن می‌ترسد. این تیزر و نمونه‌های مشابه می‌تواند در تغییر این نگرش غلط تاثیر‌گذار باشد و به بهبود رابطه پلیس و مردم کمک کند.

واقعیت این است که بخشی از چالش‌های نیروی انتظامی و پلیس ما در حوزه اجتماعی و حرفه‌ای خود به دلیل تصورات غلط و کلیشه‌ای درباره آنها و وظایفشان است و تغییر این نگرش کمک زیادی به بسط قانونگرایی و نظم پذیری در جامعه ما خواهد کرد. رسانه ملی بهترین ابزار ممکن برای تغییر و اصلاح این نگرش‌ها بوده و می‌تواند به عنوان یار پلیس در جهت ترویج نظم و قانون در جامعه تاثیر بگذارد. بنابراین هم رسانه ملی و هم نیروی انتظامی باید این همکاری مشترک را به فال نیک بگیرند و با سرمایه‌گذاری در این بخش و تولید انواع برنامه‌های پلیس محور به ارتقای نظم و انضباط عمومی کمک کنند. (ضمیمه قاب کوچک)