افتخار آفرینی زن ایرانی در ​عرصه‌های ورزشی

زنان ورزشکار و مادران خانواده‌های ایرانی در دو بخش مدال‌آوری و تامین سلامت جامعه با تربیت فرزندان، نقش بسزایی به‌عهده دارند و مادران ورزشکار به نوعی در نهادینه کردن ورزش در جامعه موثر هستند.

در سال‌های گذشته ورزشکاران زن ایرانی باانگیزه در رقابت‌های متعدد شرکت کردند تا انگیزه‌های آنها، مسئولان را وادار به توجه بیشتر در عرصه پیکارهای زنان کند. هر چند هنوز ورزش ایران با ایده‌آل‌ها در بخش زنان فاصله دارد، اما زنان ایرانی مسیر روشنی از توانمندی‌های خود را نشان دادند و بر این اساس حرکت‌های جدید را باید در راه شکوفا کردن استعدادهای بیشتر از سر گرفت.

سرمایه‌گذاری در بخش ورزش زنان در ارتقای جایگاه ورزش ایران در بازی‌های آسیایی اثر دارد چه‌بسا رقبایی مانند قزاقستان در رده‌بندی کلی مدال‌ها روی مدال‌آوری زنان خود امید زیادی دارند و فراوانی مدال‌های آنها در پیکارهای زنان مشخص است.

ورزش زنان با دوری جستن از حرکت‌های شعارگونه و نتیجه‌گرایی محض می‌تواند با برنامه‌ریزی در فرآیند قهرمانی، راه اصولی را برای مدال‌آوری در بازی‌های آسیایی و المپیک طی کند. این‌که با هر بار موفقیت زنان ورزشکار، مسئولان ورزش ایران به یکباره ازسرمایه‌گذاری در این بخش صحبت کنند و با توجه به فضای موجود در پس مدال‌آوری رقابت‌ها، احساسی حرف بزنند، چاره کار نیست چون زنان ایرانی شایستگی سرمایه‌گذاری و کار بلندمدت دارند.

ورزش ایران تا پیش از بازی‌های این دوره در تاریخ بازی‌های آسیایی به ۱۸ مدال طلا، نقره و برنز دست یافته است، در حالی که چینی‌ها، ژاپنی‌ها و کره‌ای‌ها با توجه به سرمایه‌گذاری مناسب خود، مدال‌های زیادی را در این رقابت نابرابر با ایرانی‌ها می‌گیرند. رده‌بندی کلی مدال‌ها در پایان برگزاری بازی‌ها این نکته را ثابت می‌کند برای داشتن جایگاه برتر در بین رقبا فقط توجه کردن به ورزش مردان کافی نیست بلکه باید در رشته‌هایی که می‌توانیم در ورزش زنان حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشیم به کارهای پایه‌ای دست بزنیم.​ امسال نیز مانند چهار سال پیش نخستین طلای بازی‌های آسیایی از سوی ورزشکار زن ایرانی به دست آمد که از نظر روانی تاثیر بسزایی روی عملکرد ورزشکاران کاروان اعزامی به اینچئون داشت. اما در این چهار سال چه فعالیت‌هایی در بخش زنان صورت گرفت؟ زنان که استعداد و لیاقت خود را بارها در عرصه‌های مهم آسیایی و جهانی نشان داده‌اند، چهار سال دیگر چه جایگاهی در ورزش ایران پیدا خواهند کرد؟

بسیاری بر این باورند در ورزش زنان باید سرمایه‌گذاری بیشتری انجام شود، چون هم لیاقت زنان ایرانی بیشتر از این حرف‌هاست و هم این‌که با توسعه پایداراین بخش، زنان ورزشکار ایرانی، حجاب و عفاف ایرانی را در بازی‌های بین‌المللی به نمایش می‌گذارند.

این در حالی است که تاکنون بارها شاهد بوده‌ایم در بازی‌های آسیایی یا جهانی، سنگ‌اندازی‌های بسیار در این راه شده و حتی مانع حضور زنان ورزشکار ایران با حجاب اسلامی شدند. با وجود این حرکت برای سربلندی ایران اسلامی در حوزه ورزش و اخلاق از سوی زنان غیور ایرانی از حرکت باز نایستاد و حتی سبب شد تا جهانیان، رقابت ورزشکاران زن با حجاب اسلامی را تحسین کنند.​ خوشبختانه در سال‌های اخیر اقبال به ورزش زنان در ابعاد قهرمانی به حدی رسیده که فضا برای سرمایه‌گذاری بهتر مناسب است؛ از این‌رو با اقبال ویژه خانواده‌ها و احترام و اعتمادی که در این بخش ایجاد شده است، باید زیرساخت‌های ورزش زنان در شهرهای مختلف توسعه‌یافته​ و ورزشکاران زن با برخورداری از امکانات بهتر، استعدادهای خود را شکوفا کنند.

زنان در بازی‌های آسیایی و المپیک‌ها

تاکنون بسیاری از زنان ورزشکار ایرانی در رشته‌های مختلف فعالیت کرده‌اند و مدال‌های آسیایی و جهانی به‌دست آورده‌اند. در ورزش‌های لوکس‌تر مانند اتومبیلرانی یا تنیس، ورزشکاران خوبی داریم یا در تیراندازی با تفنگ و تیر و کمان، فوتسال، والیبال، فوتبال، بسکتبال، دوومیدانی و تعداد زیادی از ورزش‌های رزمی.​ بعد از پیروزی انقلاب و در ادوار اخیر بازی‌های آسیایی زنان ورزشکار ایرانی تلاش بسیاری در عرصه‌های مختلف داشتند. خدیجه آزادپور، الهه منصوریان در ووشو، سوسن حاجی‌پور و راحله آسمانی در تکواندو موفقیت‌های خوبی برای ورزش ایران به دست آوردند. سارا خوش‌جمال‌فکری، سمانه شش‌پری، الهه احمدی، فاطمه چالاکی، سمیرا ملکی‌پور، افسانه شیخی، مهروز ساعی، الشن مرادی، آتوسا پورکاشیان و پروانه محمد‌تقی‌پورطهرانی زنان ورزشکار موفق ایرانی در بازی‌های آسیایی به‌شمار می‌آیند.

از مدال‌آوران بازی‌های آسیایی که بگذریم، ورزشکاران بین‌المللی دیگر نیز داریم. از چهره‌های نام‌آشنا باید به ارغوان رضایی قهرمان تنیس ایرانی‌الاصل که هم‌اکنون در فرانسه بازی می‌کند، اشاره کرد که «ملکه تنیس ایران» نامیده می‌شود. یاسمین سعادت نیز اولین زن تنیسور ایرانی با حجاب اسلامی در مسابقه‌های بین‌المللی است.

در اتومبیلرانی لاله صدیق راننده نام‌آشنای زن ایرانی است، اما عناوین ورزشکاران زن ایران در ادوار مختلف بازی‌های آسیایی و المپیک‌ها، این ورزشکاران را از دیگران جدا می‌کند.

المپیک 1964 توکیو اولین المپیکی بود که زنان ایرانی در آن حاضر بودند. در این رقابت‌ها نازلی بیات ماکو در پرش ارتفاع، ژولیت گفرکف در پرتاب دیسک و سیمین صفامهردر دوی 100 متر و پرش طول در تیم دوومیدانی ایران شرکت کرده بودند. در رشته ژیمناستیک هم جمیله سروری حضور داشت.

در المپیک 1976 مونترال ژیلا الماسی، گیتی محبان و مهوش صفایی شمشیربازان راه‌یافته به این رقابت‌ها بودند. این در حالی است که در بخش تیمی شمشیربازی گیتی محبان، ژیلا الماسی، مهوش صفایی و مریم آچاک با حریفان خود مبارزه کردند.​ پس از پیروزی انقلاب، لیدا فریمان در سال 1996 آتلانتا اولین تیرانداز المپیکی ایران بود که در رشته تفنگ 10 متر بادی حضور داشت و توانست رنکینگ 47 را به دست بیاورد.

در المپیک 2000 سیدنی هم منیژه کاظمی در رشته تپانچه 10 متر بادی حضور داشت.​ در المپیک 2004 آتن نسیم حسن‌پور در 10 متر تپانچه بادی نماینده ایران بود.

سال 2008 در المپیک پکن نجمه آبتین در تیروکمان، هما حسینی در قایقرانی که پرچمدار کاروان ایران در این رقابت‌ها هم بود و سارا خوش‌جمال‌فکری در وزن 49- تکواندو نمایندگان ورزش زنان ایران بودند.

در المپیک 2012 زنان ورزشکار ایران بدون وایلد کارت و با سهمیه مستقیم به المپیک لندن رسیدند. زهرا دهقان در تیروکمان، لیلا رجبی در دوومیدانی، آرزو حکیمی و سولماز عباسی در قایقرانی، مه‌لقا جام‌بزرگ و الهه احمدی در تیراندازی، ندا شهسواری در پینگ‌پنگ و سوسن حاجی‌پور در تکواندو نمایندگان ایران در رشته‌های مختلف بودند.

در ورزش پارالمپیک نیز زنان ورزشکار ایرانی در سال‌های اخیر پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای داشتند. آنها با وجود نقص​عضو، با اراده و پایداری در عرصه‌های مختلف ورزشی نام ایران را بر بلندای ورزش دنیا طنین‌انداز کردند. نیره عاکف از جمله این ورزشکاران است همین‌طور زهرا نعمتی که اولین زن ایرانی برنده مدال طلای پارالمپیک و المپیک ایران است که به عنوان مهمان کنفرانس سالانه اعضای کنوانسیون معلولان به نیویورک سفر کرد و در کنفرانس خبری با رسانه‌های دنیا سخن گفت. دریافت جایزه معتبر (SPORT ACCORD) از سوی زهرا نعمتی مهم‌ترین موفقیت ورزش زنان در سال 92بود، کمیته بین‌المللی پارالمپیک زهرا نعمتی را به عنوان یکی از 50 چهره تاثیرگذار ورزش جهان در سال 2013 معرفی کرد. تا چند روز دیگر ورزشکاران زن معلول ایران نیز با عزم استوار خود راهی بازی‌های پاراآسیایی 2014 اینچئون می‌شوند.

محمد رضاپور / گروه ورزش