تنهاییم؛ اما می‌گوییم: هیچ کس تنها نیست

جام جم سرا: حالا عکس‌های زیادی هم هر روز در اینترنت منتشر می‌شود که نشان می‌دهد جمعی که کنار هم نشسته‌اند، هرکدام با موبایل خودشان مشغولند. فیلم‌هایی هم با همین موضوع ساخته شده‌اندمثلا فیلم خوب «او»‌ (که امسال جایزه بهترین فیلم را هم از آکادمی اسکار گرفت). همه اینها انگار بر یک مساله دست گذاشته‌اند؛ اینکه جهان انتزاعی و روابط انتزاعی دارد جای جهان واقعی و روابط واقعی را برای آدم‌ها می‌گیرد.

تنهایی همیشه از مهم‌ترین مساله‌های آدم‌ها بوده و برای همین هم دستمایه بسیاری از کارهای ادبی و هنری شده است و حالا فناوری دارد به‌ظاهر این مشکل را حل می‌کند: گوشی یا تبلتی به دست هرکس می‌دهد و او را در جهان انتزاعی سرگرم می‌کند. مساله اما حتی این هم نیست. مساله این است که آدم‌ها هم دارند کم‌کم همین را می‌پذیرند، که وقتی حتی در جمعی حضور دارند، آن جمع حتی دوستانه را نادیده بگیرند و باز با موبایلشان مشغول باشند، به جهانی که رنگارنگ است و پر از خبر و پر از تماس با آدم‌هایی که کنارشان نیستند و اغلب هم انتزاعی و اما جذاب هستند (مثل همان شخصیت زن فیلم «او»)، اما در عوض از نزدیکی و همدلی با نزدیکانشان اجتناب کنند، چون چنین کاری مستلزم تلاش است و تحمل جنبه‌های منفی هر رابطه‌ای.

ما داریم به‌ ساد‌گی هر روز تنهاتر می‌شویم، اما فناوری با ساختن جهانی انتزاعی و مشغول‌کردنمان نمی‌گذارد بفهمیم که روزبه‌روز داریم بیشتر و بیشتر در جهانی که واقعی نیست و فقط ظاهر جهان واقعی را دارد، فرو می‌رویم و داریم جای هر چیز واقعی را با چیزهای انتزاعی و جعلی پر می‌کنیم؛ روابط واقعی را با روابط انتزاعی، فعالیت‌های اجتماعی واقعی را با فعالیت‌های اجتماعی انتزاعی و حتی عشق‌های واقعی را با عشق‌های انتزاعی (هنرپیشه‌ها و آدم‌های نادیده شبکه‌های اجتماعی). همه‌مان هم از این جهان انتزاعی و جعلی داریم استقبال می‌کنیم. دلیل آن هم به نظرم چندان رنگارنگ بودن این جهان انتزاعی نیست، پیچید‌گی روزافزون جهان واقعی است. آدم‌ها و مسایل اجتماعی پیچیده و پیچیده‌تر می‌شوند و این پیچیدگی ترسناک است و تحملش سخت.(حسین سناپور/شرق)

*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوما به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر می‌شود.