سنگ قلاب با بیمه‌ای که طلایی نیست

چهارمین سال فعالیت بیمه طلایی فرهنگیان در وزارت آموزش و پرورش آغاز شد و عملاً از ابتدای خردادماه سال جاری قرارداد جدید این بیمه با بیمه‌گر جدید شروع به فعالیت کرد.

در سال 1389 که آموزش و پرورش طرح بیمه طلایی فرهنگیان را اعلام کرد انقلاب جدید و بزرگی در ارائه خدمات بیمه‌ای و درمان به فرهنگیان آغاز شد.

ابتدای طرح و آغاز کار به نحوی مطلوب بود که کمتر کسی در جامعه بیمه طلایی را نمی‌شناخت و برخی هم علاقه داشتند تا این بیمه برای آنها هم از سوی سازمان متبوعشان راه‌اندازی شود.

در سال‌های نخست فعالیت بیمه طلایی که نام بیمه تکمیلی را نیز یدک می‌کشید به ازای هر نفر پنج هزار تومان از فرهنگیان دریافت می‌کرد و در دومین سال فعالیت این حق بیمه به 17 هزار و 500 تومان افزایش یافت و در سومین سال نیز این عدد به ازای هر نفر 23 هزار و 500 و یا به روایتی 26 هزار تومان شد.

اما خیلی از فعالیت این بیمه نگذشته بود که صدای اعتراض فرهنگیان از عدم پوشش‌ دهی مناسب این بیمه بلند شد؛ فرهنگیان معتقد بودند که این بیمه با پزشکان و بیمارستان‌های معروف طرف قرارداد نیست و مشکلات دیگری را هم به دنبال دارد.

آخرین ضربه بر پیکر بیمه طلایی

اما هر چه بود تا اواخر سال 1392 این بیمه با تمام اعتراضات حرکت کرد و همگان در ابتدای سال 1393 منتظر تمدید قرارداد و بهبود کیفیت این بیمه بودند که در ابتدا آموزش و پرورش از تمدید یک ماهه این بیمه با بیمه ایران خبر داد و این موضوع نشان از مشکلاتی بین وزارت آموزش و پرورش از یک طرف و بیمه ایران از طرف دیگر بود که البته علاقه‌ای به رسانه‌ای شدن آنها هم نداشتند.

آخرین ضربه بر پیکر بیمه طلایی هم حذف خدمات دندانپزشکی و هزینه عینک بود و از همه بدتر کسر تمام حق بیمه‌ای که قرار بود نیمی از آن توسط دولت پرداخت شود و حالا فرهنگیان باید تمام آن را پرداخت می‌کردند.

جالب است که در تاریخ 29 اردیبهشت‌ماه سال جاری بود که خبری مبنی بر کسر 26 هزار تومان از حقوق فرهنگیان بابت حق بیمه سال جدید و دلیل حذف دندانپزشکی و عینک از بیمه طلایی منتشر شد؛ یعنی تا پایان اردیبهشت‌ماه قرار بود بیمه جدید طلایی با همان بیمه ایران منعقد شود؛ متن بخشنامه آن زمان آموزش و پرورش منتشر شده بود به شرح ذیل است:

در بخشنامه مورخ 15 اردیبهشت 93 معاون توسعه و مدیریت آموزش و پرورش به ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها آمده است: «نرخ حق بیمه درمان تکمیلی شاغلان و افراد تحت تکفل آنان در سال 1393 و از شروع قرارداد جدید اول خرداد 1393 ماهانه مبلغ 260 هزار ریال تعیین شده است که باید از حقوق بیمه‌شدگان کسر و به حساب شرکت بیمه‌گر واریز شود.»

در این بخشنامه در خصوص دلیل حذف تعهدات عینک و دندانپزشکی آمده است: «قرارداد بیمه‌ای جدید نسبت به سال گذشته تغییر خاصی نداشته و فقط تعهدات عینک و دندانپزشکی به دلیل پیش‌بینی بعضی از خدمات دندانپزشکی توسط دولت در خدمات بیمه‌های پایه و همچنین نرخ بالای حق بیمه این دو پوشش که از نظر اقتصادی به هیچ عنوان مقرون به صرفه نبوده و بهره‌مندی از آن در بسیاری از مناطق و نواحی کشور توسط بیمه‌شدگان با مشکلاتی مواجه بوده، از لیست خدمات حذف شده است.»

... و اینگونه بیمه طلایی از گردونه طلایی بودن خارج شد

اما در تاریخ چهارم خردادماه و با گذشت کمتر از یک هفته از انتشار چنین خبری بود که وزارت آموزش و پرورش قرارداد جدید بیمه طلایی را به همراه وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به امضا رساندند و بیمه آتیه سازان حافظ که در سال 1389 هم صحبت‌هایی برای حضورش به گوش می‌رسید، سکاندار بیمه طلایی فرهنگیان شد.

آتیه سازان حافظ در برخی استان‌ها و شهرستان‌ها نمایندگی ندارد

مطابق ارائه اطلاعات توسط سایت اینترنتی بیمه آتیه سازان حافظ، این شرکت بیمه در برخی استان‌های کشور مانند بوشهر، کرستان، کرمان و کرمانشاه حتی یک نمایندگی هم ندارد و فقط یک شعبه در این استان‌ها دارد؛ حال با وجود تعداد بیشمار فرهنگیان در تمام استان‌های کشور، این پرسش مطرح است که این بیمه چگونه می‌خواهد انبوه فرهنگیان را تحت پوشش قرار دهد؟

به نظر می‌رسد فرهنگیان با مشکلات به مراتب سخت‌تر و بیشتری نسبت به بیمه ایران با بیمه جدید رو به رو خواهند بود؛ به عنوان مثال اگر در یکی از استان‌های فوق‌الذکر تعدادی از فرهنگیان نیاز به مراجعه به نمایندگی یا شعب بیمه آتیه سازان حافظ داشته باشند باید از مراکز شهرستانها، مناطق و روستاهای خود به مرکز استان آمده و با خیل جمعیت رو به رو شوند و مشکلات فراوان‌تری را به همراه خواهد داشت.

تعهدات بیمه آتیه‌سازان حافظ چیست؟

در تاریخ 31 اردیبهشت‌ماه فرشید سیاری مدیرکل تعاون و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش اظهار داشت: «با توجه به هماهنگی‌های صورت گرفته با درمانگاه‌های فرهنگیان، تمام بیمه‌شدگان می‌توانند این خدمات را با تسهیلات ویژه از درمانگاه‌های فرهنگیان دریافت کنند؛ تعهدات شرکت‌های بیمه‌گر برای تأمین قسمتی از هزینه عینک (50 هزار تومان) همانند سال گذشته به قوت خود باقیست».

وی افزود: «نرخ حق بیمه این قرارداد 260 هزار ریال تعیین شد که حداقل و پایین‌ترین نرخ اعلامی توسط شرکت‌های بیمه‌ کشور برای انجام تعهدات است که 50 درصد از این حق بیمه پرداختی توسط فرهنگیان و مابقی از محل اعتبارات رفاهی وزارت متبوع تأمین می‌شود».

بیمه آتیه سازان حافظ

شرکت بیمه آتیه سازان حافظ به استناد قانون بیمه همگانـی خدمـات درمانـی و مصوبه هیأت وزیران در اردیبهشت سال 1382 در حوزه بیمه‌های درمان مکمل آغاز به کار کرد.

این شرکت بیمه وابسته به سازمان بیمه سلامت ایران و زیر مجموعه سازمان بازنشستگی کشوری است و تا کنون مجوز فعالیت رسمی بیمه‌گری را از بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران نگرفته است، اما با این وجود اخیراً اقدام به انعقاد قراردادهای بزرگ بیمه‌ای کرده که از جمله آنها می‌توان به بیمه تکمیل درمان بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی و کارکنان وزارت آموزش و پرورش اشاره کرد.

بیمه مرکزی: آتیه سازان حافظ مجوز ندارد/آغاز موج نگرانی فرهنگیان

نکته چالش برانگیز این قرارداد جدید بیمه‌ای از جایی آغاز شد که معاون بیمه مرکزی اعلام کرد که بیمه آتیه سازان حافظ هیچ مجوزی از بیمه مرکزی دریافت نکرده است.

این موضوع هم موج جدیدی از نگرانی‌ها را بین فرهنگیان آغاز کرد؛ قرارداد جدید بیمه‌ای با این همه مشکلات و موانع چطور می‌تواند خدمات خوب و قابل قبولی به فرهنگیان ارائه دهد؟

مصدق: شرکت آتیه‌سازان حافظ تاکنون مجوزی دریافت نکرده است

رحیم مصدق، معاون طرح و توسعه بیمه مرکزی با بیان اینکه «براساس قانون تأسیس بیمه مرکزی تمامی شرکت‌های بیمه که در زمینه بیمه‌های بازرگانی فعالیت می‌کنند، باید دارای مجوز از بیمه مرکزی و مراجع مربوطه باشند، اظهار داشت: «با وجود تأکیدات مکرر، شرکت آتیه‌سازان حافظ تاکنون مجوزی دریافت نکرده است.»

مصدق تأکید کرد: «این شرکت چارچوب‌های قانونی برای تأسیس شرکت بیمه را طی نکرده است.»

معاون طرح و توسعه بیمه مرکزی در پاسخ به این سوال که «آیا بیمه مرکزی به وزارت آموزش و پرورش نسبت به عدم انعقاد قرارداد با این شرکت تذکر داده بود، گفت: «بیمه مرکزی به کراّت و در مقاطع مختلف اعلام و تأکید کرده که شرکت آتیه‌سازان حافظ فرایند دریافت مجوز برای فعالیت را طی نکرده است؛ با توجه به اینکه گروه بیمه‌شدگان آموزش و پرورش گروه بزرگی هستند و باید خدمات مناسبی به آنها ارائه شود، دغدغه ما این است که شرکت آتیه‌سازان حافظ از عهده تعهدات برنیاید».

معاون طرح و توسعه بیمه مرکزی تأکید کرد: «در صورت بروز مشکل برای شرکت آتیه‌سازان، بیمه مرکزی هیچ‌گونه مسئولیتی را بر عهده نخواهد داشت زیرا این شرکت مجوز فعالیت ندارد».

اما پس از انتشار این خبر مدیر عامل بیمه آتیه سازان حافظ واکنش نشان داد و صریحاٌ اعلام کرد که این بیمه هیچ نیازی به دریافت مجوز از سوی بیمه مرکزی ندارد.

مقصودی: این شرکت طبق قانون هیچ نیازی به مجوز از بیمه مرکزی ندارد

افشین مقصودی، مدیرعامل بیمه آتیه سازان در خصوص فعالیت شرکت بیمه تکمیلی آتیه‌سازان حافظ گفت: «فعالیت این شرکت طبق قانون هیچ نیازی به مجوز از بیمه مرکزی ندارد ضمن اینکه در حال حاضر 7 میلیون از آحاد جامعه تحت پوشش این شرکت بیمه‌ای قرار دارند؛ ما تابع سازمان بیمه سلامت هستیم و در واقع فعالیت شرکت بیمه تکمیلی آتیه‌سازان حافظ هیچ نیازی به اتکا به بیمه مرکزی ندارد.»

مدیرعامل شرکت بیمه تکمیلی آتیه‌سازان حافظ با اشاره به اینکه «طبق مجوز معاونت حقوقی رئیس جمهور در تاریخ 8 بهمن 86 فعالیت آتیه‌سازان به عنوان کارگزار بیمه‌ای بلامانع اعلام شده است»، گفت: «مجوزهایی وجود دارد که فعالیت شرکت بیمه آتیه سازان حافظ را در حوزه بیمه تجاری و تکمیلی بلامانع داشته است که از آن جمله می‌توان به مجوز دیوان محاسبات به شماره 20000.407 به تاریخ 20 اسفند 87 و مجوز معاونت حقوقی دیوان محاسبات به شماره 20000.385 به تاریخ 6 شهریور 90 اشاره کرد».

مدیرعامل شرکت بیمه تکمیلی آتیه‌سازان حافظ در ادامه به اساسنامه سازمان بیمه سلامت ایران اشاره کرد و ادامه داد: «به استناد اساسنامه سازمان بیمه سلامت که در جلسه‌ (نهم بهمن 90) هیأت محترم وزیران تصویب و طی تصویب نامه شماره ه102828/ت47644ه مورخ (23 مرداد 91) ابلاغ شده است، «بیمه سلامت» شامل تأمین تمامی خدمات سطح سه‌گانه مندرج در بند «د»‌ماده یک اساسنامه سازمان بیمه سلامت و در چارچوب مقررات بیمه پایه و مکمل است.

شرکت‌های بیمه تجاری و غیر تجاری فقط با رعایت قوانین و مقررات مربوطه و مصوبات شورای عالی مجاز به ارائه خدمات بیمه سلامت (پایه و مکمل) هستند و از طرفی مطابق بند «ی» ماده 7 اساسنامه سازمان بیمه سلامت نظارت بر ارائه خدمات بیمه تکمیلی سلامت و دریافت حق بیمه تکمیلی از وظایف سازمان بیمه سلامت بوده و مطابق بند «ه‌» ماده 12 پیشنهاد ضوابط مربوط به عقد و لغو قرارداد بیمه پایه و تکمیلی با اشخاص حقیقی و حقوقی به عهده سازمان بیمه سلامت گذاشته شده است ضمن اینکه از تاریخ فوق وظایف مشروحه و نظارت بر شرکت‌های ارائه دهنده بیمه مکمل درمان، به سازمان بیمه سلامت واگذار گردید».

اعلام وضعیت بیمه ایران و بیمه آتیه سازان حافظ از سوی بیمه مرکزی

حال سؤالاتی پیرامون این موضوع وجود دارد؛ بر اساس اعلام بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مطابق با آخرین ظرفیت مجاز نگهداری ریسک شرکت‌های بیمه و بر مبنای اطلاعات آخرین صورت‌های مالی مصوب شرکتهای بیمه، بیمه ایران ظرفیت مجاز نگهداری حدود 450 میلیارد تومان را دارد.

همچنین آخرین ظرفیت مجاز قبولی اتکایی شرکتهای بیمه که در تاریخ 31 فروردین ماه سال جاری از سوی بیمه مرکزی اعلام شده است، بیمه ایران حدود 450 میلیارد تومان اتکا دارد.

حال این سوال مطرح است که بزرگترین شرکت بیمه کشور با عدد نگهداری ریسک و ظرفیت قبولی اتکایی قابل قبول چنین قراردادی را با وزارت آموزش و پرورش تمدید نمی‌کند اما چطور می‌شود شرکتی که حتی نام آن در لیست شرکت‌های مورد تأیید بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران نیست قرارداد بزرگی را با آموزش و پرورش منعقد می‌کند؟

واکنش آموزش و پرورش

وزارت آموزش و پرورش تاکنون درباره مشکلات موجود در انعقاد قرارداد جدید با بیمه آتیه سازان حافظ هیچگونه اظهارنظری نکرده است.

پرسشی که کارشناسان مطرح می کنند این است که آیا زمان کافی برای بررسی وضعیت، شعب، نمایندگی‌ها و توانایی‌های شرکت آتیه سازان حافظ توسط آموزش و پرورش وجود داشته است؟

نهاد ناظر بر عملکرد بیمه آتیه سازان حافظ کیست؟

بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران به عنوان نهاد ناظر بر تمامی شرکت‌های بیمه‌ای است که زیر نظر این سازمان فعالیت می‌کنند.

در صورتی که شکایاتی از طرفین قراردادهای بیمه وجود داشته باشد آنها را پیگیری و بررسی می‌کند؛ بیمه مرکزی صورت‌های مالی تمامی شرکت‌های بیمه زیر مجموعه خود را بررسی می‌کند و بر اساس توانایی آنها رتبه‌های توانگری به شرکت‌های بیمه می‌دهد؛ بیمه مرکزی به عنوان یک نهاد ناظر بر بیمه‌های موجود در کشور هیأت مدیره‌های این شرکت‌ها را بررسی و آیین نامه‌های بیمه را بر اساس شورای عالی بیمه ابلاغ می‌کند.

همچنین بیمه مرکزی میزان نگهداری مجاز ریسک و توانگری بیمه‌های مختلف زیر مجموعه را بررسی و اعلام می‌کند.

اما در مقابل تا هنگامی که بیمه آتیه سازان حافظ زیر مجموعه بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران نباشد، چه نهادی می‌خواهد بر کار این بیمه نظارت داشته باشد؟آیا نباید بیمه مرکزی بر عملکرد بیمه‌های موجود در کشور نظارت کند؟آیا قرار است معاونت حقوقی رئیس جمهور که مجوز فعالیت بیمه آتیه سازان حافظ را صادر کرده است کار نظارت بر این بیمه را دنبال کند؟

موج انصراف‌ها از بیمه طلایی

در ابتدای حضور بیمه طلایی در سبد خانوار فرهنگیان از مجموع حدود یک میلیون فرهنگی شاغل در آموزش و پرورش حدود 700 هزار نفر خواهان دریافت خدمات از بیمه طلایی بودند.

اما با گذشت 3 سال از فعالیت این بیمه و کاهش سطح خدمات و افزایش حق بیمه، تعداد انصراف دهندگان هر روز بیشتر و بیشتر شد.

از فروردین‌ماه تاکنون و در اردیبهشت‌ماه اوج انصراف از دریافت خدمات بیمه طلایی توسط فرهنگیان بود؛ آنچه مسلم است با وجود مشکلات بیشمار در بیمه طلایی و افزایش حق بیمه که در یکساله گذشته به صورت کامل از حقوق فرهنگیان کسر شد، تعداد انصراف دهندگان از این بیمه هر روز بیشتر می‌شود.

وجود بیمه طلایی در سبد خانوار فرهنگیان این احساس امنیت را از بروز هرگونه هزینه پیرامون خدمات بیمه‌ای، درمان و دارو فراهم می‌کند، اما ضروری است که این بیمه رضایت و اعتماد فرهنگیان را جلب کند.(فارس)