زلزله پیش‌بینی نشده در اروپا

بنا به گزارش‌های رسمی، میزان مشارکت در انتخابات امسال نزدیک به 43.1 درصد اعلام شد و این برای اولین مرتبه از سال 1979 بود که میزان مشارکت در انتخابات در مقایسه با دوره گذشته آن کاهشی نداشت. این رقم در انتخابات گذشته 43 درصد بود.

در انتخابات کنونی، احزاب هوادار اتحادیه اروپا توانستند از 751 کرسی این پارلمان، اکثریت 520 کرسی را در اختیار بگیرند. به گزارش واحد مرکزی خبر، نخستین گروه، ائتلاف «پی‌پی‌ای» متشکل از احزاب دموکرات مسیحی و راست میانه‌رو بود که 213 کرسی را به دست آورد، یعنی 60 کرسی کمتر از آنچه که در پارلمان کنونی در اختیار دارد. سوسیالیست‌ها و سوسیال دموکرات‌ها با کسب 190 کرسی، شش کرسی را از دست دادند.

شکست سوسیالیست‌ها در فرانسه و اسپانیا، عامل اصلی رویگردانی از این حزب بود. با این حال نتایج خوبی که حزب دموکرات متئو رنتسی در ایتالیا کسب کرد از کاهش شدید کرسی‌های این احزاب جلوگیری کرد.

دیگر احزاب هوادار اتحادیه اروپا نیز با کاهش کرسی‌های خود مواجه شدند. لیبرال‌ها با کسب 64 کرسی، 19 کرسی را از دست دادند، اما سبزها با وجود نتایج بسیار ضعیف طرفداران محیط‌زیست در فرانسه، 53 کرسی کسب کردند و چهار کرسی را از دست دادند.

چپ‌ تندرو نیز به لطف فهرست سیریزا در یونان حضور خود را در پارلمان اندکی بهبود بخشید و با کسب هفت کرسی بیشتر تعداد کرسی‌های خود را در پارلمان اروپا به 42 رساند.

با این حال، وقتی به آمار احزاب در هریک از کشورها نگاه می‌کنیم متوجه پیروزی چشمگیر احزاب مخالف اتحادیه اروپا می‌شویم. مشخص‌ترین این اتفاق در فرانسه رخ داد. از مجموع 74 کرسی فرانسه در پارلمان اروپا، 25 کرسی به حزب راستگرای افراطی جبهه ملی به ریاست مارین لوپن رسید. این در حالی است که این حزب تاکنون در پارلمان تنها سه کرسی در اختیار داشت.

نتایج انتخابات در اسپانیا نیز حاکی از سقوط محبوبیت حزب سوسیالیست است که یکی از احزاب اصلی و قدیمی این کشور به حساب می‌آید. سوسیالیست‌ها ۹ کرسی از ۲۳ کرسی پارلمان اروپا را در این دور انتخابات از دست دادند.

این نتیجه به‌ کناره‌گیری آلفردو پرز روبالکابا، رهبر حزب سوسیالیست انجامید. همچنین حزب راست میانه حاکم هشت کرسی از ۲۴ صندلی خود را در پارلمان اروپا از دست داد. همزمان با شب سختی که احزاب بزرگ سپری کردند، حزب چپگرا و جوان «پودموس» که با کسب حدود 8 درصد آرا، پنج کرسی را در پارلمان اروپا از آن خود کرد، این نتیجه را جشن گرفت.

در انگلیس نیز حزب «یوکیب» (استقلال) که مخالف اتحاد با اتحادیه اروپا و خواستار خروج انگلیس از آن است، 24 کرسی به دست آورد. این در حالی است که حزب محافظه‌کار به ریاست دیوید کامرون 19 کرسی و حزب معارض کارگر نیز 20 کرسی تصاحب کرد. احزاب راست افراطی در دانمارک، اتریش و مجارستان نیز در انتخابات روز یکشنبه پارلمان اروپا نتایج خوبی به دست آوردند.

به نظر می‌رسد انتخاب احزاب راست افراطی توسط رای‌دهندگان به علت وعده و وعیدهای آنها درباره بازگرداندن اختیارات از نهادهای اروپایی به پارلمان‌های هر کشور نبوده است، بلکه مساله مهم‌تری که رای‌دهندگان را ترغیب به رای دادن به این احزاب کرده است، موضوع مهاجرت است. در مقابل، احزاب چپ افراطی همچون حزب سیریزای یونان، حمایت رای‌دهندگان از خود را، مرهون موفقیت‌شان در مبارزه با اجرای برنامه‌های ریاضت اقتصادی می‌داند.

واکنش مقامات اروپایی

بروز این نتایج، شگفتی مقامات اروپایی را به همراه داشته و حتی برخی آن را «فاجعه» توصیف کرده‌اند. به گزارش بی‌بی‌سی، فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهور فرانسه که حزب متبوعش در این انتخابات شکست خورد و در جایگاه سوم قرار گرفت، عنوان داشت که اتحادیه اروپا باید اصلاح شود و اختیاراتش را محدودتر کند.

اولاند که از سیاستمداران برجسته در حمایت از اتحادیه اروپاست، در سخنانی که از تلویزیون فرانسه پخش شد گفت پروژه اتحادیه اروپا از دسترس خارج و غیرقابل درک شده و این وضع باید تغییر کند. او گفت: اتحادیه اروپا بر بحران حوزه یورو فائق آمده اما به چه قیمتی؟ طی یک برنامه ریاضتی که در نهایت مردم را دلسرد کرد. مانوئل والس، نخست‌وزیر فرانسه هم در برابر شکست سنگین سوسیالیست‌های حاکم در انتخابات پارلمانی اروپا واکنش نشان داد و گفت: «پیروزی احزاب راستگرای مخالف اتحادیه اروپا در این انتخابات شوک‌آور و همچون یک زمین‌لرزه بود.»

آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز که حزب اتحاد دموکرات مسیحی تحت رهبری او براحتی برنده ۳۵ درصد آرا در آلمان شد، گفت اکنون بر عهده احزاب اصلی اروپاست تا با تاکید بر بهبود قدرت رقابت اقتصادی، تمرکز بر رشد و ایجاد کار، دوباره نظر رای‌دهندگان را جلب کنند. او گفت: این بهترین پاسخ برای رای‌دهندگان مایوسی است که رایشان برخلاف میل ما بود. دیوید کامرون، نخست‌وزیر انگلیس نیز که حزب محافظه‌کار او هفت کرسی از دست داد، گفت روشن است که رای‌دهندگان عمیقا از اتحادیه اروپا سرخورده هستند و پیام آنها دریافت و درک شده است.

در مقابل، مارین لوپن پس از اعلام این نتایج اظهار کرد: «ما منافع مشترکی داریم که مهم‌ترین آنها مهار مهاجرت است. این به نفع همه کشورهای اروپایی خواهد بود.» وی روز گذشته خواستار انحلال پارلمان فرانسه و برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام در این کشور شد.در همین حال گفته می‌شود سران اتحادیه اروپا شب گذشته در بروکسل گرد هم آمدند تا انتخابات پارلمانی اروپا که بی‌اعتمادی رأی‌دهندگان را به احزاب حاکم نشان داد، مورد تحلیل و بررسی قرار دهند. در همین حال گفته می‌شود این نتایج موجب تغییر آشکار در ترکیب جدید نمایندگان پارلمان اروپا خواهد شد که تا دو ماه دیگر کرسی‌های خود را تحویل خواهند گرفت.