مرخصی پرماجرای 4 زندانی در ایام نوروز

سریال «ما فرشته نیستیم» برای پخش از شبکه تهران در نظر گرفته شده و بازیگران بسیاری دارد. محمدرضا شریفی‌نیا که نامش در سریال منصور است ‌همراه خواهرش، پری که نقش او را گوهر خیراندیش بازی می‌کند، دو نفر از این زندانی‌ها هستند.

علی صادقی نقش سعید را بازی می‌کند که یکی دیگر از این زندانی‌هاست و نقش زندانی چهارم را برزو ارجمند به‌عهده دارد. از دیگر بازیگران این سریال می‌توان به فاطمه گودرزی، محمود جعفری، ملیکا شریفی‌نیا، غلامحسین لطفی، نادر سلیمانی و داریوش موفق اشاره کرد.

فیلمنامه ما فرشته نیستیم در 13 قسمت به قلم آرش برهانی نوشته شده است، مجید اوجی تهیه‌کنندگی آن را به عهده دارد و فلورا سام آن را کارگردانی می‌کند. داستان سریال از زندان آغاز می‌شود و بعد از آن ماجراها در خارج از زندان و شهر تهران اتفاق می‌افتد. تصویربرداری این سریال از هفته اول بهمن در تهران شروع شد و در روزهای پر برف زمستان امسال نیز ادامه داشت.

خانه‌ای سرد در یک روز سرد

در یکی از روزهای سرد زمستان گروه تولید سریال ما فرشته نیستیم در خانه‌ای تقریبا شیک و مدرن در یکی از کوچه‌های خلوت خیابان چشمه در منطقه شهرک المپیک مشغول کار است. این خانه محل سکونت یکی از خانواده‌های سریال محسوب می‌شود؛ خانواده‌ای که نقش پدر را محمدرضا شریفی‌نیا برعهده دارد، نقش مادر را شهره لرستانی بازی می‌کند و سولماز آقمقانی نقش دختر را به عهده دارد.

حیاط خانه چندان بزرگ نیست، اما گوشه‌ای از آن به بساط چای اختصاص پیدا کرده و هر از گاهی عوامل تولید سریال به یک لیوان چای داغ مهمان می‌شوند. مسئول تدارکات سریال، دستیاران و کسانی که به‌هر دلیل در رفت و آمد هستند، گاهی کنار شعله‌ای که به کمک یک کپسول گاز و مشعل در یک قوطی حلبی روشن شده، خود را گرم می‌کنند.

جلوی ورودی ساختمان پر از کفش است، هر کسی وارد می‌شود باید کفش‌هایش را در بیاورد چرا که صاحبان خانه به طبقه بالا کوچ کرده‌اند و طبقه همکف را برای چند روز در اختیار گروه تولید سریال ما فرشته نیستیم قرار داده‌اند، بدون این‌که فرش‌ها، دکوراسیون خانه، تجهیزات و امکانات، مبلمان و وسایلش را جمع کرده باشند. دو بازیگر، گروه چهره‌پردازی، گروه تصویربرداری، گروه نورپردازی، گروه لباس، کارگردان و دستیارانش، تهیه‌کننده و البته خبرنگاران در این صحنه حضور دارند و هر کدام وظایفی به عهده دارند که به حرکت و جابه‌جایی‌های متعدد منجر می‌شود، اما همه اینها باید به شکلی اتفاق بیفتد که نه ترکی به شیشه میزهای خانه بیفتد و نه لکه‌ای به دیوار! رفتار احترام آمیز عوامل صحنه با وسایل خانه قابل توجه است!

مجید اوجی در مقام تهیه‌کننده کار چندان مشکلی برای تولید این سریال ندارد؛ او برای چندمین بار با همسرش به عنوان کارگردان همکاری دارد و دیگر اعضای گروه تولید هم کسانی هستند که بارها در ساخت آثار مختلف با او همکاری داشته‌اند و حالا در کنار هم به یک گروه هماهنگ بدل شده‌اند.

او درباره حضور در خانه یکی از شهروندان تهرانی و استفاده از فضا و امکانات این خانه می‌گوید: بیشتر لوکیشن‌هایی که در آنها سریال می‌سازیم، خانه‌هایی است که صاحبانشان در آن زندگی می‌کنند. این خانه هم همین‌طور است. تعداد خانه‌های خالی که به عنوان لوکیشن به گروه‌های تولید فیلم و سریال اجاره می‌دهند، خیلی کم است. بیشتر لوکیشن‌ها معمولا جاهایی است که در آن زندگی می‌کنند و از این بابت کار ما سخت می‌شود چون باید مراقب وسایل خانه مردم باشیم، اما این طبیعت کار ماست.

اوجی درباره روند تولید این سریال می‌گوید: چون فرصت زیادی نداریم و سریال باید برای نوروز آماده باشد، تقریبا فشرده کار می‌کنیم، اما از آنجا که اعضای گروه با هم همراه و هماهنگ هستند و تا زمان رسیدن کارگردان همه چیز برای شروع کار مهیاست، از وقتی که در اختیار داریم نهایت بهره را می‌بریم.

این تهیه‌کننده با اشاره به سرعت تولید سریال ما فرشته نیستیم، گفت: پیش بینی می‌کنم تا پیش از شروع سال نو تصویربرداری این سریال تمام شده باشد. به طور متوسط روزی 12 ساعت بدون‌اتلاف‌وقت کار می‌کنیم و اگر همچنان طبق برنامه پیش‌برویم کارمان 27 اسفند به پایان می‌رسد.

بازیگرحرفه‌ای، بازیگر جوان

بازیگران در حال تمرین سکانس بعدی هستند. نورپرداز سریال همراه دستیارانش در حال آماده‌کردن نور سکانس بعدی است و محسن فلاحی، مدیر تصویربرداری سریال، جای دوربین را برای این سکانس مشخص می‌کند. در این سکانس قرار است شهره لرستانی در نقش شریفه، همسر مردی که نقش آن را شریفی‌نیا بازی می‌کند همراه دخترش از اتاق خواب وارد هال و بعد آشپزخانه شود. مادر و دختر درباره خواستگاری که قرار است بیاید حرف می‌زنند و گفت‌وگوی آنها به جلب موافقت مادر ختم‌می‌شود.

دو دوربین تقریبا روبه‌روی هم این سکانس را ضبط می‌کنند. یکی از آنها از لحظه ورود مادر و دختر از اتاق خواب به هال را تصویربرداری می‌کند و دیگری از زمانی که مادر مکث می‌کند و پشت میز ناهار‌خوری می‌نشیند تا پایان سکانس را ضبط می‌کند. این دو نما پشت سر هم بازی و تصویربرداری می‌شود. بازیگران چند بار این صحنه را بازی می‌کنند و تقریبا همه چیز روان و آرام انجام می‌شود، گرچه سولماز آقمقانی در نقش دختر گاهی تپق می‌زند یا ظرافت‌های دیالوگش را ندیده می‌گیرد و آن را طور دیگری بیان می‌کند، اما همه چیز تقریبا خوب پیش می‌رود. شهره لرستانی خونسرد و آرام پا به پای این بازیگر جوان، چند بار بازی در این سکانس را تکرار می‌کند و خونسردی و آرامشش به بازیگر جوان قوت و اعتماد به نفس می‌دهد.

بعد از تصویربرداری این سکانس، دوباره همه‌چیز طبق روال پیش می‌رود؛ بازیگران صحنه بعد را تمرین می‌کنند، دوربین‌ها در جای جدید قرار می‌گیرند، نورپردازی صحنه بعد آماده می‌شود و....

انعکاس تصویر بوم در مایکروفر

بازیگران آماده شده‌اند، صحنه آماده است و بخشی از سکانس مورد نظر که یک تماس تلفنی است، تصویربرداری می‌شود. شهره لرستانی در حالی باید نقشش را بازی کند که یک نفر دیالوگ‌های پشت دوربین را بدون انتقال هیچ حسی از روی متن می‌خواند، اما همه چیز خوب و بسرعت پیش می‌رود. چیزی نمانده که فلورا سام در مقام کارگردان این سکانس را تائید کند و چیدن دوربین‌ها برای سکانس بعدی آغاز شود، اما یک مساله بظاهر ساده و کوچک باعث می‌شود برای دقایقی کوتاه کار تصویربرداری موقتا متوقف و دوباره از سر گرفته شود؛ دستیار کارگردان در مونیتور تقریبا هفت اینچی انعکاس تصویر بوم صدابردار در مایکروفر پشت سر شهره لرستانی را می‌بیند و کار متوقف می‌شود تا دستیاران صحنه با چسب سیاه روی بخش براق و آینه مانند ماکروفر را بپوشانند. یخچال این خانه هم نقره‌ای‌ است و هر آن ممکن است تصویری از پشت صحنه را در مقابل دوربین منعکس کند، بنابراین زاویه چراغ‌ها هم تغییر پیدا می‌کند تا این احتمال به‌طور کامل از بین برود.

در این شتاب و کار فشرده، دستیاران فلورا سام و بخصوص فلاحی که مدیریت تصویربرداری مجموعه را به عهده دارند، بیش از هر کس دیگری سام را یاری می‌دهند و او را در طراحی نماها و کارگردانی سریال همراهی می‌کنند.

بازی دوربین و بازیگر

در سکانس بعدی هم شهره لرستانی و آقمقانی بازی می‌کنند. این بار مادر و دختر از حرف‌هایی که پشت تلفن به مادر خانواده زده شده در حیرت‌اند و اتفاقات رخ داده را مرور و بازخوانی می‌کنند.
آقمقانی روبه‌روی شهره لرستانی روی مبل نشسسته است. یکی از دوربین‌ها ‌پشت سر آقمقانی تصویر شهره لرستانی را در قاب دارد و دوربین دوم تصویر لرستانی را از نیم‌رخ ضبط می‌کند. بر اساس توضیحات فلورا سام قرار است شهره لرستانی در حالی که عرض قاب را طی می‌کند دیالوگ‌هایش را بگوید و دوربین خلاف مسیر او حرکت کند.

به عبارتی وقتی شهره لرستانی از سمت راست به چپ می‌رود دوربین در حال حرکت از چپ به راست تصویرش را ضبط کند و برعکس. به این ترتیب بازیگر و دوربین در یک مسیر اما در خلاف جهت هم حرکت می‌کنند.

قرار است این سکانس از چند نما تصویربرداری شود؛ یک‌بار با تاکید بر تصویر شهره لرستانی و یک‌بار با تاکید بر تصویر آقمقانی بنابراین لازم است این نماها هماهنگ باشند؛ بنابراین شهره لرستانی رفت و آمدش در عرض اتاق را کد‌گذاری می‌کند. او وقتی اولین جمله دیالوگش را ادا می‌کند که به ستون آشپزخانه تکیه داده و مشخص می‌کند که کجای جمله به دیوار روبه‌رو می‌رسد و وقتی دور می‌زند و از سمت دیوار به ستون برمی‌گردد باید کدام دیالوگ‌ها را ادا کند. این کد‌گذاری دیالوگ‌ها برای حرکتش در عرض قاب امکانی است برای هماهنگی بین تمام نماهایی که از او گرفته می‌شود و جلوگیری از شکست در تصویر نهایی که بعد از تدوین به دست‌می‌آید.

لرستانی این سکانس را با کدگذاری‌های صورت‌گرفته یک‌بار برای برداشت نمای عمومی بازی می‌کند، یک‌بار برای برداشت نماهای بسته‌تر و یک‌بار هم برای برداشت نماهای مربوط به دخترش تا بالاخره سکانس مورد نظر از چند نمای متنوع تصویربرداری می‌شود و تصاویر متنوع ضبط می‌شود تا دست تدوینگر برای ارائه تدوینی زیبا از این سکانس باز باشد.

سام درباره شیوه تصویربرداری این سکانس می‌گوید: بر اساس حس صحنه این شیوه را انتخاب کرده‌ام. گیجی شریفه در مقابل اخبار و اطلاعاتی که به دست آورده باعث شد تصمیم بگیرم دوربین و بازیگر در یک مسیر اما در جهت مخالف هم حرکت کنند.

فلورا سام از پنجم فروردین 92 ساخت سریال باغ سرهنگ را آغاز کرد؛ این سریال تیرماه برای پخش آماده بود، اما پیش از آن، سریال بی‌قرار با کارگردانی سام در ماه مبارک رمضان به نمایش درآمد و بعد سریال باغ سرهنگ پخش شد. این کارگردان در حالی که هنوز پخش باغ سرهنگ ادامه داشت، کارگردانی سریال نوروزی شبکه تهران را به عهده گرفت.

سریال ما فرشته نیستیم با دیگر کارهای سام از این بابت متفاوت است که او برای اولین بار فیلمنامه‌ای را می‌سازد که خودش ننوشته است. فیلمنامه سریال نوروزی شبکه تهران را آرش برهانی نوشته و سام سعی دارد ضمن گفت‌وگو با برهانی، این متن را به سبک و سیاق کارهای خودش نزدیک کند.

او در این باره می‌گوید: برای اولین بار سریالی را کارگردانی می‌کنم که فیلمنامه آن را خودم ننوشته‌ام. کمی برایم سخت است، اما من و آقای برهانی تلاش می‌کنیم که ایده‌ها و دیدگاه‌هایمان را به هم نزدیک کنیم. دارم سعی می‌کنم نوشته ایشان را به جنس کار خودم نزدیک کنم.

سام درباره پذیرفتن کارگردانی این سریال می‌گوید: آقای برهانی طرح این سریال را به دفتر آقای اوجی ارائه کردند و آقای اوجی هم بعد آن را به شبکه تهران پیشنهاد داد، تولید سریال تصویب شد و از همان ابتدا صحبت‌ها بر این اساس بود که ما فرشته نیستیم سریال نوروزی شبکه تهران باشد.

او درباره دلیل استفاده از دو دوربین گفت: کار با دو دوربین سرعت تصویربرداری را بالا نمی‌برد، چون برای نورپردازی و صدای صحنه به همان زمانی نیاز داریم که در شیوه تصویربرداری یک دوربینه لازم است. مهم‌ترین تاثیر استفاده از دو دوربین بخصوص در آثار طنز این است که می‌توانیم بازی‌های گرم‌تر و واقعی‌تری به نمایش بگذاریم.

سام توضیح می‌دهد: وقتی با یک دوربین تصویربرداری می‌کنیم،طرف مقابل پشت دوربین سکوت می‌کند و نباید حرف بزند، بنابراین واکنش‌های لحظه‌ای از دست می‌رود. من اولین بار در سریال باغ‌سرهنگ این شیوه را اجرا کردم و به نظرم نتیجه خوبی داشت.

به اعتقاد این کارگردان استفاده از دو دوربین تا‌حدی کار کارگردان را سخت‌تر می‌کند. او در‌این‌باره می‌گوید: در این شیوه باید نور را برای هر دو دوربین یکسان تنظیم کرد، گرچه خیلی‌ها به این مسائل ریز دقت نمی‌کنند، اما برای یکدستی اثر باید این مسائل را مد نظر داشت. وقتی با دو دوربین کار می‌کنیم باید به سایه‌ها دقت داشته باشیم، به‌هماهنگی نماها و بسیاری جزئیات دیگر. یکی از مهم‌ترین کارهای فلورا سام در ساخت این سریال، هدایت بازیگران و تاکید بر وفاداری به متن آرش برهانی است.

او درباره فیلمنامه این سریال می‌گوید: در این سریال تلاش شده شیرینی و طنازی بیشتر در قالب شخصیت‌پردازی‌ها خودش را نشان بدهد و من هم در کارگردانی به این مساله توجه دارم. به عبارتی در این مورد من و نویسنده با هم همفکر هستیم، بنابراین اگر به جایی برسم که احساس کنم خیلی با جنس کار من همسان نیست حتما با آقای برهانی صحبت می‌کنم تا بتوانیم متن را به نفع دیدگاه‌های مشترکمان تغییر بدهیم.

فلورا سام درباره دعوت از بازیگران متنوع در آثارش توضیح می‌دهد: در هر کاری سعی می‌کنم از بازیگران متناسب با همان اثر استفاده کنم. طیف گسترده‌ای از بازیگران در آثار من بازی کرده‌اند.
وی در این باره تاکید می‌کند: ممکن است من به عنوان کارگردان احساس کنم با یک بازیگر بهتر و راحت‌تر کار می‌کنم یا بدانم که بازیگر مورد نظرم می‌تواند از پس نقش بر بیاید، بنابراین ممکن است از بازیگری دعوت به کار کنم که قبلا بارها و بارها با او همکاری داشته‌ام. اما در مجموع بازیگران آثار من تقریبا متنوع هستند، مثلا بازیگران این سریال هیچ‌اشتراکی با باغ سرهنگ ندارند.

برای موقعیت‌های طنز، پاسکاری می‌کنم

شهره لرستانی در ما فرشته نیستیم، نقش همسر یکی از زندانی‌ها را بازی می‌کند؛ این خانم شریفه نام دارد و به یک طبقه متوسط و رو به رفاه جامعه تعلق دارد.

او درباره این نقش می‌گوید: به اندازه کارهای قبلی‌ام کمدی نیست و حتی می‌توانم بگویم تا حد زیادی یک نقش جدی محسوب می‌شود.

لرستانی درباره دلایل پذیرفتن این نقش می‌گوید: به نظر من نقشی است که جا برای تجربه دارد. قرار نیست در یک اثر کمدی همه نقش‌ها طنز باشد یا همه بازیگران طنز بازی کنند. گاهی یکی باید پاس بدهد تا دیگری گل بزند، من پاسکاری می‌کنم تا دیگران گل بزنند. این بازیگر درباره همکاری با بازیگران جوان گفت: من زیاد با بازیگران جوان کار‌کرده‌ام و کار با جوان‌ها برایم جذاب است، چون آنها پر از شوق و انرژی هستند. ممکن است تجربه زیادی نداشته باشند، اما شوق و انرژی‌شان جای خالی تجربه را پر می‌کند. البته کارکردن با جوان‌هایی که شوق دارند حس خوبی دارد نه آنهایی که هیچ انگیزه‌ای ندارند.

این بازیگر که تجربه کارگردانی تله‌فیلم‌هایی مانند ماه‌منیر، زیرخاکی، بی‌بی خاتون و سریال ماجراهای خاله دنا و شپلک را در کارنامه دارد، بازیگر حرفه‌ای را این‌طور توصیف می‌کند: یک بازیگر حرفه‌ای باید بار را از روی دوش کارگردان بردارد و خودش برای نقش و چگونگی ایفای آن برنامه‌ریزی کند.

او که یک فیلم با نام باور آرامش را برای نوروز کارگردانی کرده است، در سریال ما فرشته نیستیم نقش کوتاهی به عهده دارد و امیدوار است مردم این سریال را دوست داشته باشند، چون آثار قبلی فلورا سام جذاب و دلنشین از آب در آمده است.

گرفتار توطئه می‌شوم!

محمدرضا شریفی‌نیا در نقش منصور اجاقلو در سریال ما فرشته نیستیم در حین سرقت از گاوصندوق بازداشت می‌شود!

شریفی‌نیا درباره این نقش می‌گوید: ما فرشته نیستیم قصه روان و جذابی دارد که زندگی چهار‌زندانی و مشکلات آنها را بررسی می‌کند. در زندگی این چهار نفر که نقش یکی از آنها را من بازی می‌کنم، اتفاقات خاصی رخ می‌دهد. هرکدام از آنها به نوعی قصد فرار دارند، ولی پول، ترس و موقعیت‌های مختلف آنها را وسوسه می‌کند و سرنوشت متفاوتی برایشان رقم می‌زند.

او درباره نقشش توضیح می‌دهد: من و زندانی‌های دیگر می‌خواهیم برای شب عید مرخصی بگیریم، اما با مرخصی ما موافقت نمی‌شود و زندانیان با رییس زندان درگیری پیدا می‌کنند. دو شب به‌عید مانده که یکباره و به صورت غیرمنتظره‌ای با مرخصی موافقت می‌شود، اما در بیرون از زندان توطئه‌هایی در کمین است که امیدوارم مخاطبان از تماشای آن لذت ببرند.

برای اولین بار در یک سریال نوروزی بازی می‌کنم

فاطمه گودرزی در سریال ما فرشته نیستیم در کنار محمود جعفری نقش والدین یکی از زندانیان را بازی می‌کند و علی صادقی ایفای نقش پسر آنها را به عهده دارد.

گودرزی که برای اولین‌بار در یک سریال نوروزی بازی می‌کند، درباره این سریال می‌گوید: من همیشه به دنبال یک فیلمنامه‌ خوب بوده‌ام و برایم اهمیتی نداشته اثری که در آن بازی می‌کنم کی و به چه‌مناسبتی به نمایش در می‌آید.

وی ادامه می‌دهد: شاید یکی از دلایلی که باعث شده کمتر در سریال‌های مناسبتی بازی کنم، به فیلمنامه این سریال‌ها مربوط باشد و شتابی که در تولید آنها وجود دارد. اما بازی در سریال ما فرشته نیستیم را به دلیل فضای شاد و مفرح آن پذیرفتم و امیدوارم نتیجه کارمان مورد قبول تماشاگران باشد.

نقش یک دختر باهوش و گاهی لوس را بازی می‌کنم

سولماز آقمقانی که پیش از این در سریال‌هایی چون پس از سال‌ها، سه در چهار، راه شب و روزگار قریب بازی کرده است، در سریال ما فرشته نیستیم نقش سحر را به عهده دارد.

او درباره نقشش می‌گوید: من نقش دختر آقای شریفی‌نیا را بازی می‌کنم که یکی از زندانیان است. این دختر باهوش و زرنگ است، اما گاهی رفتارهای لوس از خودش بروز می‌دهد.

آقمقانی تاکید می‌کند: در این سریال این سعادت را داشتم که بعد از سریال سه در چهار یک بار دیگر در کنار خانم لرستانی بازی کنم و برای اولین‌بار از تجربه‌ها و همراهی آقای شریفی‌نیا بهره‌مند شوم.

او درباره همکاری با این بازیگران می‌گوید: شانس بزرگی است و تجربه خوبی برای من محسوب می‌شود. این دو بازیگر خیلی همدل و همراه هستند و همیشه راهنمایی‌ام می‌کنند. امیدوارم از این راهنمایی‌ها خوب استفاده کرده باشم. این بازیگر جوان معتقد است سریال ما فرشته نیستیم موضوع جذابی دارد که در سال‌های اخیر مشابه آن دیده نشده است. او امیدوار است با کارگردانی فلورا سام و همکاری یک گروه خوب و همراه، سریال ما فرشته نیستیم به یکی از سریال‌های دیدنی تلویزیون در نوروز بدل شود.