انسان در مسیر زندگی خود همواره با دعا و نیایش مأنوس بوده است. نیاز بشر به دعا آنچنان گسترده است که اختصاص به مؤمنان نداشته و در طول تاریخ، کافران نیز به دعا و نیایش رو آوردهاند.
در باب دعا در کلام معصومین(ع) بسیار سخن گفته شده و آن بزرگواران توصیه موکدی بر این امر داشتهاند به طوری که رسول خدا(ص)در حدیثی دعا را سلاح مومن و ستون دین و نور آسمانها و زمین معرفی میکنند(1).
امام سجاد (ع) نیز درباره فایده و اهمیت دعا میفرمایند:دعا، بلای نازل شده و نازل نشده را دفع میکند(2).
پیامبر اسلام (ص) همچنین در حدیثی فرمودند:دعا، مغز (و عصاره) عبادت است و هیچ کس با دعا کردن هلاک نمیشود(3).
اما دعا نیزهمچون سایر عبادات آداب و شرایط ویژه دارد که در صورت انجام و رعایت آنها، نتیجه بهتر و مطلوبتری به دست میآید. یکی از مسائلی که در این باره مطرح میشود این است که چرا برخی دعاها به نتیجه نمیرسد و فرجامی ندارد. سوای این که خداوند متعال که قادر مطلق است و صلاح ما را بهتر از خودمان میداند و گاهی محقق نشدن خواستههایمان به صلاح ماست در کنار آن یکسری شرایط برای به نتیجه رسیدن دعا ذکر شده است.
پیامبر خدا (ص) در این باره که کدام دعاها نافرجام است و نتیجه ندارد، میفرمایند:«هر دعایی که با تمجید (خدا) آغاز نشود نافرجام است»(4).
امام صادق (ع) نیز فرمودند:دعا پیوسته در حجاب است، تا آن گاه که بر محمّد و بر خاندان محمّد صلوات فرستاده شود(5).
امام باقر(ع) در حدیثی گناه را عامل به نتیجه نرسیدن دعای افراد معرفی میکنند و میفرمایند: «انسان گاهی حاجتی دارد و از خدا طلب میکند و خداوند ضمن قبول آن انجامش را به وقت مناسبی وا میگذارد، ولی بنده در این مدت مرتکب گناه میشود؛ خداوند به مأمور اجابت دعا امر میکند: خواستهاش را اجابت نکن و او را از این لطف محروم نما که خشم ما را بر انگیخت و شایسته بی اعتنایی است(6).
منابع احادیث:
1- بحارالانوار: 4/1644 ، 300/93
2- الکافی: 2 / 469 / 5 منتخب میزان الحکمة: 194
3- بحارالانوار: 4/1644 ، 300/93
4- بحارالأنوار: 93 / 317 / 21 منتخب میزان الحکمة: 198
5- الکافی: 2 / 491 / 1 منتخب میزان الحکمة: 198
6- اصول کافی، ج 2، ص 208. (ایسنا)
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد