اندر کرامات و هنرهای ما

نمی‌دانم این به دلیل اهمیت زیاد موضوع است یا نکند تو هم مثل آن معلم جغرافیایی هستی که فقط با یک کشور آشنا بود و تا از سایر کشورها سوال می‌شد، با مهارت بحث را به آن کشور خاص می‌کشاند سپس با آب و تاب، محفوظات ثابت خود را تحویل می‌داد!

گفتم فرمایشت متین. کرامات و هنرهای ما در امر ترافیک یکی دوتا نیست، اگر به‌مدت یک سال هر روز این ستون به یکی از این هنرها بپردازد، باز هم تمام نمی‌شود.

آخر مگر نه این است که هنر نزد ایرانیان است و بس؟ مثلا این کم هنری است که می‌توانم مانند آمبولانس با چسباندن به سپر خودروی جلو و بوق و چراغ، وی را محترمانه به کنار رانده، جایش را بگیرم زیرا همیشه کار من مهم‌تر است؟! یا هنگام وارد شدن از فرعی به اصلی، به‌جای رعایت حق‌تقدم دیگران، با بوق و نگاه غضب‌آلود، رانندگانی را که در خیابان اصلی‌اند، مرعوب و منکوب کرده، بدون توقف و با سرعت وارد خیابان اصلی شوم؟! در کدام کشور پیشرفته دیده‌ای رانندگان این‌قدر ابتکار و خلاقیت داشته باشند که برای گردش به چپ به‌جای این‌که بی‌خود پشت سر خودروهایی که زودتر به تقاطع رسیده‌اند به صف بایستند، از تمام خطوط خیابان استفاده کنند و اجازه ندهند آنهایی که مسیرشان مستقیم یا گردش به راست است، عبور کنند؟! اصلا همه این هنرها را ول کن، همین که من حواسم هست نگذارم خودرویی وارد خط من شود، باید به من نمره بیست بدهی.

دیدم منظورم را نفهمیده. گفتم منظورم آنهایی است که راهنما زده‌اند و می‌خواهند وارد خط من شوند، کور خوانده‌اند. من با یک گاز بموقع شانه به شانه آنها می‌رانم تا نتوانند دیگر از این غلط‌ها انجام دهند. به من چه که آنها می‌خواهند از بزرگراه خارج شوند.

خوب بروند از یک جای دیگر خارج شوند. چرا از جلوی من؟! البته حساب آنها که بدون راهنما وارد خط من می‌شوند جداست و آنها مجازند، اما باید حواسشان باشد که راهنما نزنند! این مشتی از خروار کرامات و هنرهای ماست. می‌خواهی بازهم بگویم؟

گفت: فهمیدم. قضیه دستت است. من هم منظورم همین بود. چرا به این مشکلات نمی‌پردازی؟ گفتم: فرض کن مهندسی متوجه شود، به علت ساختن پی روی زمین باتلاقی، سست و ناپایدار، ساختمانی در حال ترک خوردن و از بین رفتن است. آیا سراغ تعمیر کاشیکاری و نما و رنگ می‌رود یا تعمیرات اساسی پی؟ گفت: یعنی از نظر تو، در خط راندن پایه رانندگی است و بدون آن، بقیه اقدامات جنبه فرعی و روبنایی دارد؟

گفتم: درست فهمیدی، ناآشنایی با خط ریشه بسیاری از معضلات است و بدون درک نقش خط، اکثر تلاش‌ها برای بهبود وضع نقش بر آب است. بیش از 90 درصد آشفتگی ترافیک، گره‌ها، راه‌بندان‌ ها، تصادفات و احساس ناامنی و فشار عصبی رانندگان، ناشی از فقدان خط در نظام رانندگی ماست. فقط یک فقره آن ایجاد قیف است که نفس مسافران نوروزی را می‌برد. به همین دلیل، جا دارد دستگاه‌های ذی‌ربط عزم خود را جزم کنند تا همگان را با خط آشنا کنند و در خط راندن را جا بیندازند تا متعاقبا بتوان بقیه مسائل را به روش اصولی حل کرد.

گفت این قیف چیست. کنجکاو شدم. گفتم، وعده ما پس فردا.

دکتر حسن مقدم - استاد دانشگاه صنعتی شریف