با وجود رد هرگونه مداخله جنبش حماس، حملات ارتش اسرائیل به باریکه غزه تا ساعت ۱۰ صبح بهوقت محلی ادامه یافت و بیشاز صد فلسطینی را به شهادت رساند. بهنقل از وزارت بهداشت نوارغزه، ۳۵ تن از شهدا کودکان بودند. درهمین راستا، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا درباره نقض آتشبس به اصحاب رسانه ادعا کرد: «حماس یک سرباز اسرائیلی را کشت و اسرائیلیها باید واکنش نشان بدهند اما قرار نیست آتشبس غزه از بین برود.» نکته مهم اظهارات جدید ترامپ حول محور تمایل وی به بسط این صلح نابرابر به تمام منطقه غرب آسیاست. بنابراین، آتشبس باریکه غزه، سنگ بنای پیمان ابراهیم مدنظر کاخسفید ارزیابی میشود که مطابق آن، ارتش اشغالگر قدس اجازه انجام عملیات نظامی بدون فروپاشی ساختار توافقهای یکطرفه را خواهد داشت تا نقش «ژاندارم امنیتی» منطقه غربآسیا توسط تلآویو پیگیری شود.
ذبح انسانیت
وزارت بهداشت غزه بعد از نقض آتشبس توسط رژیمصهیونیستی اعلام کرد که تاکنون ۲۱۱ شهید و ۵۹۷ زخمی ثبت شده؛ همچنین دفتر رسانهای غزه خاطرنشان کرد: «با شهادت خبرنگار، محمد المنیراوی تعداد شهدای خبرنگار به ۲۵۶ نفر افزایش یافت.» در ادامه جنایات نظامیان صهیونیست، آنها منزل خانواده «ابو دلال» واقع در اردوگاه النصیرات در مرکز نوار غزه را بمباران کردند که در پی این واقعه ۱۸ نفر از اعضای این خانواده به شهادت رسیدند. با اتمام انهدام مناطق مختلف کرانه شرقی مدیترانه، ارتش رژیم اسرائیل تاکید کرد: «به اجرای توافق آتشبس ادامه میدهیم اما به هرگونه نقض آن با قدرت پاسخ خواهیم داد.» یسرائیل کاتس، وزیر جنگ رژیمصهیونیستی نیز ادعا کرد که هیچیک از رهبران جنبش حماس در مصونیت نیستند. این چهره رادیکال کابینه اسرائیل ادامه داد: «ارتش دستور گرفته با هریک از اهداف حماس با قدرت تعامل کنند.»
وابستگی نتانیاهو به جنگافروزی
تداوم آتشبس غزه و پیشبرد آن در چارچوب طرح بزرگتر رئیسجمهور آمریکا برای سلطه بر غرب آسیا، به یکی از اولویتهای اصلی دولت واشنگتن تبدیل شده است. حضور پیدرپی مقامهای بلندپایه آمریکایی در سرزمینهای اشغالی نیز نشانهای از عزم جدی آمریکا برای حفظ روند موجود است. ترامپ این توافق را دستاورد برجسته سیاست خارجی خود در دوره دوم ریاستجمهوری میداند و آن را کلید تحول منطقه ارزیابی میکند. معاون او، جیدی ونس، نیز تاکید کرده که آتشبس پابرجا خواهد ماند، هرچند درگیریهای پراکنده اجتنابناپذیر است و اسرائیل ممکن است واکنش نشان دهد. بهگزارش اسرائیل تایمز، دولت بیبی با فشار فزایندهای از داخل و خارج روبهرو شد. مقامات آمریکایی از جمله جرد کوشنر و استیو ویتکاف از نتانیاهو خواستند برای حفظ آتشبس از اقدامات نظامی گسترده خودداری کند و بهجای آن به حماس سه روز مهلت دهد تا بقایای اسرا را بازگرداند. گزارشها حاکی است که کاخ سفید خواستار خویشتنداری اسرائیل و پرهیز از «اقدامات رادیکال» شده و حتی مانع بستهشدن گذرگاه رفح و توقف کمکهای بشردوستانه به غزه شده است. با این حال، نتانیاهو که تحت فشار شدید سیاسی و افکار عمومی قرار دارد، حفظ خویشتنداری را دشوار یافته است. نارضایتی در میان شرکای ائتلافی و مطالبه پاسخ قاطع به حماس، بر فشارها بر او افزوده است. سرانجام، پس از وقایع مشکوک روز سهشنبه در رفح، وی دستور حملات هوایی گستردهای را صادر کرد تا مانع خروج بنگویر از دولت شود.
سودای گسترش پیمان ابراهیم
فارغ از سطح شخص ترامپ و اولویتهای دولت وی، استمرار صلح در باریکه غزه برای تحقق راهبرد کلان آمریکا برای نظمآرایی غربآسیا ضروری است. پیمان ابراهیم با پیوستن امارات و بحرین در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ، نخستین گامهای ادغام امنیتی-اقتصادی کشورهای عربی با رژیم صهیونی برداشته شد اما عملیات طوفانالاقصی و جنایات رژیم اشغالگر قدس زمینه حساسیت افکار عمومی غرب آسیا به مقوله «عادیسازی روابط» را افزایش داد. بازگشت صلح نسبی در کرانه شرقی مدیترانه یکی از الزامات اساسی برای پیشبرد اهداف استراتژیک و غایی ایالات متحده در منطقه است. بهویژه، در شرایط کنونی که تنشهای ژئوپلیتیک و بحرانهای اقتصادی در خاورمیانه به شدت تاثیرگذار شدهاند، ایالات متحده نیاز دارد که محیطی نسبی از ثبات و صلح را در این منطقه ایجاد کند تا بتواند بهراحتی طرحها و پروژههای بلندمدت خود را اجرایی کند. در این راستا، تشکیل دولت تکنوکرات (فنسالار) در مناطقی چون غزه و تزریق سرمایههای کلان به این منطقه بهعنوان یکی از مهمترین تاکتیکهای کاخ سفید در نظر گرفته میشود. هدف از این استراتژی، تسهیل در فرآیند ایجاد پیمانهای سیاسی و اقتصادی با کشورهای منطقه است که در نهایت به شکلگیری یک چارچوب سیاسی مطلوب برای آمریکا منجر میشود. دولت تکنوکرات با وابستگی کمتر به احزاب و گروههای سیاسی داخلی، این امکان را فراهم میآورد که ایالات متحده بتواند بیشتر به مسائل اقتصادی و توسعهای تمرکز کند و در عین حال از واردشدن به کشمکشهای سیاسی داخلی جلوگیری کند. تزریق سرمایه به غزه نیز بهعنوان اهرم فشاری بر دیگر بازیگران منطقهای عمل میکند تا با ارائه مشوقهای اقتصادی، مسیر دستیابی به توافقات سیاسی مطلوب را هموارتر سازد اما این آرمانها و استراتژیها با چالشهای زیادی روبهروست. یکی از مهمترین موانع این برنامه، مقاومت مستحکم مسلحانه جنبش حماس است. درهمین راستا، عملیات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ خروجی تضعیف «مساله فلسطین» بود و چند ماه بعد رونمایی از طرح کریدوری آمریکایی-صهیونی اتصال اقیانوس هند به دریای مدیترانه (آیمک) بهوقوع پیوست؛ اینها حاکی از آن است که ایدههای از بالا به پایین قدرتهای جهانی درغرب آسیا با مقاومت جنبشهای منطقهای روبهرو میشود؛ درنتیجه، منازعات غربآسیا بدون توجه به منافع، هویت و ارزشهای بومی قابل حلشدن نیست.
انفعال میانجیهای آتشبس
نقض گسترده آتشبس و شهادت شهروندان فلسطینی با سکوت و تعلل معنادار میانجیهای منطقهای اعم از ترکیه، قطر و مصر بهوقوع پیوسته است. جنبش مقاومت اسلامی با صدور بیانیهای رسمی تجاوزات اخیر رژیمصهیونیستی به نوار غزه را «نقض آشکار توافق آتشبس و اقدامی برای تحمیل معادلات جدید با زور» دانست، دولت آمریکا را به شراکت در ریختن خون ملت فلسطین متهم کرد و از میانجیهای ضامن توافق خواست تا مسئولیت خود را در قبال این «افراطیگری نظامی» بپذیرند. این جنبش از کشورهای میانجی و ضامن توافق خواست تا مسئولیت خود را در قبال این افراطیگری نظامی بپذیرند و برای توقف فوری جنایات رژیمصهیونیستی و واداشتن آن به اجرای کامل مفاد توافق، اقدام فوری انجام دهند. پیشتر نیز تلآویو با حمله موشکی به دوحه و مخالفت حضور نیروهای ترکیه در کرانه شرقی مدیترانه، اختلافات عمیق رژیم حتی با طرفین میانجی را نیز آشکار کرده است.