حذف عوارض شیمی‌درمانی با نانولوله‌های کربنی

اگر سلول‌های یک بافت از حالت طبیعی خارج و به صورت کنترل نشده تکثیر شود، سرطان اتفاق می‌افتد؛ بیماری‌ای که یکی از مهم‌ترین علل مرگ و میر در سراسر جهان است. کمبود مصرف میوه‌ها و سبزیجات، کمبود تحرک در دنیای صنعتی، استعمال دخانیات و مصرف بی‌رویه فست‌فودها باعث شده است انواع سرطان به طرز وحشتناکی رشد داشته باشد.

کد خبر: ۶۴۵۷۲۹

در بسیاری مواقع، درمان افرادی که به سرطان مبتلا می‌شوند به کمک داروهای شیمی‌درمانی انجام می‌شود. داروهای شیمی‌درمانی ترکیباتی است که سلول‌ها را از بین می‌برد، اما مشکل اینجاست که آنها علاوه بر تخریب سلول‌های سرطانی، سلول‌های سالم را نیز می‌کشند. همین موضوع باعث ایجاد عوارض جانبی می‌شود. ضعف بیش از اندازه، از دست دادن بی‌رویه وزن بدن، کمبود مقاومت در مقابل عوامل بیماریزا که گاهی حتی به ایزوله کردن بیمار می‌انجامد، کم‌خونی شدید به حدی که نیاز به انتقال خون به وجود می‌آید، مشکلات در عمل پمپاژ قلب، خشکی دهان و ریزش مو همگی عوارض جانبی هستند که بیماران سرطانی تحت درمان با داروهای شیمی‌درمانی آنها را تجربه کرده‌اند و به‌راستی که رنج این عوارض جانبی کمتر از دردی نیست که بیماران مبتلا به سرطان تحمل می‌کنند.

این موضوع باعث شده است از سال‌های دور دانشمندان حوزه علوم دارویی به دنبال ساخت ترکیباتی باشند که فقط سلول‌های سرطانی را مورد هدف قرار دهند.

برای این منظور، داروی ضدسرطان باید در یک حامل قرار بگیرد و به سلول سرطانی هدایت شود و سلول را تخریب کند. این حامل دارویی باید با دارو سازگار باشد، خواص بیولوژیکی و شیمیایی دارو را تغییر ندهد، دارو در آن محصور باقی بماند و سرانجام با انحلال یا حذف از طریق ریشه‌های دفعی از بدن خارج شود.

در سال‌های اخیر توجه دانشمندان برای این منظور به حالت خاصی از کربن به نام نانولوله‌های کربنی جلب شده است. این لوله‌های توخالی از عنصر کربن ساخته شده‌اند. قطر این لوله‌ها بین یک تا دو نانومتر و طول آنها گاه تا چند میکرومتر می‌رسد. اگر یک لوله کربنی ساخته شده باشد به آن نانولوله کربنی تک‌دیواره و اگر چند لوله حول یک محور به صورت متحدالمرکز قرار گرفته باشد، نانو لوله چند دیواره کربنی ساخته شده است.

نانولوله‌ها را می‌توان به عنوان یک حامل برای انتقال داروهای ضدسرطان مورد استفاده قرار داد. نانولوله‌ها دارای سطوح داخلی و خارجی متمایز هستند که می‌توانند به صورت مختلف با مواد شیمیایی عامل‌دار شوند و از آنجا که حجم داخلی نسبت به ابعاد لوله در آنها بزرگ است می‌توانند با مواد شیمیایی مورد نظر و گونه‌های زیستی پر شوند. در بسیاری از مواقع سطح خارجی نانولوله‌ها را با مواد زیست سازگار بی‌حرکت می‌کنند و محموله مورد نظر شیمیایی را که می‌تواند داروی ضدسرطان باشد داخل نانولوله قرار می‌دهند. نانولوله‌های کربنی عامل‌دار شده، می‌توانند از غشای سلول عبور کنند و آنها قادر هستند به هسته سلول‌های سرطانی وارد شوند. علاوه بر این، آنها دارای ابعاد نانو هستند و سلول‌ها آنها را به عنوان ترکیبات مزاحم تشخیص نمی‌دهند. به نظر می‌رسد به کمک این خواص فوق‌العاده و شگفت‌انگیز می‌توان ترکیباتی را تهیه کرد که به مهار سلول‌های سرطانی منجر شوند و سلول‌های سالم، پویایی و سلامت خود را حفظ کنند و بدن بیماران با رنج کمتر و قدرت بیشتری با سرطان مقابله کند.