تحریم‌های ایران شاهد کاهش چشمگیر نخواهد بود

به گزارش واحد مرکزی خبر، وندی شرمن در گفتگوی اختصاصی با شبکه تلویزیونی العربیه به پرسش‌های «ریما مکتبی» مجری این شبکه پاسخ داد.

مجری العربیه پرسید: آخرین نشست شما با ایران چگونه برگزار شد و چه چیزی از دور آینده مذاکرات گروه پنج بعلاوه یک با ایران که این هفته در ژنو برگزار خواهد شد قابل پیش‌ بینی است؟

وندی شرمن پاسخ داد: اولین نشست بین گروه پنج بعلاوه یک با مذاکره‌ کنندگان دولت جدید ایران، از جمله محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، صریح و بسیار واقع‌گرایانه وبه عنوان اولین قدم خوب بود، اما فقط قدم اول در مسیر رسیدن به توافق‌نامه‌ای مربوط به نگرانی‌های جامعه بین الملل درباره برنامه هسته‌ای ایران و اطمینان از اینکه ایران به سلاح اتمی دست نخواهد یافت بود.

درصورت دستیابی ایران به سلاح اتمی مشکلات امنیتی شدیدی نه فقط علیه آمریکا بلکه برای کل منطقه، به ویژه بینندگان شبکه العربیه ، ایجاد خواهد شد.

از این رو، این مسئله برای همه ما حائز اهمیت است. پس از اینکه کارشناسان ما با ایرانی‌ها مذاکره کردند، این هفته نیز ما برای مذاکره درباره جزئیات فنی به ژنو خواهیم رفت.

از این رو، در گام اول برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران تلاش خواهیم کرد.

ما درباره برنامه‌ای همه جانبه مربوط به نگرانی‌های خود درباره برنامه هسته‌ای و اطمینان از مسالمت‌ آمیز بودن کامل آن تلاش خواهیم کرد.

مجری العربیه پرسید: پیش از این، وزیر امور خارجه ایران اعلام کرده بود که این مذاکرات ممکن است یک سال کامل به طور بکشد؛ ممکن است در این مدت ایران - در صورتی که بخواهد- به سلاح اتمی دست یابد؛ بنابراین، شما چه مدت برای این مذاکرات زمان دارید؟.

معاون وزیرامورخارجه آمریکا پاسخ داد: بی گمان، من نگرانی‌ها در این خصوص را درک می‌کنم. تعیین زمان در دست ما نیست. از این رو، ما خواستیم که در اولین گام و همزمان با مذاکرات، پیشرفت بیشتر در برنامه‌ی هسته‌ای ایران متوقف شود.

وی افزود: زمانی که وزیر امور خارجه ایران با وزیران امور خارجه گروه پنج بعلاوه یک دیدار کرد، گفت: احساس کردم که می‌توانیم همه این مسائل را در ظرف یک سال به پایان ببریم. این ‍[سخن] به معنای تحقق اولین گام نیست بلکه [به معنای] رسیدن به توافقی همه‌جانبه و اجرایی کردن آن و اتخاذ همه گام‌های ضروری با ابعاد عالی فنی است که اینها مدتی زمان می‌برد. اما من معتقدم که برای متوقف کردن پیشرفت در برنامه هسته‌ای ایران می‌توانیم به پیشرفت سریعی برسیم، به گونه‌ای که بستر مذاکرات را برای رسیدن به توافقی همه‌جانبه فراهم کند.

رئیس تیم مذاکره‌کننده آمریکا در گروه پنج بعلاوه یک در حالی که مانند مجری العربیه واژه «خلیج فارس» را بدون پسوند «فارس» و تحریف‌شده ایراد می‌کرد، افزود: ما در حالی که به چنین تلاش‌هایی ادامه می‌دهیم از سوی دیگر نیز در حال رایزنی  با همه متحدان و شرکای خود هستیم. من با همه سفیران کشورهای حوزه خلیج (فارس) رایزنی می‌کنم. همان طوری که مطلع هستید، جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، عازم منطقه خواهد شد. من می‌دانم که بخشی از مذاکرات او شامل رایزنی با همه شرکای ما در این خصوص خواهد بود تا درباره شناخت خود درخصوص افکار و آراء آنها اطمینان حاصل کنیم. درباره اینکه این مسئله به امنیت همه مربوط می‌شود.

مجری العربیه در ادامه از وی پرسید: درباره آمریکا و متحدانش در منطقه، به ویژه خاورمیانه به طور مفصل سخن خواهیم گفت؛ اما شما می‌گویید که در این مرحله خواهان توقف برنامه هسته‌ای ایران یا فرایند غنی‌سازی هستید؛ چگونه تضمین می‌دهید که ایران به وعده هایش پایبند باشد؛ چرا و چگونه به ایرانی‌ها اعتماد می‌کنید؟.

وندی شرمن پاسخ داد: تصور می‌کنم آنچه ما می‌خواهیم توقف پیشرفت در برنامه هسته‌ای ایران است نه توقف در هر چیز دیگری. پیشرفت نکردن در مرحله‌ای که به آن رسیده اند و چه بسا اندکی عقب‌نشینی، در زمانی که ما درباره راه حلی همه‌جانبه مذاکره می‌کنیم. بی گمان، نمی‌توانیم بدون رسیدن به اطمینان، شفافیت و تضمین به هیچ توافقی برسیم. توافقی که به آن خواهیم رسید اجرایی خواهد شد و این برای رسیدن به اطمینان است و این چیزی است که برای آن تلاش می‌کنیم و امیدواریم طی هفته آینده در این خصوص به پیشرفت برسیم. مذاکرات سختی است. برای طرف‌های مذاکره کننده مسائل زیادی در بوته آزمایش [راستی‌آزمایی] قرار دارد. امیدواریم که به پیشرفت زیادی برسیم.

ایران با جدیت برای رفع تحریم‌ها تلاش می‌کند زیرا به صراحت باید گفت که انسجام گسترده‌ی بین المللی برای اجرای تحریم‌ها به طور چشمگیری به اقتصاد ایران آسیب زده است. آنها مایلند تاحدودی آسایش برای ملت خود فراهم کنند، اما برای این کار باید به نگرانی‌های بین المللی پاسخ دهند. تاکنون به هیچ توافقی نرسیده‌ایم و هیچ تحریمی را نیز لغو نکرده ایم. در واقع، اولین گام به تخفیف اندکی در تحریم‌ها مربوط می شود، اما اساس اصلی تحریم ها به رسیدن به توافقی همه‌جانبه منوط خواهد بود.

مجری العربیه در ادامه پرسید: آیا درست است که مذاکره‌کنندگان از باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، خواسته اند که تحریم‌ها علیه ایران به طور کامل لغو شود و به مذاکرات فرصت داده شود؛ گزارش‌های رسانه‌ای حاکی است که مسئولان آمریکایی در فکر آزاد کردن میلیاردها دلار از درآمد‌های ایران در حساب‌های بانک‌ها در سطح جهان هستند؛ آیا این گزارش‌ها درست است؟

وی پاسخ داد: ما برای رفع تحریم‌های ایران اقدامی انجام نداده ایم. ما از کنگره خواسته ایم در زمان مذاکرات  اعمال تحریم‌های جدید برای مدت بسیار کوتاهی متوقف شود. ما تحریم‌های کنونی را با قاطعیت اجرا می‌کنیم و این تحریم‌ها برای اعمال فشار بر اقتصاد ایران ادامه خواهد داشت. بنابراین، هیچ تحریمی لغو نشده است. فقط اندکی از تحریم‌ها در پاسخ به آنچه ایران انجام می‌دهد لغو شده است.

مجری العربیه پرسید: برخی مسئولان اعلام می‌کنند که شما می‌خواهید ایران را از تحریم ها، به ویژه موج جدید تحریم هایی که بخش نفت ایران را هدف قرار می‌دهد معاف کنید؛ در حالی که ایران تاکنون نه درباره سلاح اتمی و نه گروه های مورد حمایتش در خاورمیانه و منطقه هیچ اقدامی انجام نداده است؟

شرمن پاسخ داد: می‌توانم به همه بینندگان شما تضمین بدهم که تا زمانی که ایران گام‌های جدی و قاطع برندارد گروه پنج بعلاوه یک هیچ تحریمی را حتی اگر موقت و محدود و اندک باشد لغو نخواهد کرد. همه باید اطمینان یابند که ما با وجود استقبالمان از افزایش لحن مثبت دولت ایران، پیش از سخن گفتن درباره لغو هر تحریمی باید نتایج آن را ببینیم. ایران این را می‌داند و ما نیز خوشحال هستیم که در این مذاکرات واقع بینانه شرکت کرده ایم، مذاکراتی که به نگرانی جامعه بین الملل از جمله کشورهای خاورمیانه مربوط می‌شود. ما با تمام احتیاط و برای تضعیف نشدن اساس تحریم‌ها حرکت خواهیم کرد. مسئله حائز اهمیت تضعیف نشدن شراکت‌های امنیتی قوی با شرکایمان در منطقه خلیج (فارس) است. شرکای ما در خاورمیانه و امنیت کشورهای عربی و جهان برای ما بسیار حائز اهمیت است.

مجری العربیه پرسید: می‌توانیم مطلع شویم که در این نشست‌ها درباره چه چیزی سخن گفته می‌شود؛ همه درباره آنچه شما مذاکره می‌کنید سوال می‌کنند؛ زمانی که شما واژه مذاکرات را به کار می‌برید شامل چه چیزی است؛ ایران برای متوقف کردن برنامه خود به عقب باز نخواهد گشت؛ آیا موضوع فقط غنی سازی به میزان پنج درجه است و آیا منظور از توافق این است؟

شرمن گفت: من جزئیات مذاکرات را فاش نمی‌کنم. اما می‌گویم که ما درباره همه عناصر برنامه هسته‌ای  مانند تاسیسات، ذخایر [اورانیوم ذخیره‌شده]، برنامه غنی‌سازی ، نظارت و توانمندی است. ما با همه طرف‌هایی که مایل‌اند در این خصوص مذاکره کنند مذاکره می‌کنیم. با توجه به اینکه ما هیچ توافق‌نامه‌ای را امضا نکرده ایم، مهم است که جزئیات مذاکرات در چارچوب مذاکرات باقی بماند. در واقع، همین که طرف‌ها درباره جزئیات این مسئله علنی مذاکره نکرده اند نشان دهنده جدیت مذاکرات است.

مجری العربیه در ادامه از وندی شرمن پرسید: از زمان قطع روابط ایران با آمریکا، کشورهای عربی دوست نزدیک آمریکا بوده اند؛ اکنون این احساس وجود دارد که آمریکایی‌ها دوستان خود را حفظ نمی‌کنند و به وعده هایشان عمل نمی‌کنند. از این رو، این احساس در بین آنها وجود دارد که آمریکا در اولین فرصت پس از توافق با ایران، از متحدان عرب خود در منطقه چشم پوشی خواهد کرد و به توافق با ایران خواهد پرداخت؛ نظر شما در این خصوص چیست؟.

وندی شرمن پاسخ داد: آنچه ما می‌گوییم این است که روابط با کشورهای حوزه خلیج فارس برای آمریکا حائز اهمیت و در نهایت اولویت قرار دارد.جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، به عربستان سعودی، اردن، امارات، فلسطین و اسرائیل در منطقه سفر خواهد کرد. این روابط در زمینه امنیتی بسیار مهمی است و آن طور که من می‌دانم  بسیار طولانی مدت است. بی گمان، کشورهای حوزه خلیج فارس درباره تضمین تحریم‌های نفتی از نزدیک با ما همکاری می‌کنند. ممکن است بر اساس تحریم‌ها تولیدکنندگان نفت باید مقدار زیادی نفت تولید کنند و از میزان وابستگی نفتی برخی کشورها به نفت ایران بکاهند. این کشورها با قراردادهای جدید و تجدید نظر در قیمت نفت برای ایجاد ثبات در قیمت‌های جهانی همکاری کرده اند. چنین شراکت ما، که ادامه خواهد داشت، بسیار مهم است و سبب می‌شود که ایران به نگرانی‌های جامعه بین الملل درباره مسئله هسته‌ای‌اش پاسخ دهد.

شرمن گفت: ما توجه کشورهای حوزه خلیج (فارس) را به شکل توافق‌نامه‌ای که با ایران به آن خواهیم رسید درک می‌کنیم. ما پیش از هر گونه مذاکره‌ای به آنچه همیشه انجام می‌دهیم (رایزنی با کشورهای عربی) ادامه خواهیم داد. پس از هر مذاکره‌ای با سفیران کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در واشنگتن دیدار می‌کنیم و گزارش جلسات را به سفیران خود در منطقه ارسال می‌کنیم تا اطمینان یابیم که همه از آنچه روی می‌دهد اطلاع یابند. ما تا آنجا که می‌توانیم شفاف هستیم زیرا می‌خواهیم کشورهای عربی بدانند که امنیت مردم در هریک از این کشورها از نظر امنیت آمریکا و جهان مهم است. این شراکت متین و مهم است. ما نیز همان نگرانی‌های امنیتی آنها را داریم و آن دست نیافتن ایران به سلاح اتمی است زیرا [ایران در آن صورت]‌همان طور که برای آمریکا تهدید به شمار می‌رود برای همسایگانش به ویژه خلیج فارس نیز تهدید به شمار می‌رود. امنیت خلیج فارس بسیار مهم است.

مجری العربیه پرسید: باراک اوباما چگونه می‌تواند به تهران اطمینان دهد که آمریکا و غرب برای تغییر نظام در ایران تلاش نمی‌کنند، در حالی که در عین حال به وجود سلاح اتمی در دست این نظام اطمینان ندارد و از سوی دیگر نیز قدرت‌های اتمی دیگر در خاورمیانه هستند؟

وی پاسخ داد: همان طور که رئیس جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت ما تاریخ طولانی از حوادث در قبال ایران داریم که اوضاع را دشوار می‌کند. این اولین مورد بی اعتمادی نیست. این مسئله به نگرانی‌های خاص ما درباره دست‌یابی ایران به سلاح اتمی مربوط می‌شود. هر توافقی که به آن برسیم - و تاکنون به هیچ توافقی نرسیده ایم- باید با دقت بررسی شود تا اطمینان یابیم که چه روی می‌دهد و جهان نیز اطمینان یابد که ایران به سلاح اتمی دست نخواهد یافت. بنابراین، مسئله به بی اعتمادی مربوط نمی‌شود زیرا دهه‌هاست که بی اعتمادی وجود دارد برای تغییر این روند زمان زیادی طول خواهد کشید.

مجری العربیه در ادامه پرسید: اگر ایران به غرب اعلام کند که برنامه هسته‌ای اش را متوقف کرده است و شاید شفافیت بیشتری در این خصوص نشان دهد، غرب چه چیزی به ایران خواهد داد. ایران در لبنان گروهی به نام حزب الله دارد که گروهی مسلح و بسیار قدرتمند است، ایرانی‌ها همچنین به لحاظ سیاسی و امنیتی بر عراق تسلط دارند. همچنین  ایران بر افغانستان نیز تاثیر دارد،  در حالی که شما از افغانستان خارج می‌شوید، به تضمین هایی از سوی ایران نیاز خواهید داشت. بنابراین، در مقابل، چه چیزی به ایران خواهید داد؟

شرمن پاسخ داد: مذاکرات در چارچوب پنج بعلاوه یک فقط به مسئله هسته‌ای ایران مربوط است و در این خصوص نیز در گام‌های اولیه هستیم. پس از رایزنی با کشورهای حوزه خلیج فارس، به ایران گفته ایم که درباره مسائل دیگر مذاکره نخواهیم کرد، مگر اینکه کشورهای منطقه دارای منافع در منطقه نیز در پای میز مذاکرات حضور داشته باشند. آمریکا، روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و اتحادیه اروپا درباره مسائلی مربوط به کشورهای دیگر در حالی که آن کشورها حضور نداشته باشند مذاکره نخواهند کرد. من نیز بر این عقیده هستم که ایران به هیچ وجه در درگیری سوریه نقش مثبت ایفا نمی‌کند. ما نیز درباره حزب الله لبنان، یا مشاوران نظامی‌ و حمایت‌های مالی رژیم سوریه در جنگ علیه مقاومت [مخالفان] مانند کشورهای حوزه خلیج فارس در این خصوص نگرانی شدیدی داریم. همچنین، درباره مسائل دیگر در جهان نگرانی داریم، اما این مسائل را با ایران مطرح نخواهیم کرد، مگر با حضور همان طرف‌های متاثر از این تحولات.

مجری العربیه پرسید: زمانی که به توافق برسید، چگونه تضمین می‌دهید که ایران به آن متعهد خواهد بود؟

وی پاسخ داد: امیدوارم که به توافق برسیم زیرا جایگزین حل مسالمت‌آمیز جالب نیست. اوباما اعلام کرده است که باید همه گزینه‌ها را در نظر داشته باشد تا دست نیافتن ایران به سلاح اتمی تضمین شود. من تصور می‌کنم که همه از گزینه مسالمت آمیز از طریق مذاکرات استقبال خواهند کرد و امیدوارم که سریع تر به این توافق برسیم و در آن صورت لازم است درباره پایبندی ایران به تعهداتش تضمین داشته باشیم.

مجری العربیه در ادامه پرسید: اگر ایران تحت نظارت بین المللی به برنامه هسته‌ای‌اش ادامه دهد، آیا این نگران کننده نخواهد بود که این امر به مسابقه تسلیحاتی در منطقه منجر شود؛ کشورهای حوزه خلیج فارس راضی نخواهند بود و به این رژیم اعتماد ندارند که دارای برنامه اتمی باشد حتی اگر همه جهان آن را زیر نظر داشته باشد؟

شرمن پاسخ داد: این بحثی است که همیشه داریم. من  بی اعتمادی کشورهای منطقه به ایران را به دلایلی که ذکر کردید درک می‌کنم. از این رو، باید هر توافقی را که به آن می‌رسیم با متحدان و شرکای خود در منطقه و دیگر مناطق جهان در میان بگذاریم. همه باید نظر بدهند که باید به چه توافقی برسیم. این سبب جلب اطمینان آنها خواهد بود. جان کری بارها گفته است که نبود توافق بهتر از توافق بد است. پس ما برای رسیدن به توافی خوب تلاش خواهیم کرد و این چیزی است که ما می‌خواهیم. ما از نزدیک به رایزنی‌های خود با شرکایمان در خلیج فارس و منطقه و دیگر مناطق جهان ادامه خواهیم داد.

مجری العربیه در ادامه پرسید: اگر مذاکرات به شکست منجر شود، آیا بدین معناخواهد بود که آمریکا و غرب برای متوقف کردن ایران از دستیابی به سلاح یا برنامه اتمی به گزینه نظامی روی خواهند آورد؟

وی گفت: تصور نمی‌کنم که امروز فایده‌ای داشته باشد که ما در صورت شکست مذاکرات درباره مسائل فرضی سخن بگوییم زیرا ما در حالی که این هفته به مذاکرات گروه پنج بعلاوه یک خواهیم رفت باید بر موفقیت مذاکرات تاکید کنیم و این چیزی است که من بر آن تاکید می‌کنم. تصور می‌کنم که همه خوب می‌دانند که رئیس جمهور (ایران) تعهد محکمی داده است مبنی بر اینکه ایران به دنبال سلاح اتمی نیست. همچنین گفته است که حل و فصل مسالمت آمیز از طریق مذاکرات دیپلماتیک بهترین راه برای تحقق آن است.

مجری العربیه پرسید: می‌دانم که در آمریکا شادی و خوشحالی درباره فقط لبخند و مکالمه تلفنی بین روحانی و اوباما وجود داشت، اما دهه‌ها از سخنان ضد آمریکایی در ایران سپری می‌شود، به گونه‌ای که به آمریکا شیطان بزرگ لقب داده شد؛ شما به عنوان یک آمریکایی چگونه می‌توانید پس از سال‌های طولانی از جنگ غیر مستقیم پای میز مذاکره با ایران بنشینید؟

وی پاسخ داد: تصور می‌کنم که مکالمه دو رئیس جمهور اوباما و روحانی گامی برای رسیدن به حل و فصل مسالمت آمیز از طریق مذاکره درباره برنامه هسته‌ای ایران بود. خوشحالی در این خصوص چیزی دور از ذهن ماست. به سادگی این فقط برداشتن یک گام در فرایند بسیار طولانی برای رسیدن به توافق بود. درباره احساس شخصی ام درباره حضور در پای میز مذاکره با ایرانی‌ها باید بگویم که مسئله اندکی غیر قابل پیش‌بینی و احیاناً دشوار است زیرا همان طور که رئیس جمهور اوباما گفته ده‌ها سال بین ما بی اعتمادی وجود داشته باشد. ما باید بر نکته اصلی برای حل و فصل مسئله امنیتی حائز اهمیت مربوط به کل جهان تاکید کنیم. این مسئله در صدر اولویت‌های رئیس جمهور اوباما و روسا و وزیران امور خارجه گروه پنج بعلاوه یک قرار دارد. شاید برای پادشاهان، شیوخ و رهبران خلیج فارس و همه جهان چنین باشد. این چیزی است که ما بر آن متمرکز هستیم و تلاش می‌کنیم تاریخ را به یادآوریم و در عین حال چشم به آینده مثبت دوخته ایم که هنوز به آن نرسیده ایم و برای رسیدن به آن گام به گامل و با رایزنی با شرکای خود در خاورمیانه و جهان تلاش خواهیم کرد.