نگاهی به نقش زنان در صنعت گردشگری ایران و جهان

زنان، گردشگری را رونق می‌دهند

گردشگری به‌عنوان صنعتی جهانی مشاغل متعددی را در سطح جهان پدید آورده است و با بسیاری از حرفه‌ها ارتباط مستقیم و غیرمستقیم دارد. برخلاف تصور بسیاری، زنان نقش بزرگی را در این صنعت بازی می‌کنند. طبق آمارهای سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) بین 60 تا 70 درصد کارکنان صنعت گردشگری در سراسر جهان زنان هستند. بر این اساس دانستن این‌که صنعت گردشگری می‌تواند چه تاثیرات مثبتی بر زندگی زنان در سطح بین‌المللی داشته باشد، برای هر گردشگر و مسافری جالب است.
کد خبر: ۵۸۶۳۵۳
زنان، گردشگری را رونق می‌دهند
شاهد این اهمیت این‌که سازمان جهانی گردشگری، روز جهانی گردشگری را در سال 2007 به نام زنان و صنعت گردشگری نامگذاری کرد و از این سال پژوهش‌های گسترده‌ای را درخصوص این موضوع آغاز کرد. سال 2010 نخستین گزارش جهانی درباره وضع زنان در صنعت گردشگری با محوریت کشورهای در حال توسعه از سوی این سازمان منتشر شد. این گزارش در پنج مقوله اساسی استخدام، کارآفرینی، مدیریت و رهبری، آموزش و اجتماع محلی، موقعیت زنان را در حوزه گردشگری منطقه‌های کارائیب، آمریکای لاتین، آسیا، آفریقا و اقیانوسیه بررسی کرده و نتایج جالبی را به دست آورده است. به‌عنوان مثال این‌که زنان بخش بزرگی از نیروی کار رسمی گردشگری را تشکیل می‌دهند و عملکرد خوبی در سطح دفتری مشاغل گردشگری از خود نشان داده‌اند اما در سطوح حرفه‌ای ضعیف عمل کرده‌اند. یا این‌که آنها در صنعت گردشگری به‌طور معمول 10 تا 15 درصد کمتر از همتایان مرد خود درآمد کسب کرده‌اند. جالب این‌که صنعت گردشگری تقریبا دو برابر بیشتر از دیگر صنایع، کارآفرین زن داشته است و جالب‌تر این‌که یک پنجم وزیران و مسئولان رده بالای گردشگری در سراسر جهان زن هستند.

این گزارش همچنین توانسته به نتایجی کلی درخصوص زنان و رفتار آنها در حوزه گردشگری دست یابد. در زمینه استخدام زنان بیشتر در حوزه مشاغل خدماتی و دفتری نسبت به حوزه برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری درخواست کار داده‌اند. در مقوله کارآفرینی اما نتایج چیز دیگری را نشان می‌دهد؛ زنان کارآفرین به بخش گردشگری نسبت به سایر بخش‌های اقتصادی توجه بیشتری دارند و به‌عنوان کارفرما اغلب زنان را بیشتر از مردان استخدام کرده‌اند. در حوزه تحصیلات آکادمیک نتایج به دست آمده زیاد امیدوارکننده نیست و نشان می‌دهد که به زنان تحصیلکرده نه تنها امکان حضور در مشاغل مدیریتی و سطح بالا داده نمی‌شود، بلکه همچنان آنها را برای مشاغل خدماتی و دفتری برمی‌گزینند. در حالی که براساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، زنان، به دلیل نقش محوری که در نهاد خانواده دارند، دارای قابلیت‌های بسیاری در سطوح مدیریت و رهبری هستند و آمار یک پنجمی حضور آنها در سطوح بالای تصمیم‌گیری ناامیدکننده است. گردشگری در توسعه جوامع محلی بسیار تاثیرگذار است و فرصت‌های مناسبی را برای اشتغالزایی زنان روستایی فراهم می‌آورد. این گزارش نشان می‌دهد زنانی که در جوامع کوچک در مشاغل خانوادگی گردشگری کار می‌کنند، نسبت به دیگر بخش‌های اقتصادی بیشتر کار بدون مزد انجام می‌دهند و درآمدی ندارند.

اشتغالزایی زنان روستایی در گردشگری

‌اکنون گردشگری روستایی ـ عشایری و همچنین گردشگری طبیعت‌گردی نسبت به سایر انواع گردشگری طرفداران بیشتری دارد. در حالی که بسیاری از مقصدهای گردشگری شهری اشباع شده و بارها مورد بازدید قرار گرفته‌اند، این مقصدهای بکر روستایی و طبیعی هستند که مورد توجه واقع شده‌ است. گردشگران بسیاری علاقه‌مند حضور در جوامع محلی و آشنایی با آداب و رسوم و سبک زندگی متفاوت این جوامع هستند. زنان روستایی زنان قدرتمندی هستند که بخش عمده‌ای از مسئولیت‌های زندگی را به عهده دارند و بخوبی تمام کارها و مسائل را مدیریت می‌کنند.

اما اغلب این زنان از میزان تحصیلات پایینی برخوردار هستند، از توانایی‌های خود بی‌خبر بوده و در بیشتر موارد بسیار آسیب‌پذیر نشان می‌دهند. گسترش گردشگری در جوامع محلی و ایجاد مشاغل غیررسمی گردشگری به زنان روستایی فرصت می‌دهد در کنار رسیدگی به امور روزمره خانه و خانواده بتوانند از مزایای درآمدهای اقتصادی چون فروش صنایع دستی بهره برده و استاندارد زندگی خود و خانواده‌شان را بهبود بخشند. اما باید به این نکته توجه داشت مشاغل گردشگری یکسره پدیدآورنده فرصت‌های مثبت برای زنان نیست. در صورتی که این مشاغل از سوی کارفرمایان نامناسب و سودجو هدایت شوند، اغلب به زنان نسبت به مردان درآمد کمتری تعلق می‌گیرد و در مواردی که این کارفرمایان از اعضای خانواده باشند، معمولا زنان در مقابل کارهایی چون تولید صنایع دستی، تهیه خوراک‌های محلی و همچنین رسیدگی به امور اقامتگاه‌های شخصی هیچ پولی دریافت نمی‌کنند. بر این اساس بهتر است کسب و کارهای غیررسمی گردشگری از سوی مسئولان کنترل شده و با برنامه‌های مدون و مدیریت صحیح شکل رسمی به خود بگیرند. (ضمیمه چمدان)

آذر کمانی

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها