نارضایتی تحصیلی دانشجویان، مانع توسعه پایدار

میزان رضایت تحصیلی دانشجویان در کشورهای توسعه‌یافته، بسیار بیشتر از دانشجویان کشورهای در حال توسعه است و در بروز این پدیده نیز دلایل زیادی مطرح می‌شود.

از جمله این‌که در کشورهای توسعه‌یافته، بازار کار به گونه‌ای است که یک دانش‌آموخته دبیرستان نیز می‌تواند وارد بازار کار شود و الزاما نیازی به دانشگاه رفتن ندارد، اما در اغلب کشورهای در حال توسعه مثل ایران، داشتن مدرک دانشگاهی، آن هم در یک‌سری رشته‌های خاص می‌تواند تاحدودی آینده شغلی و مالی دانشجو را تضمین کند.

علاوه بر این، بسیاری از دانشجویان ایرانی با آگاهی محدود به انتخاب رشته دست زده‌اند و در اغلب موارد، اطلاعات مفیدی درباره رشته‌های دانشگاهی در اختیار کنکوری‌ها قرار نمی‌گیرد.

بدیهی است دانشجویی که فقط به صرف گرفتن مدرک دانشگاهی در یک رشته اسم و رسم‌دار وارد دانشگاه می‌شود، علایقش را قربانی شرایط اقتصادی جامعه و بازار کار کرده است و ادامه همین روند در بلندمدت نیز آمار نارضایتی‌های تحصیلی را افزایش می‌دهد.

در همین راستا، جالب است که نخستین تحقیقات ملی وزارت علوم آلمان به عنوان یکی از کشورهای صنعتی پیشرو نشان می‌دهد که بیش از 95 درصد دانشجویان این کشور در رشته‌های تحصیلی مورد علاقه خود تحصیل می‌کنند.

اما در کشور ما اوضاع کمی فرق دارد و حتی طی سال‌های اخیر، تحقیق جامعی صورت نگرفته است یا حداقل در اختیار عموم قرار نگرفته است که ببینیم چه تعداد دانشجویان ایرانی از رشته تحصیلی‌شان رضایت دارند.

براساس گفته‌های مسئولان وزارت علوم در سال 89، حداقل 22 درصد دانشجویان ایرانی به رشته تحصیلی‌شان علاقه ندارند، اما طی سال‌های اخیر، آمار رسمی و موثق دیگری که بتوان به اطلاعات آن استناد کرد، وجود ندارد ولی همین توقف طرح‌های نظرسنجی از دانشجویان بوضوح نشان می‌دهد که سوق دادن دانشجویان به تحصیل در رشته دلخواه در اولویت نظام آموزش عالی ایران، جایگاهی ندارد.

امین جلالوند - گروه جامعه